سوزش قلب بعد از غذا خوردن یکی از شکایتهای شایع در بین بسیاری از افراد است که میتواند باعث احساس ناراحتی و نگرانی شود. هرچند اصطلاح سوزش قلب بیشتر برای بیان احساس سوزش پشت جناغ سینه استفاده میشود، اما ارتباط مستقیمی با مشکلات قلبی ندارد. اغلب این علامت به علت رفلاکس معده یا برگشت اسید معده به مری رخ میدهد. مصرف غذاهای چرب، پرادویه یا پرحجم میتواند این وضعیت را تشدید کند. البته در برخی موارد مشکلات گوارشی دیگر مانند زخم معده یا اختلال در عملکرد عضلات مری هم میتواند در ایجاد این حس نقش داشته باشد. شناسایی علت اصلی سوزش قلب و توجه به رژیم غذایی میتواند اولین گام در درمان باشد. اگر این علائم تکرار میشود یا با درد شدید همراه است، بررسیهای تخصصی توصیه میشود تا از بروز مشکلات جدیتر پیشگیری گردد.
به منظور آشنایی با سوزش قلب بعد از غذا خوردن و دریافت اطلاعات بیشتر، اکنون تماس بگیرید.
فهرست مطالب
علتهای سوزش قلب بعد از غذا خوردن
احساس سوزش بعد غذا خوردن از شایعترین مشکلات گوارشی است که بسیاری از افراد با آن مواجه میشوند. این مشکل زمانی رخ میدهد که اسید معده به مری برگشته و باعث احساس سوزش و درد در قفسه سینه، گلو یا بالای شکم شود. در این بخش از مقاله به علتها و عوارض این عارضه میپردازیم.
برخی از عواملی که میتوانند باعث رفلاکس معده بعد از غذا شوند، عبارتند از:
- مصرف غذاهای تحریککننده: برخی از غذاها و نوشیدنیها میتوانند باعث تحریک تولید اسید در معده یا باعث شل شدن عضلهای که بین مری و معده قرار دارد (اسفنکتر تحتانی مری) شوند. این غذاها و نوشیدنیها شامل الکل، کافئین، نوشابه، آب میوههای ترش، گوجه فرنگی، شکلات، سیر، پیاز، نعناع و غذاهای چرب، تند یا ترش هستند.
- خوردن وعدههای غذایی حجیم: خوردن زیاد ممکن است باعث فشار به معده و بازگشت اسید به مری شود. بهتر است وعدههای کوچکتر و فاصله بین آنها را کمتر کرد.
- چاقی: چاق بودن ممکن است باعث فشار به شکم و معده شود و منجر به رفلاکس اسید گردد. کاهش وزن ممکن است به درمان سوزش قلب کمک کند.
- فتق هیاتال: فتق هیاتال زمانی رخ میدهد که بخشی از معده به داخل قفسه سینه حرکت کرده و جایگاه طبیعی خود را تغییر دهد. این حالت ممکن است باعث شود که اسفنکتر تحتانی مری به درستی کار نکند و اسید به راحتی به مری برگشت داده شود.
- بارداری: باردار بودن ممکن است باعث فشار به شکم و معده و همچنین باعث تغییرات هورمونی منجر به رفلاکس اسید گردد. سوزش قلب در دوران بارداری رایج است و معمولاً در سهماهه دوم یا سوم باروری احساس میشود.
- داروها: برخی از داروها ممکن است باعث تحریک تولید اسید در معده یا باعث شل شدن اسفنکتر تحتانی مری شوند. این داروها شامل آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد آلرژی و داروهای ضد آسم هستند.
- بیماریهای مری: برخی از بیماریهای مری مانند اسکلرودرمی، سارکوئیدوز، اختلالات حرکتی مری و سرطان مری ممکن است باعث سوزش قلب شوند.
عوارض سوزش معده و قلب پس از خوردن غذا
احساس سوزش بعد غذا خوردن ممکن است علاوه بر ناراحتی و درد، عوارض جدیتری را نیز به همراه داشته باشد. برخی از این عوارض عبارتند از:
- التهاب مری: رفلاکس مکرر اسید ممکن است باعث التهاب و تورم در دیواره مری شود. این حالت که به آن ازوفاژیت گفته میشود، ممکن است باعث درد، خونریزی، تنگ یا زخم شدن مری شود.
