قلب عضوی حیاتی در بدن است که هرگونه نارسایی و بیماری در آن میتواند تهدیدکننده زندگی باشد. دلایل مختلفی برای قلب درد وجود دارد که برخی از آن‌ها بسیار جدی هستند و باید سریعاً توسط پزشکان اورژانس و متخصصین قلب مورد ارزیابی و کنترل قرار بگیرند؛ اما برخی دردهای قلبی نیز چندان اهمیت نداشته و به‌راحتی می‌توان آن را درمان نمود. به هرحال همه انواع درد قلب نیاز به بررسی توسط متخصص قلب در مجموعه‌های تخصصی قلب دارند.
در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در مورد قلب درد و نحوه تشخیص و درمان آن به شما بدهیم.
فهرست مطلب:
آزمایشات فوری برای بررسی و تشخیص قلب درد
آزمایشات پیگیری در روند تشخیص علت قلب درد
جراحی و سایر روش‌های درمان قلب درد
قلب درد نشانه چیست؟
قلب درد یا هر دردی که فرد احساس میکند که ناشی از قلب او میباشد و در اطراف ناحیه ای است که بصورت آناتومیک مربوط به قلب میباشد معمولا مربوط به Chest Pain یا درد قفسه سینه است که به دو دسته عمده کاردیاک پین و نان کاردیاک پین یعنی دردهای مربوط به قلب و دردهایی که در این ناحیه ایجاد می شوند، اما مربوط به قلب نیستند، تقسیم می‌شود.
درد قفسه سینه غیر قلبی اغلب به عنوان احساسی مانند آنژین توصیف می شود که بعد از انجام فعالیت نیز افزایش پیدا می کند. بیمار فشار یا درد فشردگی را در پشت استخوان سینه احساس می کند. برخی از افراد همچنین گزارش می دهند که درد به گردن، بازوی چپ یا پشت سرایت می کند و به همین دلیل می تواند با دردهای قلبی اشتباه گرفته شود که البته شما نمیتوانید خودتان تفاوت این دو نوع درد را شناسایی کنید و درد می تواند چند دقیقه یا چند ساعت طول بکشد. زیرا در صورتی که درد مربوط به خود قلب باشد ممکن است یک علت خطرناک حیاتی باعث آن شده باشد که بسیار شناخته شده است که درد قفسه سینه قلبی نام دارد و میتواند منجر به سکته قلبی و یا حتی مرگ ناگهانی ناشی از قلب شود و اینکه فرد نمی‌داند بخصوص اگر بیماری قلبی مانند عروق کرونر داشته باشد، سرنوشت آن درد چه خواهد بود یا چه خطراتی مانند آسیب پایدار به عضله قلب، مخاطرات قلبی، آسیب به دریچه های قلبی و ایجاد شود، فلذا بسیار مهم است که هر نوع احساس دردی که در قفسه سینه برایتان پیش آمد حتما به اورژانس مراجعه کنید تا در صورت احتمال خطر اقدامات لازم جهت نجات جان شما انجام شود.
گاهی نیز درد در ناحیه قلب و اطراف آن به دلیل شرایط ریوی تهدیدکننده مانند ایجاد لخته در ریه یا جمع شدگی ریه است که باید سریعاً مورد بررسی و درمان قرار بگیرد تا بیمار جان خود را از دست ندهد. به طور کلی دلایل قلب دردی که مربوط به خود قلب هستند، عبارتند از:
حمله قلبی
مهمترین دلیل قلب درد میتواند حمله قلبی باشد که به دلیل آسیب به عضله قلب و قطع کامل خونرسانی به این عضله اتفاق میافتد. حمله قلبی معمولا علاوه بر درد قلب و قفسه سینه با تنگی نفس، تعریق، درد در گردن و فک و درد در بازوها همراه است.
آنژین صدری
آنژین به معنی گرفتگی عروقی است که وظیفه خون رسانی به عضله قلب را دارند و میتواند در صورت شدید شدن منجر به حمله قلبی شود.
