بسیاری از مخاطبان ما در بخش مشاوره و یا هنگام مراجعه به مرکز تخصصی دکتر تپش به متخصصان ما می‌گویند که گاهی قلبم درد میکنه و نمی‌دانم که آیا مسئله جدی است یا خیر؟ ما در این مقاله برایتان توضیح خواهیم داد که کدام یک از دردهایی که در ناحیه قلب ایجاد می‌شوند، جدی هستند و باید نگران آن‌ها باشید. پس تا پایان با این مقاله همراهی نمایید.
فهرست مطلب:
کدام دلایل قلب درد مربوط به خود قلب است؟
کدام دلایل قلب درد مربوط به خود قلب نیستند؟
چرا قلبم درد میکنه؟
به طور کلی دردهایی که در قفسه سینه ایجاد می‌شوند و میتوانند شما را نگران کنند به دو دسته بزرگ کاردیاک و نان کاردیاک یا دردهای قفسه سینه قلبی و دردهای قفسه سینه غیر قلبی تقسیم می‌شوند. دردهای قفسه سینه قلبی مربوط به خود قلب است و می‌تواند نشانه‌ای از آسیب‌های قلبی مختلف مانند آسیب به عضله قلب، دریچه‌های قلب، آسیب عروق کرونر و … باشد که همه این موارد میتوانند خطراتی مانند سکته قلبی و حتی مرگ ناگهانی ناشی از ایست قلبی را ایجاد کنند. اما دردهای قفسه سینه غیر قلبی مربوط به سایر اندام مانند دستگاه گوارشی، دستگاه تنفسی، استخوانها و عضلات است که البته برخی از آن‌ها نیز مانند آمبولی ریوی میتوانند خطرناک باشند.
اگرچه برخی از علائم ایجاد شده درد در میان این دو دسته مانند زمان درد، نوع احساس درد، نقاط درگیر و … میتوانند تا حدودی متفاوت باشند، اما شما به هیچ وجه نمیتوانید به دلیل مشابهتها بین برخی علائم، به درستی آن‌ها را تشخیص دهید و هرگونه درد و ناراحتی در این ناحیه باید توسط متخصص قلب مورد بررسی قرار بگیرد و اگر علائم شدید هستند حتما باید به اورژانس مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود. متخصص قلب ابتدا با گرفتن شرح حال، بررسی فیزیکی و انجام برخی تستها مانند اکو، نوار قلب، تست ورزش و … احتمال بیماریها و خطرات قلبی را بررسی می‌کند و در صورت رد شدن همه آن‌ها با توجه به منشا درد شما را به متخصص مربوطه ارجاع می‌دهد.
نکته مهم دیگری که باید در نظر داشته باشید این است که وقتی کسی به شما ابراز می‌کند که قلبم درد میکنه یا این اتفاق برای خودتان می‌افتد، باید به علائم دیگر نیز توجه کنید و اگر علائمی مانند تنگی نفس، تعریق سرد، کشیده شدن درد به گردن و فک یا بازو‌ها بخصوص بازوی سمت چپ نیز در کنار درد قلب وجود دارد یک اورژانس پزشکی است و احتمال بروز سکته قلبی زیاد است. درنتیجه یا سریعاً باید به اورژانس مراجعه کنید یا با ۱۱۵ تماس بگیرید تا در محل حضور پیدا کرده و تا حد امکان خطر را رفع نمایند.
بنابراین به‌طورکلی درد قلب و قفسه سینه حتی اگر خفیف باشد یا به بیماری‌های قلبی تهدید‌کننده زندگی نیز مشکوک نباشید، بازهم باید جدی گرفته شوند. آگاهی نسبت به علائم و مواردی که فوریت پزشکی قلبی شناخته می‌شوند، به شما در جلوگیری از عوارض مهم پزشکی در طول راه، مانند خطر مرگ کمک می‌کند.
