درد جناغ قفسه سینه عامل بسیار جدی برای مراجعه بیماران قلبی به مراکز پزشکی است. این درد میتواند دلایل خطرناک بسیاری داشته باشد و برای رد علل قلبی درد قفسه سینه ضروری است به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه نمایید.
چنانچه این درد، دردی مبهم با احساسی خرد کننده باشد که به فک، گردن، شانه و کمر منتقل میشود؛ ضروری است در اسرع وقت برای رد احتمال مشکلات قلبی به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
فهرست مطالب
شیوع درد جناغ قفسه سینه چقدر است؟
آشنایی با ساختمان جناغ قفسه سینه
آیا درد جناغ قفسه سینه سمت راست خطرناک است؟
مهمترین علل درد جناغ قفسه سینه کدامند؟
سایر علتهای درد قفسه سینه و پشت
در چه مواقعی درد جناغ قفسه سینه سمت چپ به علت حمله قلبی است؟
علائم هشدار درد قفسه سینه برای مراجعه فوری به اورژانس چیست؟
فهرست مطالب
- درد جناغ قفسه سینه چیست؟
- شیوع درد جناغ قفسه سینه چقدر است؟
- آشنایی با ساختمان جناغ قفسه سینه
- آیا درد جناغ قفسه سینه سمت راست خطرناک است؟
- مهمترین علل درد جناغ قفسه سینه کدامند؟
- سایر علتهای درد قفسه سینه و پشت
- در چه مواقعی درد جناغ قفسه سینه سمت چپ به علت حمله قلبی است؟
- درمان درد جناغ قفسه سینه
- علائم هشدار درد قفسه سینه برای مراجعه فوری به اورژانس چیست؟
- سخن پایانی
درد جناغ قفسه سینه چیست؟
اگر درد جناغ قفسه سینه دارید و این موضوع موضوع شما را نگران کرده است؛ و یا اگر به دنبال آشنایی با علل اصلی و مهم و همچنین راههای درمان قطعی درد جناغ قفسه سینه سمت راست و درد جناغ قفسه سینه سمت چپ و یا درد قفسه سینه و پشت هستید پس در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
درد قفسه سینه یا درد استرنوم (Sternum pain)، نوعی درد یا ناراحتی است که جناغ سینه و غضروفی که جناغ سینه را به دنده ها متصل می کند درگیر میکند.
جناغ در نزدیکی قلب انسان قرار دارد، بنابراین بسیاری از کسانی که بروز درد جناغ سینه را تجربه میکنند ممکن است این درد را با درد قلب اشتباه بگیرند. در اکثر موارد، درد قفسه سینه ارتباطی با قلب ندارد و در وهله اول مربوط به مشکلاتی است که خود جناغ یا غضروف مجاور آن دارند.
شیوع درد جناغ قفسه سینه چقدر است؟
علت مراجعه 1 تا 3% از کسانی که به مراکز مراقبتهای اولیه پزشکی ایالات متحده آمریکا مراجعه میکنند، درد قفسه سینه و پشت است و 20 تا 30 درصد علت بستری شدن در بیمارستانها به همین دلیل است.
آشنایی با ساختمان جناغ قفسه سینه
جناغ یک استخوان صاف است که در مرکز دیواره قدامی جناغ سینه قرار دارد و از سه بخش تشکیل شده است:
- مانوبریوم (Manubrium) که بالاترین قسمت است.
- بدنه (Body) که در قسمت میانی است.
- زائده خنجری (Xiphoid Process) که پایین ترین قسمت است.
آیا درد جناغ قفسه سینه سمت راست خطرناک است؟
جناغ سینه دو طرف جناغ سینه شما را به هم متصل میکند و در مجاورت بسیاری از اندامهای اصلی بدن از جمله روده، قلب، ریهها و معده قرار گرفته است.
در نتیجه اولین واکنش شما به احساس درد قفسه سینه و پشت به خصوص اگر درد شدید یا مداوم باشد ممکن است این باشد که فکر کنید دچار یک حمله قلبی شدهاید.
اما در بسیاری از موارد به خصوص اگر مشکل خاصی از لحاظ سلامتی ندارید و یا سن تان زیر 40 سال است این گونه دردها به قلب مربوط نمیشود.
