هیچ اتفاقی نگران کننده‌تر از احساس درد وسط قفسه سينه در بارداری نیست؛ حال شما تصور کنید فرد بارداری دچار درد وسط قفسه سینه شود، قابل درک است که چه میزان وحشت، ترس و نگرانی در زن حامله و خانواده او ایجاد خواهد شد. اگر دچار درد در قفسه سينه در زمان بارداری شدیم، چه کاری انجام دهیم؟ چه درمانی برای این درد مناسب است؟ در این مطلب مهمترین و شایع‌ترین علت‌های درد قفسه سینه در زن باردار را بررسی می‌کنیم و عوارض درد قفسه سينه در حاملگي را برای شما از زبان پزشکان متخصص و جراح قفسه سینه جویا می‌شویم.
فهرست مطالب
علت درد وسط قفسه سینه در بارداری
چرا افراد درد در قفسه سينه هنگام بارداری را تجربه می‌کنند؟ مهمترین علت درد وسط قفسه سينه در بارداری چيست؟ آیا سنگيني قفسه سينه در بارداری خطرناک است؟ آیا درد قفسه سينه سمت راست در بارداری می‌تواند منجر به مرگ مادر یا جنین شود؟ آیا درد وسط قفسه سینه در بارداری برای جنین خطر آفرین است؟ اگر شما هم باردار هستید و دچار درد قفسه سینه شدهاید؛ مهمترین عوامل ایجاد این درد به شرح زیر هستند.
گروه اول مشکلات گوارشی؛ اصلی‌ترین و شایع‌ترین علت درد وسط قفسه سینه و پشت جناغ سینه در زمان بارداری همین مشکلات گوارشی است. ریفلاکس، سوء هاضمه و ورم معده در این گروه قرار می‌گیرد. افزایش سایز رحم، افزایش وزن مادر و چاقی شکم باعث می‌شود فشار به معده وارد شود، به دنبال این تغییر، شیره و اسید معده به مری پس می‌زند.
ریفلاکس معده به مری رخ می‌دهد که با درد و سوزش پشت جناغ و وسط قفسه سینه تظاهر مینمایند. همچنین در بارداری تغییرات هورمونی هم به روی ایجاد مشکلات گوارشی منجر به درد قفسه سینه نقش دارند. در زمان بارداری، پروژسترون در خون افزایش پیدا می‌کند، افزایش پروژسترون در بارداری باعث کند شدن حرکات دستگاه گوارش، تخلیه معده و حرکات روده می‌شود.
یبوست افزایش می‌یابد و معده کندتر تخلیه می‌شود. این عامل هم باعث می‌شود که ایجاد پری و درد و سنگینی و ناراحتی در وسط قفسه سینه ایجاد شود.
گروه دوم گرفتگی عضلات؛ تغییرات بدن مادر باردار می‌تواند با اسپاسم و گرفتگی عضلات نیز همراهی داشته باشد. گاهی اسپاسم و عضلات در ناحیه شانه، گردن و قفسه سینه با تظاهراتی مانند درد وسط قفسه سینه نمایان می‌شود.
گروه سوم ناآرامی‌های روحی و روانی؛ بارداری دوره حساس و مهمی برای هر خانمی محسوب می‌شود و طبیعی است که شما به عنوان مادر باردار هر روز دچار اضطراب در مورد سلامتی جنین و وضعیت بارداری خود باشید. همین نگرانی‌ها هم می‌تواند باعث ایجاد دردهای قفسه سینه شود؛ به علاوه تغییرات هورمونی در زنان باردار، ابتلا به اضطراب و ناآرامی را تشدید می‌کند.
گروه چهارم تغییرات پستان؛ در بارداری افزایش سایز پستان‌ها را داریم. این تغییر مهم نیز می‌تواند فشار مضاعفی به روی عضلات و دنده‌های قفسه سینه ایجاد کرده باشد و عامل احساس درد و ناراحتی در قفسه سینه در زن حامله باشد.
گروه پنجم مشکلات مربوط به سیستم تنفس؛ مادرانی که تجربه آسم، التهاب برونش‌ها یا برونشیت، ذات الریه و سایر بیماری‌های تنفسی دارند نیز ممکن است درد پشت جناغ سینه را تجربه کنند. یادتان باشد که حتی سرفه کردن زیاد نیز می‌تواند درد وسط قفسه سینه ایجاد کند.