کدام دلایل قلب درد مربوط به خود قلب است؟
قلب دردی که مربوط به خود قلب باشد، اغلب با تنگی نفس یا دیگر مشکلات تنفسی همراه است. همچنین ممکن است شما در کنار اینکه می‌گویید قلبم درد میکنه مواردی مانند تپش قلب را نیز تجربه کنید. از مهم‌ترین مسائل مربوط به قلب که می‌تواند باعث ایجاد درد قلبی شوند، عبارت‌اند از:
۱. آنژین صدری
معمولاً دردی که مربوط به آنژین صدری باشد مانند احساس فشار یا فشردگی قلب توصیف می‌شود. آنژین صدری زمانی رخ می‌دهد که هرچند جریان خون به سمت عضله قلب برقرار است، اما میزان خون عبوری کاهش پیدا کرده است و همین امر باعث ایجاد درد قلبی می‌شود. این آسیب نسبتاً در میان مردم شایع است و بسیاری از افراد وقتی می‌گویند قلبم درد میکنه باید از این نظر مورد ارزیابی قرار بگیرند. علائم آنژین صدری علاوه بر درد قلب شامل موارد زیر هستند:
• احساس فشردگی در قفسه سینه
• درد در سایر قسمت‌های بدن به دلیل کاهش توانایی قلب
• سرگیجه
گاهی اوقات آنژین علائمی را نشان می‌دهد که با حمله قلبی اشتباه گرفته می‌شود. اما باید بدانید که برخلاف حمله قلبی، آنژین آسیب‌های دائمی در بافت قلب را ایجاد نخواهد کرد. آنژین خود به دو نوع پایدار و ناپایدار تقسیم‌بندی می‌شود. نوع پایدار آن در صورت مراجعه به موقع برای چکاب به کلینیک تخصصی قلب قابل پیش‌بینی است و زمانی رخ می‌دهد که بدن فعال بوده و قلب بیش‌ازحد معمول پمپاژ انجام می‌دهد. در این صورت با استراحت علائم نیز ناپدید می‌شوند. اما نوع ناپایدار آنژین صدری که خطرناک هم هست، بهصورت ناگهانی ممکن است حتی در حالت استراحت و آرامش نیز ایجاد شود. این حالت یک نگرانی جدی است و می‌تواند شما را در معرض حمله قلبی قرار دهد. بنابراین در این شرایط یا باید خودتان را به اورژانس برسانید یا تماس بگیرید. درصورتی‌که آنژین پایدار را تجربه می‌کنید نیز در اسرع وقت به یک متخصص قلب مراجعه کنید تا مورد ارزیابی کامل قرار بگیرید.
۲. حمله قلبی
درصورتی‌که وقتی می‌گویید قلبم درد میکنه مربوط به حمله قلبی باشد، درد شدید است و مانند زدن چاقو یا فشار زیاد احساس می‌شود. زمانی سکته قلبی رخ می‌دهد که یکی یا چند رگ تأمین‌کننده خون که باید خون را به عضله قلب برسانند، مسدود شوند. به‌طورکلی در هر ماهیچه‌ای از بدن وقتی خون‌رسانی و اکسیژن‌رسانی انجام نشود، درد قابل‌توجهی ایجاد خواهد شد و ماهیچه قلب نیز از این قاعده مستثنی نیست. سایر علائمی که ممکن است با درد قلب همراه باشد و نشان‌دهنده حمله قلبی است، عبارت‌اند از:
• تنگی نفس
• سبکی سر
• عرق سرد
• حالت تهوع
• نبض سریع یا نامنظم
• احساس خفگی یا وجود توده در گلو
• علائم شوک، مانند ضعف ناگهانی و شدید
• بی‌حسی در بازو یا دست
توجه داشته باشید که علائم حمله قلبی همیشه نوعی فوریت پزشکی است. بنابراین هرچه زودتر تحت معاینه و درمان قرار بگیرید، احتمال آسیب قلبی و خطر مرگ کمتر می‌شود. گاهی برای زنده نگه‌داشتن بیمار نیاز است جراحی بای پس انجام شود تا با قرار دادن استنت در یک یا چند شریان کرونری مسدود شده مسیر خون‌رسانی دیگری برای ماهیچه قلب ایجاد نمایند.