- مری بارت : رفلاکس مکرر اسید ممکن است باعث تغییر در بافت سلولهای مری شود. این حالت که مری بارت گفته میشود، یک پیشسرطان است و خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش میدهد.
- آسم: رفلاکس اسید ممکن است باعث تحریک گلو و ریهها شود و منجر به آسم گردد. آسم یک بیماری التهابی است که باعث تنگ شدن راه هوایی و تنفس دشوار میشود.
- آبسه دندان: رفلاکس اسید ممکن است باعث فاسد شدن دندانها و لثهها شود و منجر به عفونت و التهاب در آنها گردد. آبسه دندان تجمع عفونت در دور دندان یا لثه است که باعث درد، تورم و تب میشود.
رفلاکس معده بعد از غذا چگونه تشخیص داده میشود؟
برای تشخیص سوزش معده و قلب پس از خوردن غذا ، پزشک ممکن است از روشهای مختلفی استفاده کند. در این قسمت به برخی از این روشها میپردازیم.
سونوگرافی
سونوگرافی یک روش تصویربرداری است که با استفاده از امواج صوتی فراصوت، تصاویر داخلی بدن را نمایش میدهد. پزشک ممکن است از سونوگرافی برای بررسی شکل و وضعیت مری و معده استفاده کند. این روش به پزشک کمک میکند تا علت سوزش قلب را تشخیص دهد. برای مثال، پزشک ممکن است فتق هیاتال را که یک حالت است که در آن بخشی از معده به داخل قفسه سینه حرکت کرده و جایگاه طبیعی خود را تغییر داده است، با سونوگرافی شناسایی کند.
آندوسکوپی
آندوسکوپی یک روش تصویربرداری دقیقتر است که با استفاده از یک لوله نورانی و دوربین کوچک، تصاویر دقیقتر و بزرگتر از داخل مری و معده را نمایش میدهد. پزشک با قرار دادن آندوسکوپ در دهان و حلق و فرو کردن آن به داخل مری، ممکن است به دنبال علائم التهاب، تورم، زخم یا تغییرات بافت در داخل مری باشد. همچنین ممکن است با استفاده از آندوسکوپ، نمونهبرداری از بافت مري (بیوپسی) انجام دهد تا آن را برای آزمایشات به آزمایشگاه بفرستد.
تست پروب متحرک اسید
تست پروب متحرک اسید یک روش ساده و قابل اطمینان است که با استفاده از یک سنسور الكترونيكي كه به يك لوله نازك نصب شده، زمان و شدت بازگشت اسید به مري را اندازهگيري ميكند. پزشک با قرار دادن لوله در دهان و حلق و فرو کردن آن به داخل معده، سطح pH (اسیدیتی) در داخل مري را ثبت ميكند. این تست به پزشک کمک میکند تا میزان و شدت ریفلاکس اسید را تعیین کند.
آزمایش حرکتی مری
آزمایش حرکتی مری یک روش است که با استفاده از چندین سنسور الكترونيكي كه به يك لوله نازك نصب شده، حرکت و فشار در داخل مري را اندازهگيري ميكند. پزشک با قرار دادن لوله در دهان و حلق و فرو کردن آن به داخل معده، به دنبال اختلالات حرکتی مری میگردد. اختلالات حرکتی مری زمانی رخ میدهند که عضلات مری به درستی کار نکنند و باعث تاخیر در جابجایی غذا از دهان به معده شوند. این اختلالات ممکن است باعث سوزش قلب، بلعیدن دشوار، درد قفسه سینه یا تهوع شوند.
رابطه بین احساس سوزش بعد غذا خوردن و سبک زندگی
رفلاکس معده بعد از غذا ممکن است به دلایل مختلف ایجاد شود، اما برخی از عوامل مربوط به سبک زندگی هستند که با تغییر آنها میتوان علائم را کاهش داد. در این بخش از مقاله به برخی از این عوامل میپردازیم. برخی از عوامل سبک زندگی که ممکن است باعث ایجاد عارضه شوند، عبارتند از:
- مصرف غذاهای تحریککننده: برخی از غذاها و نوشیدنیها میتوانند باعث تحریک تولید اسید در معده شوند یا باعث شل شدن عضلهای که بین مری و معده قرار دارد (اسفنکتر تحتانی مری) شوند. این غذاها و نوشیدنیها شامل الکل، کافئین، نوشابه، آب میوههای ترش، گوجه فرنگی، شکلات، سیر، پیاز، نعناع و غذاهای چرب، تند یا ترش هستند. برای جلوگیری از سوزش قلب، بهتر است از مصرف این نوع غذاها و نوشیدنیها پرهیز کرده یا آنها را به حداقل برسانید.