درد جناغ سینه بیشتر از اینکه به قلب یا خود جناغ مربوط باشد، به مشکلاتی است که سایر قسمتها از جمله عضلات، استخوانها یا دستگاه گوارش درگیر آن میشوند.
مهمترین علل درد جناغ قفسه سینه کدامند؟
- جناغ سینه
شایعترین علت درد جناغ قفسه سینه وضعیتی است که آن را کوستوکندریت مینامند. در این بیماری، غضروفی که دندههای بیمار را به جناغ سینه وصل میکند ملتهب میشود. علائم بیماری کوستوکندریت عبارتند از:
- درد خفیف یا شدید در کنار ناحیه جناغی
- درد یا احساس ناراحتی در یک یا چند دنده
- درد یا احساس ناراحتی که با سرفه یا نفس عمیق شدت می گیرد
بیماری کوستوکندریت همیشه دارای علت خاصی نیست، اما اغلب در نتیجه آسیب جناغ سینه ، فشار ناشی از فعالیت بدنی یا شرایط مفصلی مانند آرتروز به وجود میآید.
اما کوستوکندریت یک بیماری جدی نیست و نباید باعث نگرانی شما شود. اما اگر درد ادامه داشت یا علائم دیگری داشتید که ممکن است نشانه یک بیماری زمینهای جدیتر باشد، به پزشک مراجعه کنید.
آسیب به عضلات و استخوانهای اطراف جناغ شما نیز میتواند باعث درد در جناغ شود. برخی از این شرایط که ممکن است منجر به بروز درد جناغ قفسه سینه سمت راست شود عبارتند از:
- آسیب مفصل
- آسیب استخوان ترقوه
- شکستگی ها
- فتق ها
- جراحی روی قفسه سینه (مثل جراحی قلب باز)
اگرچه مواردی که در اینجا بیان شد تنها علل اسکلتی-عضلانی نیستند که منجر به بروز درد و ناراحتی در جناغ سینه میشوند، اما میتوان گفت که رایج ترین موارد همینها هستند.
مفصل استرنوکلاویکولار (مفصل SC) قسمت بالای جناغ را به استخوان ترقوه متصل میکند. آسیب به این مفصل میتواند باعث درد و ناراحتی در جناغ و در ناحیه بالای سینه شود. علائم شایعی که در صورت آسیب رسیدن به این مفصل ایجاد میشود عبارتند از:
- احساس درد خفیف یا تورم در قسمت بالای سینه و ناحیه استخوان ترقوه
- شنیدن صدای کلیک در ناحیه مفصل
- احساس سفت شدن در اطراف مفصل یا عدم توانایی حرکت کامل شانه
استخوان ترقوه مستقیما به جناغ متصل است، بنابراین صدمات، دررفتگی، شکستگی یا سایر ضربههای وارده به استخوان ترقوه ممکن است باعث تاثیر در جناغ سینه و بروز درد و ناراحتی در آن شود. علائم رایج ترومای ترقوه عبارتند از:
- بروز کبودی یا برآمدگی در نزدیکی ناحیه آسیب دیده استخوان ترقوه
- درد شدید در حالتی که میخواهید بازوی خود را به سمت بالا حرکت دهید
- تورم یا حساسیت در اطراف ناحیه استخوان ترقوه
- هنگامی به بازوی خود را بلند میکنید، صدای کلیک یا صدای ساییده شدن میشنوید
- افتادگی شانه به سمت جلو به صورت غیر طبیعی
شکستگی جناغ سینه شما میتواند باعث ایجاد درد شدید در آن ناحیه شود، زیرا جناغ سینه در بسیاری از حرکات بالاتنه انسان درگیر است.