گروه ششم مشکلات قلبی عروقی؛ طبیعی است که مشکلات قلبی و عروقی در بارداری نیز می‌تواند رخ دهد از جمله مشکلاتی که می‌تواند زن باردار را درگیر کند، عبارتند از: یک اختلال در خونرسانی به عضله قلب که می‌تواند آنژین صدر یا درد قفسه سینه ایجاد کند، دو برخی بیماری‌های دریچه‌ای که در زمان بارداری تشدید می‌شوند نیز می‌توانند باعث ایجاد مشکلات قلبی شوند، بیماری‌های عضله قلب یا کاردیومیوپاتی‌ها و ….
گروه هفتم آمبولی ریه؛ یکی از مهمترین، حساس‌ترین و خطرناک‌ترین عللی که باعث درد وسط قفسه سینه در بارداری می‌شود، گیر کردن لخته خون در شریان‌های نازک آلوئول‌های ریه می‌باشد که اصطلاحا آمبولی ریه نامیده می‌شود. بارداری از شرایطی است که در آن ریسک آمبولی زیاد می‌شود. پس اگر شما زن بارداری هستید که به طور ناگهانی دچار درد قفسه سينه سمت چپ در بارداری همراه با سرفه شدید ناگهانی، تنگی نفس شدید ناگهانی و درد قفسه سینه شدهاید و احساس تپش قلب بالا دارید، همین الان با اورژانس تماس بگیرید. معمولاً افرادی که آمبولی را تجربه می‌کنند همزمان تجربه تورم یک طرفه یا دو طرفه در پایین زانوهایشان را نیز دارند.
عوارض درد وسط قفسه سینه در بارداری
اغلب زنانی که درد وسط قفسه سينه را تجربه می‌کنند، دچار مشکلات گوارشی اعم از سوء هاضمه، رفلاکس یا ورم معده هستند که عموماً عارضه مهم، جدی و خطرناکی را برای مادر یا جنین به همراه ندارد. عوارض درد وسط قفسه سینه در بارداری زمانی مطرح می‌شود که شما به علل جدی قلبی عروقی یا درگیری‌های ریه یا آمبولی دچار درد شدید شدهاید. مهمترین عوارض به شرح زیر هستند.
- آمبولی‌های جدی ریه
- سکته‌های قلبی
- سکته‌های مغزی
- شکافته شدن یا پاره شدن عروق بزرگ داخل قفسه سینه
- عوارض ناشی از ذات الریه
- عوارض ناشی از حمله آسم
- پاره شدن کیسه صفرا عفونی و ملتهب
اگر سنگيني قفسه سينه و تنگي نفس در بارداري دارید، اگر هر یک از علائم هشدار زیر را همزمان تجربه کردهاید، باید فوراً با اورژانس تماس بگیرید. علائم هشدار عبارتند از: تنگی نفس ناگهانی، غش کردن، تب، سرگیجه، سیاهی رفتن چشم‌ها، سرفه شدید ناگهانی، احساس شکافته شدن قفسه سینه، تپش قلب، کاهش یا افزایش فشار خون، ضعف و خواب آلودگی، کاهش تمرکز، کاهش هوشیاری، تهوع و استفراغ، بی‌اشتهایی، درد قفسه سینه که در حالت خم شدن تشدید می‌شود، زردی پوست و زردی سفیدی چشم، تورم یک طرفه یا دو طرفه در پاها و سرفه‌های شدید ناگهانی.
اما یادتان باشد که امکان وجود علل بسیار جدی و تهدید کننده جان مادر هم وجود دارد. آمبولی ریه ناشی از لخته می‌تواند کشنده باشد یا دردهایی که منشا آنها کیسه صفرا عفونی و ملتهب است در صورت کوتاهی در آغاز درمان اورژانسی، می‌تواند جان مادر را بگیرد.
چگونه از این درد جلوگیری کنیم؟
نکات زیر را در نظر داشته باشید. با رعایت این نکات ساده می‌توانید تا حد زیادی از ابتلا به درد وسط قفسه سينه را در بارداری پیشگیری کنید.
از اضافه وزن بیش از حد خودداری کنید. سعی کنید به طور مرتب رژیم غذایی مناسب را از پزشک زنان جویا شوید.
تحرک بدنی داشته باشید. در زنانی که استراحت مطلق نیستند، پیاده‌روی یک ورزش بسیار خوب تلقی می‌شود. همچنین می‌توانید از نرمش‌های متناسب با سن بارداریتان نیز استفاده کنید.
- از دمنوش بابونه، زنجبیل و عسل برای کاهش علائم رفلاکس بهره ببرید.
- مخلوط شیر و عسل و زنجبیل را حتماً در برنامه صبحگاهی خود بگنجانید.
- آب نارگیل طبیعی دارای ترکیبات شیمیایی است که نقش مهمی در تسکین سوء هاضمه دارند.