- خوردن وعدههای غذایی حجیم: خوردن زیاد ممکن است باعث فشار به معده و بازگشت اسید به مری شود. بهتر است وعدههای کوچکتر و فاصله بین آنها را کمتر کرده و حدود دو ساعت قبل از خوابیدن غذا نخورید. همچنین بهتر است هنگام خوردن غذا را به آرامی بجوید.
- چاقی: چاق بودن ممکن است باعث فشار به شکم و معده شود و منجر به رفلاکس اسید گردد. کاهش وزن ممکن است به کمک درمان سوزش معده و قلب پس از خوردن غذا بیاید. برای کاهش وزن، بهتر است رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید و از غذاهای پرکالری و چرب پرهیز کنید. همچنین فعالیت بدنی منظم میتواند به سوختن چربی و افزایش سلامت قلب و عروق کمک کند.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن میتواند باعث تحریک تولید اسید در معده شود و همچنین باعث شل شدن اسفنکتر تحتانی مری شود. این دو عامل میتوانند باعث سوزش قلب شوند. برای جلوگیری از سوزش قلب، بهتر است از سیگار کشیدن کاملا دست بردارید یا آن را به حداقل برسانید. اگر نمیتوانید به تنهایی از سیگار کشیدن دست بکشید، میتوانید از راههای جایگزین مانند داروهای ضد اعتیاد، تراپیهای رفتاری یا پچهای نیکوتین استفاده کنید.
- استرس: استرس ممکن است باعث تحریک تولید اسید در معده شود و همچنین باعث شود که عضلات مری تنش پیدا کنند. این دو عامل میتوانند باعث سوزش قلب شوند. برای جلوگیری از سوزش قلب، بهتر است راههای مؤثر برای کاهش استرس را یاد بگیرید و از آنها استفاده کنید. برخی از راههای کاهش استرس عبارتند از: تمرینات تنفس، یوگا، مدیتیشن، ماساژ، گوش دادن به موسیقی آرام، صحبت کردن با دوستان یا مشاور و اجتناب از عوامل استرسزا.
۱۰ نکته کاربردی برای کاهش علائم احساس سوزش بعد غذا خوردن
- وضعیت خوابیدن: درست خوابیدن به جلوگیری از بازگشت اسید به مری در طول شب کمک کند. برای این کار، میتوانید با قرار دادن چند بالش سطح سر و شانه خود را حدود ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر بالاتر قرار دهید. این کار باعث میشود که جاذبه زمین به نفع شما عمل کند و جلوی رفلاکس اسید را بگیرد.
- مصرف داروهای کاهنده اسید: داروهای کاهنده اسید به داروهایی گفته میشود که با کاهش تولید یا تعادل بخشیدن به اسید در معده، علائم سوزش قلب را کاهش میدهند. برخی از داروهای کاهنده اسید عبارتند از:
- آنتی اسید ها Aluminum hydroxide, Magnesium hydroxide
- داروهای مهار کننده پمپ پروتون Omeprazole, Pantoprazole, Esomeprazole
- داروهای مهار کننده اسید Ranitidine, Famotidine, Cimetidine
- داروهای ضد اسید-ضد گاز Simethicone
این داروها ممکن است به صورت بدون نسخه یا با نسخه پزشک در دسترس باشند. قبل از مصرف هرگونه دارو، بهتر است با پزشک مشورت کنید و از عوارض جانبی و تداخلات آنها با سایر داروهایی که مصرف میکنید آگاه شوید .
- آب خوردن: آب خوردن به شستشوی اسید از مری و کاهش سوزش قلب کمک میکند. برای این کار، بهتر است آب سرد یا ولرم بخورید و از آب گرم یا داغ پرهیز کنید. همچنین بهتر است آب را به آرامی و به صورت جرعه جرعه بنوشید. نوشیدن آب همزمان یا بعد از غذا خوردن هم ممکن است به هضم بهتر غذا و جلوگیری از رفلاکس اسید کمک کند .