این نوع آسیب اغلب به دلیل اعمال فشار به جناغ سینه ایجاد میشوند. نمونههایی از این موارد عبارتند از: فشار کمربند ایمنی در تصادفات رانندگی، ضربه به سینه در حین ورزش یا انجام فعالیتهای بدنی شدید. علائم رایج شکستگی جناغ سینه عبارتند از:
- درد هنگام تنفس یا سرفه
- مشکل در نفس کشیدن
- وقتی بازوها حرکت داده میشوند صدای کلیک یا ساییده شدن به گوش میرسد
- تورم و حساسیت روی جناغ سینه
کشیدگی عضله در جناغ سینه میتواند منجر به بروز درد در جناغ سینه شود. علائم رایج کشیدگی عضله در ناحیه قفسه سینه عبارتند از:
- درد در اطراف ناحیه عضله کشیده شده
- احساس ناراحتی هنگام استفاده از عضله آسیب دیده
- کبودی یا حساسیت در اطراف عضله آسیب دیده
فتق نیز میتواند باعث درد جناغ قفسه سینه سمت چپ شود. فتق زمانی اتفاق میافتد که یک عضو از بدن از ناحیهای که در آن قرار دارد، به سمت قسمتی دیگر از بدن کشیده یا نزدیک شود.
شایع ترین نوع فتق، فتق هیاتال (Hiatal hernia) است. این نوع فتق زمانی اتفاق میافتد که معده شما از کنار دیافراگم به سمت حفره جناغ سینه حرکت کند. علائم رایج فتق هیاتال عبارتند از:
- آروغ زدن مکرر
- سوزش سر دل
- داشتن مشکل در بلع
- احساس اینکه بیش از حد خورده اید
- استفراغ خونی
- دفع مدفوع سیاه رنگ
جناغ شما درست در مقابل چندین اندام اصلی گوارشی قرار دارد. تمام شرایطی که مری، معده و روده شما را تحت تاثیر قرار میدهند، میتوانند باعث درد قفسه سینه و پشت شوند. سوزش سر دل یا رفلاکس اسید بعد از غذا شایع ترین علل گوارشی درد جناغ است.
سوزش سر دل زمانی اتفاق میافتد که اسید از معده به مری وارد شود که باعث بروز درد قفسه سینه و پشت میشود. درد معمولا با درازکشیدن یا خم شدن به جلو بدتر میشود. سوزش سر دل معمولا بدون درمان و پس از مدت کوتاهی از بین میرود.
رفلاکس اسید معده شبیه سوزش سر دل است اما زمانی اتفاق میافتد که اسید معده یا حتی آنچه در معده شما قرار دارد باعث آسیب دیدن و ساییدگی سطح داخلی مری شود.
این اتفاق میتواند منجر به یک بیماری مزمن به نام رفلاکس معده به مری شود. علائم رفلاکس اسید عبارتند از:
- احساس سوزش در سینه
- طعم تلخ غیرطبیعی در دهان
- مشکل در بلغ
- سرفه کردن
- گلو درد یا گرفتگی صدا
- احساس وجود توده در گلو
شرایط یا آسیبهایی که متوجه ریهها، نای و سایر قسمتهای درگیر در فرآیند تنفس هستند، میتواند باعث احساس درد در جناغ سینه شوند. بیماریهایی مثل پلورزی، برونشیت و ذات الریه از مهمترین بیماریهای تنفسی هستند که باعث بروز درد جناغ قفسه سینه سمت راست و گاهی درد جناغ قفسه سینه سمت چپ شوند.
بیماری پلورزی زمانی اتفاق میافتد که پلورا (که از بافت درون حفره جناغ سینه و اطراف ریهها تشکیل شده است) ملتهب میشود. در برخی شرایط ممکن است در اطراف این بافت مایعات تجمع کنند که به این حالت پلورال افیوژن میگویند. علائم رایج بیماری پلورزی عبارتند از:
- درد شدید هنگام تنفس، عطسه یا سرفه
- احساس اینکه نمی توانید هوای کافی دریافت کنید
- سرفه غیر طبیعی
- تب (در موارد نادر)
از دیگر بیماریهایی که میتواند باعث ایجاد درد جناغ قفسه سینه شود بیماری برونشیت است. برونشیت زمانی اتفاق میافتد که لوله های برونش (bronchial tubes) که هوا را به ریههای شما میآورند، ملتهب میشوند.
این حالت در اغلب موارد زمانی اتفاق میافتد که فرد مبتلا به آنفولانزا یا سرماخوردگی میشود. درد ناشی از برونشیت میتواند باعث درد قفسه سینه و پشت در حین دم و بازدم شود.