پریکاردیت
پریکاد نوعی کیسه آبکی به دور قلب است که در صورت التهاب ناشی از برخی عفونت‌های داخلی بدن میتواند باعث قلب درد شود.
کالبد شکافی آئورت یا پارگی آئورت
آئورت بزرگ‌ترین رگ در بدن است که وظیفه خونرسانی به قسمت‌های مختلف بدن را به عهده دارد. در صورتی که لایه‌های این رگ مسدود شده و در نهایت دچار پارگی شود، درد شدیدی در قلب ایجاد میکند و تهدیدکننده زندگی است.
سایر دلایل قلب درد که به قلب مربوط نیستند نیز عبارتند از:
- شکستگی یا کشیدگی عضلات قفسه سینه
- مشکلات گوارشی مانند رفلاکس معده
- مشکلات ریوی مانند جمع شدگی ریه، ذات‌الریه و …
آزمایشات فوری برای بررسی و تشخیص قلب درد
وقتی شما به دلیل درد در ناحیه قلب به متخصص و یا اورژانس مراجعه می‌کنید، برخی از اولین آزمایشاتی که ممکن است پزشک برایتان تجویز کند، عبارت‌اند از:
نوار قلب
این آزمایش میتواند فعالیت الکتریکی قلب شما را از طریق الکترود‌هایی که به پوستتان متصل می‌شوند، ثبت کند. به دلیل اینکه عضله قلب آسیب دیده به‌طورمعمول تکانه‌های الکتریکی را به‌خوبی انجام نمی‌دهد، نوار قلب میتواند نشان دهد که شما دچار حمله قلبی شده‌اید یا نزدیک به آن هستید.
آزمایش خون
وجود برخی از پروتئین‌ها و آنزیم‌ها برای عملکرد صحیح ماهیچه‌های قلب ضروری هستند. به همین دلیل در صورت وجود قلب درد پزشک یک آزمایش خون برایتان تجویز میکند تا میزان این موارد را بررسی نماید؛ زیرا آسیب به سلول‌های قلبی در اثر حمله قلبی میتواند باعث شود این پروتئین‌ها یا آنزیم‌ها طی چند ساعت به خون شما نشت کنند.
اشعه ایکس از قفسه سینه
تست تصویربرداری با اشعه ایکس از قفسه سینه بدین منظور انجام می‌شود که به پزشک در بررسی دقیق‌تر وضعیت عروق خونی اصلی، شکل قلب، اندازه قلب و وضعیت ریه‌ها کمک کند. همچنین این تصویر میتواند مشکلات ریوی دیگر مانند ذات‌الریه یا سقوط ریه را مشخص کند.
توموگرافی کامپیوتری (سی‌تی‌اسکن)
سی‌تی‌اسکن نیز نوعی تصویربرداری است که دقیق‌تر از اشعه ایکس است و میتواند وجود یک لخته خون را در ریه شما تشخیص دهد یا به پزشک این اطمینان را می‌دهد که شما دچار پارگی آئورت که بسیار تهدیدکننده زندگی است، نشده‌اید.
آزمایشات پیگیری در روند تشخیص علت قلب درد
بسته به نتایج حاصل از آزمایشات اولیه که در قسمت قبل توضیح دادیم، ممکن است به آزمایش‌های پیگیری دیگری جهت بررسی و تشخیص دقیق‌تر نیاز داشته باشید، برخی از این آزمایشات عبارت‌اند از:
- اکوکاردیوگرام
- توموگرافی کامپیوتری (سی‌تی‌اسکن)
- تست‌های استرس
- کاتتریزاسیون کرونر (آنژیوگرافی)
نحوه درمان قلب درد چگونه است؟
درمان قلب درد بسته به علت درد متفاوت است. متخصص قلب بعد از یک معاینه فیزیکی کامل و گرفتن سابقه پزشکی شما، ابتدا هرکدام از موارد گفته شده در قسمت‌های قبلی را که نیاز داشته باشید انجام می‌دهد و سپس بعد از ارزیابی‌های کامل و کنار هم قرار دادن نتایج، تشخیص نهایی را به شما اعلام خواهد کرد. البته در موارد اورژانسی تمامی این مراحل خیلی سریع انجام می‌شوند تا خطری زندگی فرد را تهدید نکند. در موارد غیر اورژانسی یا بعد از رفع شدن خطر اولیه با توجه به وجود آسیبی که ایجاد شده است، متخصص قلب از روش‌های زیر برای درمان قلب درد استفاده میکند:
دارو‌ها
دارو‌های مختلفی برای درمان برخی از شایع‌ترین دلایل قلب درد تجویز می‌شوند که به شرح زیر می‌باشند:
شل‌کننده‌های شریان نیتروگلیسیرین
این دارو‌ها معمولاً بهصورت قرص در زیر زبان بیمار قرار می‌گیرند تا شریان‌های قلب را شل کرده و خون بتواند به‌راحتی در فضا‌های باریک شده جریان یابد. درنتیجه از انسداد کامل رگ و حمله قلبی جلوگیری خواهد کرد. برخی از دارو‌های فشارخون نیز باعث آرامش و پهن شدن رگ‌های خونی می‌شوند.