- آلوئه ورا: آلوئه ورا یک گیاه دارویی است که خاصیت التیام بخش، التهاب زدایی و ضد باکتری دارد. ممکن است به درمان رفلاکس معده بعد از غذا با تسکین التهاب و تحریک در مری و معده کمک کند. برای استفاده از آن، میتوانید ژل یا عصاره آلوئه ورا را با آب مخلوط کرده و قبل یا بعد از غذا بخورید.
- زنجبيل: زنجبيل یک گياه دارويي است كه خصوصيات التيام بخش، التهاب زا، ضد تورم، ضد تحريك و ضد اسپاسم دارد. میتواند به درمان سوزش قلب با كاهش توليد اسيد، تسكين التهاب و تحريك در مري و معده و بهبود حركت عضلات گوارشي كمك كند. برای استفاده از آن، میتوانید زنجبيل تازه یا خشک را با آب یا چای بجوشانید یا زنجبيل را با عسل یا شکر مخلوط کرده و بخورید. همچنین میتوانید زنجبيل را در قالب قرص، کپسول، پودر یا شربت در فروشگاهها یا داروخانهها پیدا کنید .
- نعناع: نعناع یک گیاه دارویی است که خصوصیات ضد تورم، ضد اسپاسم، ضد درد و آرامبخش دارد. ممکن است در درمان سوزش قلب با کاهش تورم و تحریک در مری و معده و آرامسازی عضلات گوارشی موثر باشد. برای استفاده از آن، میتوانید برگهای تازه یا خشک نعناع را با آب یا چای بجوشانید یا نعناع را با عسل یا شکر مخلوط کرده و بخورید. همچنین میتوانید نعناع را در قالب قرص، کپسول، پودر، شربت، روغن در فروشگاهها یا داروخانهها پیدا کنید .
- بابونه: بابونه یک گیاه دارویی است که خصوصیات التهاب زدای، ضد اسپاسم، ضد درد، ضد اضطراب و خواب آور دارد. میتواند به درمان سوزش قلب با تسکین التهاب و تحریک در مری و معده و افزایش ترشح مخاط در مری کمک کند. برای استفاده از آن، میتوانید گلهای تازه یا خشک بابونه را با آب یا چای بجوشانید و یا بابونه را با عسل یا شکر مخلوط کرده و بخورید. همچنین میتوانید بابونه را در قالب قرص، کپسول، پودر، شربت در فروشگاهها یا داروخانهها پیدا کنید .
- ليمو: ليمو يك ميوه ترش است كه خصوصيات التيام بخش، التهاب زدای، ضد تورم، ضد اسپاسم و ضد عفوني دارد. ممكن است به درمان سوزش قلب با كمك تعادل بخشيدن به اسيد در معده و كمك به هضم بهتر غذا كمك كند. برای استفاده از آن، ميتوانيد عصاره يا پودر ليمو را با آب يا عسل مخلوط کرده و قبل يا بعد از غذا بخوريد يا ليمو را با شكر يا نمك پودر كرده و به عنوان يك چاشني استفاده كنيد.
- موز: موز یک میوه شیرین و غذایی است که خصوصیات ضد اسید، ضد تورم، ضد اسپاسم و ضد یبوست دارد. ممکن است به درمان سوزش قلب با کمک تعادل بخشیدن به اسید در معده و کمک به حرکت راحتتر مواد غذایی در دستگاه گوارش کمک کند. برای استفاده از موز، میتوانید موز را به تنهایی یا با شیر، عسل، دانههای سوپرفود یا مغزهای خشک بخورید یا موز را با یخ، شیر، عسل و وانیل به صورت اسموتی درست کنید. همچنین میتوانید موز را در قالب پوره، کیک، کلوچه، پای یا بستنی در فروشگاهها یا قنادیها پیدا کنید .
به منظور آشنایی با سوزش قلب بعد از غذا خوردن و دریافت اطلاعات بیشتر، اکنون تماس بگیرید.