این بیماری میتواند برای مدت کوتاهی بروز کند که از نوع برونشیت حاد است یا اینکه به دلیل عفونت یا کشیدن سیگار، به یک بیماری طولانی مدت تبدیل شود که در این حالت برونشیت مزمن نامیده میشود. علائم شایع برونشیت عبارتند از:
- سرفه مرطوب مداوم که باعث بیرون آمدن خلط میشود
- خس خس کردن سینه
- بروز مشکل در تنفس
- وجود ناراحتی و درد جناغ سینه
همچنین علائم آنفولانزا یا سرماخوردگی که میتواند منجر به برونشیت شود عبارتند از:
تب شدید
خستگی زیاد
آبریزش بینی
اسهال
استفراغ
از بیماریهای دیگر تنفسی که میتواند همراه با درد جناغ قفسه سینه باشد، پنومونی یا ذات الریه است. ذات الریه زمانی اتفاق میافتد که ریههای شما به واسطه یک ویروس یا باکتری عفونی شود. علائم شایع ذات الریه عبارتند از:
مشکل در تنفس
تب شدید
سرفه های مداوم
سایر علتهای درد قفسه سینه و پشت
برخی شرایط که بر دستگاه گوارش یا ماهیچههای جناغ سینه تاثیرگذار هستند میتوانند باعث درد جناغ سینه شوند. به طور مثال زخم معده میتواند منجر به بروز درد در جناغ سینه شود. زخم معده زمانی اتفاق میافتد که در پوشش داخل معده یا انتهای مری زخم ایجاد شود. علائم زخم معده عبارتند از:
درد معده به ویژه با معده خالی
احساس نفخ
حالت تهوع
کمبود اشتها
یکی دیگر از عواملی که میتواند درد جناغ سینه را ایجاد کند وحشت زدگی یا حمله پانیک (Panic attack) است.
حمله پانیک زمانی اتفاق میافتد که به طور ناگهانی احساس ترس میکنید به طوری که حس میکنید چیزی خطرناک یا تهدیدکننده در حال رخ دادن است در حالی که هیچ دلیل واقعی برای احساس ترس وجود ندارد. این بیماری ممکن است ناشی از سطوحی از اضطراب یا افسردگی باشد. علائم حمله پانیک عبارتند از:
- احساس اینکه اتفاق بدی در شرف وقوع است
- احساس سرگیجه یا سبکی سر
- داشتن مشکل در تنفس یا بلع
- تعریق زیاد
- احساس گرما و سرمای متناوب
- گرفتگی معده
- درد قفسه سینه
با توجه به شیوع بیماری کووید-19 یا کرونا در جهان و در کشور ما، ممکن است درد جناغ قفسه سینه و کرونا در مواردی با هم مرتبط باشند. بنابراین ممکن است پزشک بعد از معاینات اولیه به این نتیجه برسد که درد جناغ سینه در بیمار به علت درگیری ریه به ویروس کرونا و عوارض بعدی آن است.
درد جناغ سینه در زنان باردار نیز ممکن است به وجود بیاید که علل اصلی آن عبارتند از:
- تغییر اندازه سینه ها
- فشار جنین به عضلات
- استرس و اضطراب
- سوء هاضمه
- سوزش سر دل ناشی از تغییرات هورمونی
- فشارهای عضلانی
در چه مواقعی درد جناغ قفسه سینه سمت چپ به علت حمله قلبی است؟
گاهی اوقات درد جناغ سینه میتواند ناشی از یک حمله قلبی باشد. اگر سن تان کمتر از 40 سال است یا از سلامت عمومی برخوردار هستید، احتمال حمله قلبی کم است. اما اگر بی از 40 سال سن دارید و شرایطی مثل بیماری قلبی دارید، احتمال حمله قلبی بیشتر است.
بروز حمله قلبی، تهدیدکننده زندگی است. اگر علائمی به غیر از درد جناغ قفسه سینه دارید که ممکن است نشان دهنده حمله قلبی باشد، باید فورا به اورژانس مراجعه کنید.