۳. میوکاردیت
درد ناشی از میوکاردیت خفیف است و ممکن است با احساس فشار همراه باشد. این آسیب زمانی رخ می‌دهد که عضله قلب دچار التهاب شود و این التهاب اغلب به دلیل وجود عفونت‌های ویروسی است. مهم‌ترین علائم این آسیب عبارت‌اند از:
• درد خفیف قفسه سینه
• احساس فشار در قفسه سینه
• تنگی نفس (شایع‌ترین علامت)
• تورم در پا‌ها
• تپش قلب
اگر علائم شما خفیف باشد، باید خودتان در اسرع وقت به یک متخصص قلب مراجعه کنید. اما درصورتی‌که قلب درد شدید، تنگی نفس و علائم دیگر نیز وجود داشته باشند، باید با اورژانس تماس بگیرید.
۱. پریکاردیت
این درد می‌تواند شدید یا طولانی و خسته‌کننده باشد که در اغلب موارد از مرکز قفسه سینه یا سمت چپ شروع می‌شود. پریکاردیت نیز نوعی التهاب در قلب است که در این شرایط یک کیسه نازک و آبکی که قلب را احاطه کرده به دلیل وجود عفونت‌های ویروسی و یا باکتریایی ملتهب می‌شود. گاهی جراحی قلب باعث این آسیب می‌شود و در مواردی هم علت آن مشخص نیست.
پریکاردیت می‌تواند دردی را در قلب ایجاد کند که شبیه حمله قلبی است. این درد می‌تواند تیز یا خفیف و خسته‌کننده باشد. گاهی علاوه بر مرکز یا سمت چپ قفسه سینه درد به پشت نیز سرایت می‌کند. سایر علائم عبارتند از:
• خستگی
• درد عضلانی
• تب خفیف
علائم پریکاردیت اغلب بعد از یک یا دو هفته با استراحت یا دارو از بین می‌روند. در صورت وجود هر نوع عفونت برای درمان سریع‌تر پیگیری کنید تا منجر به پریکاردیت نشود و اگر دردهای خفیف و مزمن دارید، در اسرع وقت به یک متخصص قلب خوب مراجعه نمایید.
۲. آنوریسم آئورت
بزرگ‌ترین رگ در بدن آئورت نام دارد که وظیفه آن انتقال خون از قلب به کل رگ‌های خونی بدن و تأمین انرژی و تغذیه اندام‌های مختلف است. اگر این رگ دچار انسداد شود و جریان خون پشت انسداد بماند، می‌تواند باعث ایجاد برآمدگی در دیواره آئورت شود. به این برآمدگی بادکنکی آنوریسم آئورت گفته می‌شود. خود این برآمدگی ممکن است علامتی ایجاد نکند، اما درصورتی‌که باعث پاره شدن آئورت شود بسیار خطرناک است. علائم این آسیب عبارت‌اند از:
• حساس بودن به لمس در پشت، سینه یا شکم
• سرفه کردن
• تنگی نفس
بنابراین در صورت مشاهده تغییر در تنفس همراه با ناراحتی در قفسه سینه، در اسرع وقت به یک کلینیک تخصصی قلب مراجعه کنید.
۳. قطع یا پارگی آئورت
اگر درد در ناحیه قلب شدید و ناگهانی باشد و قسمت پشت را نیز درگیر کند، احتمال پارگی آئورت وجود دارد. همان‌طورکه در قسمت قبل هم گفتیم آنوریسم آئورت در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع می‌تواند منجر به پارگی آئورت شود که باعث می‌شود خون به بیرون نشت کند. علائم پارگی این رگ بزرگ عبارت‌اند از:
• یک درد ناگهانی که شدید و مداوم است و در قفسه سینه و قسمت پشتی شما احساس می‌شود.
• درد در بازو‌ها، فک یا گردن
• اختلال تنفسی
این علائم کاملاً اورژانسی هستند و باید فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید. این آسیب اگر به موقع رسیدگی نشود، باعث مرگ خواهد شد.