سوزش قلب یا حمله قلبی؟ چگونه تفاوت آن ها را بفهمیم؟
سوزش معده و قلب پس از خوردن غذا یک عارضه رایج دستگاه گوارش است که در آن اسید معده به مری بازمیگردد و احساس سوزش، درد یا ناراحتی در قفسه سینه ایجاد میکند. سوزش قلب معمولاً بعد از خوردن غذای چرب، تند، ترش یا اسیدی، خوردن بیش از حد، خم شدن، دراز کشیدن یا استرس رخ میدهد. سوزش قلب معمولاً با داروهای کاهنده اسید، تغییر رژیم غذایی و رعایت نکات بهداشتی قابل کنترل و درمان است. حمله قلبی یک وضعیت اورژانسی است که در آن جریان خون به قلب کاهش مییابد و باعث آسیب به عضله قلب میشود. حمله قلبی معمولاً ناشی از رسوب چربی، کلسترول یا لخته خون در رگهای کرونر (رگهای تغذیه کننده قلب) است. حمله قلبی ممکن است علائم مختلفی داشته باشد، اما برخی از علائم شایع آن عبارتند از:
- درد یا فشار شدید در وسط یا سمت چپ قفسه سینه که بیش از چند دقیقه طول میکشد یا ناپایدار میشود.
- درد یا ناراحتی در فک، گردن، شانه، بازو، پشت یا شکم.
- تنگی نفس، خستگی، سرگیجه، عرق سرد، تپش قلب نامنظم، تار شدن دید یا بیحال شدن.
- حالت تهوع، استفراغ یا سوء هاضمه.
حمله قلبی ممکن است در هر زمان و هر شرایطی رخ دهد، اما بعضاً با فعالیت جسمانی، استرس شدید، خوردن غذای سنگین یا تغییرات دمای هوا همراه است. حمله قلبی نیاز به درمان فوری دارد و هر ثانیه حائز اهمیت است. برخلاف حمله قلبی که به عضله قلب آسیب می رساند، ایست قلبی به منظور توقف کامل عملکرد قلب است. در سکته قلبی، قلب دچار رویداد نامنظم (آريتمي) میشود و قادر به پمپاژ خون به بدن و مغز نیست. ممکن است علائمی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، تعریق یا سرگیجه داشته باشد، اما معمولاً بدون هشدار قبلی رخ میدهد و باعث از دست رفتن هوشیاری، تنفس و نبض میشود. ایست قلبی یک وضعیت بحرانی است که نیاز به اقدامات احیای قلبی-ریوی (CPR) و شوک الکتریکی (defibrillation) دارد. در صورت شاهد بودن سکته قلبی یا بروز علائم حمله قلبی باید فوراً با ۱۱۵ تماس بگیرید و تا زمان رسیدن کمکهای اورژانس، احیای قلبی-ریوی را شروع کنید.
با توجه به توضیحات فوق، مشخص است که سوزش قلب یا حمله قلبی دو حالت متفاوت با علائم و عواقب مختلف هستند. برای تفاوت گذاری بین آنها، لازم است به علائم، شدت، مدت زمان، عوامل موثر و روشهای درمان هر یک توجه کنید.
چه غذاهایی را بخوریم و چه غذاهایی را نخوریم؟
چه غذاهایی را باید بخوریم و چه غذاهایی را نخوریم تا از احساس سوزش بعد غذا خوردن جلوگیری کنیم؟ در این بخش به این سؤال پاسخ خواهیم داد و نکات مفیدی را برای تغذیه مناسب در صورت داشتن سوزش قلب ارائه خواهیم کرد. پس تا انتها با ما باشید.
غذاهای مفید برای سوزش قلب:
غذاهای فیبردار: فیبر به هضم بهتر غذا کمک کرده و از رفلاکس اسید جلوگیری میکند. برخی از منابع خوب فیبر میوههای تازه و خشک، سبزیجات، حبوبات، غلات کامل و دانههای سوپر فود هستند.
غذاهای پروتئیندار: پروتئین به سیر شدن زودتر کمک میکند و باعث میشود که معده برای هضم زمان زیادی نیاز نداشته باشد. برخی از منابع خوب پروتئین شامل گوشت ، مرغ، ماهی، تخممرغ، پنیر کمچرب، دوغ و ماست هستند.
غذاهای آلکالین: آلکالین به تعادل اسید در معده کمک میکند و علائم سوزش قلب را کاهش میدهد. برخی از منابع خوب آلکالین عبارتند از: بادام، هندوانه، خربزه، هل، بانان و آووکادو.
غذاهای ضد التهاب: التهاب در معده و مری ممکن است عامل سوزش قلب باشد. برخی از منابع خوب ضد التهاب عبارتند از: زرده تخممرغ، جگر، گوجهفرنگی، فلفل قرمز، فلفل دلمهای، زنجبيل، زردچوبه، دارچين و آویشن.