آسپرین
اگر متخصص قلب شما یا پزشک اورژانس شک کنند که درد شما مربوط به خود قلب است، برای جلوگیری از خطر حمله قلبی در اولین اقدام درمانی احتمالاً آسپیرین به شما می‌دهند.
دارو‌های ترومبولیتیک
اگر دچار حمله قلبی شده باشید، ممکن است از دارو‌های ترومبولیتیک به‌عنوان دارو‌های ضد لخته برایتان استفاده شود. این دارو‌ها برای از بین بردن لخته‌ای که مانع رسیدن خون به عضله قلب شما می‌شود، تجویز می‌شوند.
رقیق‌کننده‌های خون
اگر مشخص شود که لخته‌ای در شریان تغذیه‌کننده قلب یا ریه‌ها وجود دارد، به شما دارو‌هایی داده می‌شود که از لخته شدن بیشتر خون جلوگیری کند و لخته ایجاد شده را تا حد ممکن در خون حل نماید.
دارو‌های سرکوب‌کننده اسید
اگر قلب درد شما ناشی از فشار برگشت اسید معده به مری باشد، پزشک ممکن است دارو‌هایی را پیشنهاد کند که میزان اسید معده را کاهش دهند.
دارو‌های ضد افسردگی
درصورتی‌که دچار حملات پانیک یا وحشت شده باشید که خطر مرگ را در بر ندارند، اما علائم آن شبیه سکته قلبی است، پزشک ممکن است دارو‌های ضد افسردگی را برای کنترل علائم شما تجویز کند. درمان روان‌شناختی مانند درمان رفتاری توسط روانشناس نیز ممکن است توصیه شود.
جراحی و سایر روش‌های درمان قلب درد
اگر علت قلب درد شما خطرناک باشد و متخصص قلب به این نتیجه برسد که هیچ کدام از دارو‌های بالا نمی‌توانند خطر را از شما دور کنند، یکی از روش‌های زیر را با توجه به آسیب ایجادشده انتخاب خواهد کرد:
آنژیوپلاستی و قرار دادن استنت
اگر قلب درد شما ناشی از انسداد رگ تغذیه‌کننده قلب باشد، پزشک یک کاتتر با بالن انتهای آن را در یکی از رگ‌های خونی بزرگ در کشاله ران در طی جراحی فرو کرده و آن را تا انسداد ایجادشده در رگ قلب به‌نوعی نخ کشی یا مسیریابی میکند. پزشک نوک بالون را برای بزرگ شدن شریان باد میکند، سپس کاتتر را وارد کرده و خارج میکند. در بیشتر موارد، یک لوله مش کوچک (استنت) در قسمت خارجی نوک بادکنک سوند قرار می‌گیرد تا در حین انجام عمل این رگ باز بماند. سپس با فشار بالن انسداد ایجادشده را برطرف کرده و آن را دوباره خارج می‌کنند.