۴. کاردیومیوپاتی
گاهی بعد از غذا خوردن یا ورزش درد متوسطی را تجربه می‌کنید که این درد می‌تواند مربوط به کاردیومیوپاتی باشد. کاردیومیوپاتی شامل برخی بیماری‌های عضله قلب است که می‌تواند باعث ضخیم شدن، نازک شدن ماهیچه قلب یا عوارض دیگری شود که توانایی پمپاژ قلب را کاهش می‌دهد. گاهی این آسیب‌ها میتوانند ارثی باشند. علائم این نوع آسیب‌ها شامل موارد زیر هستند:
• تنگی نفس، به‌ویژه پس از فعالیت بدنی
• تورم در پا‌ها و مچ پا
• درد قلب که ممکن است با اعمال شدید یا بعد از خوردن یک وعده غذایی سنگین بیشتر شود.
• تپش قلب
• ریتم نامنظم قلب
در صورت مشاهده این علائم باید در اسرع وقت به یک متخصص قلب مراجعه کنید و اگر تنگی نفس یا درد قفسه سینه شدید شد، با اورژانس تماس بگیرید.
۵. بیماری دریچه قلب
گاهی وقتی می‌گویید قلبم درد میکنه و این درد همراه با سفتی و فشار است، می‌تواند مربوط به بیماری دریچه قلب باشد. قلب دارای چهار دریچه است که وظیفه دارند جریان خود را به داخل و خارج از قلب هدایت کنند. با افزایش سن، خطر مشکلات دریچه‌ای نیز بیشتر می‌شود. علائم بیماری دریچه به نوع خاصی از اختلال دریچه بستگی دارد که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
• درد قفسه سینه، فشار یا حالت سفت شدن هنگام فعالیت شدید
• خستگی
• تنگی نفس
• سوفل قلب که یک ضربان قلب غیرمعمول است و متخصص قلب می‌تواند آن را با گوشی پزشکی تشخیص دهد.
در صورت مشاهده درد یا فشار در قفسه سینه و یا علائم گفته شده باید در اسرع وقت به یک متخصص قلب باتجربه مراجعه کنید. ممکن است این وضعیت اورژانسی نباشد، اما هرچه زودتر تشخیص داده شود، درمان بهتری برای آن صورت می‌گیرد.
کدام دلایل قلب درد مربوط به خود قلب نیستند؟
از جمله دردهای قفسه سینه که مربوط به خود قلب نیستند، عبارتند از:
- مشکلات معده مانند زخم معده
- استرس، اضطراب یا افسردگی
- مشکلات عضلانی
- اسپاسم مری
- آکالازی مربوط به مری
- بیماری رفلاکس معده (GERD)
- حساسیت احشایی
- پلی آرتریت ندوزا
- بیماری پات
- آمبولی ریه و …
سخن آخر
آنچه در تمامی قسمت‌های مقاله به آن تأکید کردیم را یک‌بار دیگر می‌گوییم و آن این است که هرگونه درد قلبی می‌تواند خطرناک و جدی باشد. بنابراین وقتی قلبتان درد می‌گیرد اگر با علائم شدید دیگر همراه است که باید به اورژانس مراجعه کنید یا تماس بگیرید و اگر علائم خفیف هستند باید در اسرع وقت به یک مرکز تخصصی قلب خوب مانند مرکز تخصصی قلب دکتر تپش مراجعه نمایید تا مورد معاینه کامل و درمانهای مورد نیاز قرار بگیرید. جهت گرفتن نوبت می‌توانید از شماره تلفن‌های موجود در بخش تماس با ما استفاده کنید.
دکتر ریحانه شعبانی تخصص بیماری‌های قلب و عروق با کدنظام پزشکی: 124112 در شهر تهران است. ایشان با مهارت و تخصص بالایی که در امر تشخیص و درمان دارند، خدمات پزشکی مختلفی به بیماران خود ارائه می‌دهند. برای نوبت دهی دکتر ریحانه شعبانی به صفحه تماس با ما مراجعه کنید و بهصورت اینترنتی و غیرحضوری نوبت بگیرید.