غذاهای ضد اسپاسم: اسپاسم یا انقباض عضلات معده و مری ممکن است باعث سوزش قلب شود. برخی از منابع خوب ضد اسپاسم نعناع، بابونه، گلاب، آلوئه ورا و رازیانه هستند.
غذاهای مضر برای سوزش قلب:
غذاهای چرب: چربی باعث کند شدن هضم میشود و فشار را بر عضله حلقوی معده افزایش میدهد. این موجب میشود که اسید معده به مری بازگردد و سوزش قلب را تشدید کند. برخی از منابع چربی عبارتند از: روغنهای حیوانی، کره، مارگارین، سسها، خامه، شیرینیها و فستفودها.
غذاهای تند و ترش: تندی و ترشی باعث تحریک مخاط معده و مری میشود و علائم سوزش قلب را بدتر میکند. برخی از منابع تند و ترش عبارتند از: فلفل، سیر، پیاز، سس گوجهفرنگی، سرکه، لیموترش، آبليمو، نارنگی و انار.
غذاهای نشاستهدار: نشاسته به صورت ساده در بدن شکسته شده و به قند تبدیل میشود. قند باعث افزایش تولید اسید در معده شده و سوزش قلب را فعال میکند. برخی از منابع نشاسته عبارتند از: برنج، نان، پاستا، سیبزمینی، ذرت و حلوا.
غذاهای گاز زا: گاز در دستگاه گوارش باعث نفخ و فشار بر عضله حلقوی معده میشود. این عمل باعث انتقال اسید معده به همراه گاز به مری و سوزش قلب را القا میکند. برخی از منابع گاز زا عبارتند از: کلم بروکلي، لوبيا، نخود، عدس و نوشیدنيهای گازدار.
پس از آنچه گفته شد، بهتر است برای جلوگیری از رفلاکس معده بعد از غذا، از غذاهای مفید استفاده کرده و از غذاهای مضر پرهیز کنید. همچنین باید به نکات زیر توجه داشته باشید:
پوشیدن لباس راحت: لباس تنگ باعث فشار به شکم و معده شده و منجر به رفلاکس اسید میگردد. بهتر است لباس راحت و مناسب بپوشید و از کمربند، شلوار تنگ یا سوتین تنگ خودداری کنید.
مشاوره با پزشک: در صورتی که سوزش قلب شما شدید، مکرر، مقاوم یا همراه با علائم دیگری مانند لاغری نامطلوب، تورم در گلو یا صدای خش خش در هنگام بلعیدن باشد، باید حتماً با پزشک مشورت کنید. ممکن است برای تشخیص علت سوزش قلب، از روشهای تصویربرداری، آزمایشات گوارشی، داروهای کاهنده اسید یا جراحی استفاده کند.
داروهای مفید و مضر سوزش معده و قلب پس از خوردن غذا
چه داروهایی برای سوزش قلب مفید و چه داروهایی برای آن مضر هستند؟ در این قسمت از مقاله به این سوال پاسخ خواهیم داد و نکات مفیدی را برای درمان سوزش قلب ارائه خواهیم کرد.
داروهای مفید برای سوزش قلب:
آنتیاسیدها: داروهایی هستند که با تغییر pH معده، اسید را تعادل بخشیده و علائم سوزش قلب را کاهش میدهند. معمولاً به صورت قطره، قرص یا شربت در دسترس هستند و بلافاصله پس از خوردن غذا مصرف میشوند. برخی از نمونههای رایج آنتیاسیدها عبارتند از: آلومینیوم هیدروکسید، کلسیم کربنات، رانیتیدین و فاموتیدین.
مهار کننده های پروتون پمپ PPI: PPIها داروهای قویتری هستند که با جلوگیری از تولید اسید در معده، علائم سوزش قلب را کاهش میدهند. معمولاً به صورت قرص یا کپسول در دسترس هستند و حدود نیم ساعت قبل از صبحانه یا شام مصرف میشوند. برخی از نمونههای رایج PPIها عبارتند از: امپرازول، لانسوپرازول، پنتوپرازول، رابپرازول .
LES agents داروهای جدیدتر و پژوهش شده هستند که با تقويت عضلات حلقوي تحتاني معده از بازگشت اسيد به مري جلوگیری کرده و علائم سوزش قلب را كاهش ميدهند. LES agents معمولاً به صورت قرص یا شربت در دسترس هستند و قبل از خوردن غذا مصرف میشوند. برخی از نمونههای رایج LES agents عبارتند از: باکلوفن، متوکلوپرامید، دومپریدون و سیساپراید.