عمل جراحی بای پس
این عمل زمانی انجام می‌شود که پزشک بداند انسداد در حدی است که با بالن زدن رفع نمی‌شود و رگ کاملاً مسدود شده است. در طی این روش، جراح قلب یک رگ خونی سالم را از قسمت دیگری از بدن شما برداشته و از آن برای ایجاد یک مسیر جایگزین به جای رگ مسدود شده برای گردش خون در اطراف شریان مسدود استفاده میکند.
تعمیر کالبد شکافی آئورت
ممکن است برای ترمیم کالبد شکافی آئورت یا پارگی آئورت که یکی از شرایط تهدیدکننده است به جراحی فوری احتیاج داشته باشید؛ زیرا در این شرایط شریانی که خون را از قلب شما به بقیه بدن منتقل میکند، پاره می‌شود و در صورت عدم مراقبت سریع میتواند منجر به مرگ بیمار شود.
سخن آخر
قلب درد به دلیل حیاتی بودن این عضو میتواند بسیار نگران‌کننده باشد. به دلیل تشابه زیاد علائم دردهای قفسه سینه قلبی و غیر قلبی یا کاردیاک و نان کاردیاک و خطر غفلت از بیماری‌های خطرناک قلبی و عروق کرونر حتما اگر هرگونه قلب درد یا درد در قفسه سینه (Chest Pain) دارید باید به متخصص قلب مراجعه کنید تا بتواند بیماری‌های پرمخاطره و تهدیدکننده حیات را با استفاده از گرفتن شرح حال، معاینه فیزیکی، آزمایشات تشخیصی مانند نوار قلب، اکو و … رد کند و بعد اگر خطر قلبی وجود نداشت، با توجه به منشاء درد شما را به متخصص مربوطه ارجاع دهد.
همچنین توصیه اکید می‌کنیم که در صورت وجود درد قلبی که بعد از چند ساعت ادامه دارد و یا بهصورت ناگهانی و همراه با علائم دیگر حمله قلبی ازجمله تنگی نفس، درد در قفسه سینه، تعریق، درد در گردن و فک و درد در بازوها بخصوص بازوی دست چپ حتماً به اورژانس مراجعه کنید تا هرچه زودتر ارزیابی‌های کامل و اقدامات درمانی لازم برای جلوگیری از حملات و ایست قلبی انجام شود. همچنین اگر قبلاً نوعی ناهنجاری قلبی برای شما تشخیص داده شده است و در حال حاضر دچار قلب درد یا تشدید علائم شده‌اید در اسرع وقت به متخصص قلب خود مراجعه کنید تا بررسی‌های لازم و اقدامات درمانی مورد نیازتان به موقع انجام شود.
شما می‌توانید جهت ارزیابی‌های کامل با تجهیزات مدرن پزشکی به مجموعه تخصصی قلب ما نیز مراجعه کنید و توسط متخصصانی باتجربه در این زمینه مورد معاینه و درمان قرار بگیرید. جهت ارتباط با ما می‌توانید از لینک‌های موجود در سمت چپ صفحه استفاده نمایید.
مرکز تخصصی ما با داشتن کادری مجرب، پیش از ملاقات با پزشک شما را با بیماری آشنا کرده و در مورد شیوه های درمان بیماری به شما مشاوره می دهد. این مرکز تخصصی دارای بهترین متخصصان قلب و عروق می باشد که در یک مجموعه گرد هم آمده اند.
پس می توانید با خیال راحت به این مرکز مراجعه کنید و از خدمات آن بهره ببرید. برای کسب اطلاعات بیشتر و آشنایی بیشتر با خدمات مرکز تخصصی قلب دکتر تپش می توانید به صفحه تماس با ما مراجعه فرمایید.
دکتر ریحانه شعبانی تخصص بیماری‌های قلب و عروق با کدنظام پزشکی: 124112 در شهر تهران است. ایشان با مهارت و تخصص بالایی که در امر تشخیص و درمان دارند، خدمات پزشکی مختلفی به بیماران خود ارائه می‌دهند. برای نوبت دهی دکتر ریحانه شعبانی به صفحه تماس با ما مراجعه کنید و بهصورت اینترنتی و غیرحضوری نوبت بگیرید.