- از مصرف غذاهای حجیم، پرچرب، پر ادویه و سنگین خودداری کنید. به جای اینکه چند وعده غذایی حجیم بخورید، تعداد وعده‌های غذایی را تقسیم و از حجم وعده غذایی بکاهید.
- از مصرف افراطی کافئین، چای، قهوه، کاکائو و ترکیباتی که مواد در آن هستند، خودداری کنید.
- از مواجهه با افرادی که عفونت ریه دارند، یا تبدار و سرفه زیاد هستند، جداً خودداری کنید.
- اگر مبتلا به آسم هستید، حتماً قبل از اقدام به بارداری با متخصص مشورت کنید.
- اگر بیماری‌های قلبی مادرزادی دارید، حتماً قبل از اقدام به بارداری، جهت کنترل و مدیریت آن با متخصص قلب مشورت کنید.
توصیه می‌شود دو تا سه ساعت بعد از غذا خوردن، از دراز کشیدن و خوابیدن خودداری کنید. همچنین سعی کنید اندازه دو تا نهایت ۳ سانت سر تخت خود را بالا بیاورید. این تمهیدات باعث می‌شود که علائم رفلاکس در شما کاهش یابد.
شیوه های مراقبتی
توصیه می‌شود که در زمان بارداری به طور خودسرانه، به سراغ مصرف هیچ دارویی نروید. حتی داروهایی که به نظرتان ایمن می‌آیند، حتی داروهایی که از عطاری‌ها تهیه می‌شود و به نام داروی گیاهی فروخته می‌شود هم هرگز نباید بدون مشورت با پزشک در بارداری مصرف شود؛ لذا قدم اول این است که اگر درد وسط قفسه سينه همراه با علائم هشدار نیست، از مراقبت‌های زیر استفاده کنید.
- روزانه مصرف زنجبیل و عسل را در برنامه بگنجانید. زنجبیل از بسیاری از مشکلات گوارشی از جمله رفلاکس بارداری می‌کاهد.
- از بادام درختی بدون نمک، روزانه ۵ الی ۶ عدد استفاده کنید.
- وعده‌های غذایی خود را تقسیم کنید و از حجم هر وعده بکاهید.
- مصرف دمنوش بابونه با عسل و زنجبیل یک پیشنهاد عالی برای زنان باردار است.
- اگر می‌توانید آب نارگیل طبیعی تهیه کنید، این ترکیب می‌تواند علائم سوزش سر دل و رفلاکس را تسکین دهد.
- از وزن گیری بیش از حد مجاز در بارداری با رعایت رژیم غذای سالم خودداری کنید.
- تحرک بدنی داشته باشید؛ پیاده‌روی آهسته روزانه در صورت صلاحدید پزشک زنان یکی از بهترین فعالیت‌های بدنی برای زن باردار است.
- از مصرف غذاهای آماده، فست فودها، غذا چرب، شیرینی‌های خامه‌ای، غذاهای تند و ادویه‌دار تا حد ممکن پرهیز کنید.
- سعی کنید بلافاصله بعد از غذا خوردن دراز نکشید.
- صرف کافئین را کاهش دهید.
- سر تخت را حداکثر دو الی سه سانت بالا بیاورید یا یک یا دو بالشت اضافه در زیر سر قرار دهید.
- در صورت داشتن تب و سرفه حتماً فوراً با پزشک زنان تماس گرفته و مشورت کنید.
سخن پایانی
اینکه درد وسط قفسه سينه در بارداری را تجربه کرده باشید، اتفاق غیر عادی و غیر شایعی نیست. تغییرات بدن در اثر بارداری از جمله تاثیرات هورمون‌ها، افزایش سایز رحم و …. باعث می‌شود که بیشتر دردهای وسط قفسه سینه و پشت جناغ سینه در بارداری به علت همین مشکلات گوارشی رخ دهد. پس اگر قصد بارداری دارید یا اگر باردار هستید و چنین دردهایی را تجربه می‌کنید، همین الان برای مشاوره فوری با پزشکان متخصص و با تجربه ما اقدام کنید تا از عواقب جبران ناپذیر درد وسط قفسه سینه در بارداری در امان بمانید.
دکتر ریحانه شعبانی تخصص بیماری‌های قلب و عروق با کدنظام پزشکی: 124112 در شهر تهران است. ایشان با مهارت و تخصص بالایی که در امر تشخیص و درمان دارند، خدمات پزشکی مختلفی به بیماران خود ارائه می‌دهند. برای نوبت دهی دکتر ریحانه شعبانی به صفحه تماس با ما مراجعه کنید و به‌‌صورت اینترنتی و غیرحضوری نوبت بگیرید.