اگر این حالت بدون هیچ دلیل روشنی بروز کند یا اینکه قبلا سابقه حمله قلبی داشتهاید، حتما موضوع را با اورژانس در میان بگذارید. علائم حمله قلبی عبارتند از:
- درد در وسط یا سمت چپ جناغ سینه
- درد یا ناراحتی در قسمت فوقانی بدن از جمله بازوها، شانه و فک
- احساس سرگیجه یا سبکی سر
- مشکل در تنفس
- تعریق زیاد
- حالت تهوع
هر چه تعداد این علائم در یک بیمار بیشتر باشد، احتمال حمله قلبی بیشتر است.
درمان درد جناغ قفسه سینه
اگر هنگامی که درد قفسه سینه و پشت احساس میکنید خفیف است و یا اینکه پزشک شما را معاینه کرده است و بیماریهای جدی و خطرناک را در شما تشخیص نداده است، موارد زیر را میتوانید در منزل امتحان کنید:
- استراحت
- کاهش حرکت و بلند نکردن وسایل سنگین
- کمپرس یخ یا گرم
- داروهای ضدالتهاب یا مسکن بدون نسخه مثل داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن
در خصوص کمپرس یخ یا گرم شایان ذکر است با توجه به اینکه پاسخ دهی بدن افراد به نوع کمپرس متفاوت است، بنابراین بهتر است هر دو مورد را امتحان کنید و ببینید کدام یک بر روی درد شما اثرگذار است. اما اگر کمپرس موضوع باعث تشدید علائم شما شد، اما تکرار آن بپرهیزید.
اگر علائم ماندگار و یا شدید دارید که زندگی شما را مختل کرده است حتما با نظر پزشک تحت درمان قرار بگیرید. گزینههای درمانی برای درد جناغ قفسه سینه عبارتند از:
- تزریق مفصلی
- فیزیوتراپی
- عمل جراحی
افرادی که دچار درد قفسه سینه و پشت و یا درد قفسه سینه سمت راست و درد قفسه سینه سمت چپ هستند، ممکن است زمانی که در شب در رختخواب دراز میکشند درد آنها آزاردهنده باشد. برای کاهش میزان درد و ناراحتی بهتر است یک موقعیت و حالت مناسب برای دراز کشیدن پیدا کنید.
علائم هشدار درد قفسه سینه برای مراجعه فوری به اورژانس چیست؟
اگر درد جناغ قفسه سینه شما همراه با یک یا چند مورد از علائم زیر بود، لازم است در اسرع وقت با اورژانس تماس گرفته و نزدیک ترین مرکز اورژانس بیمارستانی مراجعه نمایید:
- انتشار درد به فک پایین، گردن، کتف ها، بازو، شانه و بالای شکم
- تعریق سرد فراوان
- تپش قلب
- احساس ضعف پیشرونده و خستگی
- تنگی نفس
- سبکی سر
- غش کردن
سخن پایانی
اگر علائم حمله قلبی دارید یا علائمی دارید که منجر به درد شدید و مداوم شده است و زندگی روزمره شما را مختل کرده است، فورا به پزشک مراجعه کنید. همچنین در صورت داشتن هر یک از علائم زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- درد جناغ سینه که علت واضح و مشخصی ندارد
- تعریق، سرگیجه یا حالت تهوع بدون علت خاص
- مشکل در تنفس
- دردی که از جناغ سینه در سر تا سر قسمت فوقانی بدن پخش می شود
اگر علائم دیگری داشتید که در این لیست نبود اما بیش از چند روز طول کشید، با پزشک خود مشورت کنید. پزشک میتواند با استفاده از ابزارها و روشهای تشخیصی، علت اصلی درد جناغ قفسه سینه را کشف و نسبت به درمان آن اقدام کند.
دکتر ریحانه شعبانی تخصص بیماریهای قلب و عروق با کدنظام پزشکی: 124112 در شهر تهران است. ایشان با مهارت و تخصص بالایی که در امر تشخیص و درمان دارند، خدمات پزشکی مختلفی به بیماران خود ارائه میدهند. برای نوبت دهی دکتر ریحانه شعبانی به صفحه تماس با ما مراجعه کنید و بهصورت اینترنتی و غیرحضوری نوبت بگیرید.