داروهای مضر برای سوزش قلب:
آسپیرین و ضد التهابهای غیر استروئیدی (NSAID): داروهایی هستند که برای کاهش درد، التهاب و تب استفاده میشوند. اما این داروها باعث تحریک و آسیب به مخاط معده و مری شده و علائم سوزش قلب را تشدید میکنند. برخی از نمونههای رایج NSAIDها عبارتند از: ایبوپروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک، کتورولاک و ایندومتاسین.
آنتی بیوتیکها: داروهایی هستند که برای درمان عفونتهای باکتریایی استفاده میشوند. اما این داروها باعث تغییر ترکیب فلور معده و روده شده و علائم سوزش قلب را بدتر میکنند. برخی از نمونههای رایج آنها عبارتند از: پنی سیلین، سفالوسپورین، تتراسایکلین، کلاریترومایسین و مترونیدازول.
قرصهای رژیمی: برای کاهش وزن یا جلوگیری از چاق شدن استفاده میشوند. اما این داروها باعث تحريك سيستم عصبي سمپاتيك، افزايش فشار خون، تحريك حلقه تحتاني معده و توليد بيش از حد اسيد در معده ميشود.
جمع بندی
سوزش قلب (در واقع بیشتر به نام “سوزش سردل” یا رفلاکس اسید معده) ناشی از برگشت اسید معده به مری است. علل اصلی:
ریفلاکس معده (GERD): علت رایج برگشت اسید.
پرخوری یا خوردن سریع غذا
مصرف غذاهای چرب، تند، ترش، سرخشده یا گازدار
مصرف الکل، قهوه یا نوشیدنیهای کافئیندار
سیگار کشیدن
اضافهوزن یا چاقی
بیماری زخم معده یا هلیکوباکتر پیلوری
فتق هیاتال (برآمدگی قسمتی از معده به داخل قفسه سینه)
عوارض احتمالی سوزش قلب مکرر
التهاب مری (ازوفاژیت)
زخم مری
تنگی مری (بهدلیل زخم یا التهاب مزمن)
افزایش ریسک ابتلا به مری بارت (عامل زمینهای برای سرطان مری)
اختلال در خواب و کیفیت زندگی
احساس سوزش بعد غذا خوردن چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک بر اساس شرح حال و معاینه، در صورت نیاز از روشهای زیر استفاده میکند:
آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی
تست pH مانیتورینگ مری
عکسبرداری با باریم
مانومتری مری (بررسی فشار عضلات مری)
رابطه بین سوزش قلب و سبک زندگی
سبک زندگی نقش مهمی دارد:
پرخوری، چاقی، خوابیدن بلافاصله بعد از غذا، مصرف غذاهای ناسالم و کمتحرکی از دلایل اصلی هستند.
تغییر سبک زندگی میتواند سوزش را تا حد زیادی کاهش دهد.
۱۰ نکته کاربردی برای کاهش علائم رفلاکس معده بعد از غذا
مصرف غذا در وعدههای کوچک و متعدد
پرهیز از دراز کشیدن تا ۲-۳ ساعت پس از غذا
بالا بردن سر تخت هنگام خواب
خودداری از غذاهای تحریککننده: چرب، ترش، تند
اجتناب از نوشابه، قهوه، شکلات و الکل
کاهش وزن در صورت چاقی
ترک سیگار
پوشیدن لباسهای راحت و غیر فشرده
نوشیدن آب کافی، اما نه زیاد همزمان با غذا
آهسته غذا خوردن و خوب جویدن
سوزش قلب یا حمله قلبی؟ چگونه تفاوت آنها را بفهمیم؟
ویژگیها | سوزش قلب (ریفلاکس) | حمله قلبی |
زمان شروع | بعد از غذا | در هر زمان ممکن است |
محل درد | پشت جناغ، حس سوزش | وسط قفسه سینه، به بازو، فک یا کتف گسترش مییابد |
همراهی با علائم دیگر | مزه ترش در دهان، آروغ، نفخ | تعریق، تنگی نفس، تهوع، ضعف |
واکنش به آنتیاسیدها | معمولاً بهبود مییابد | معمولاً بیتأثیر |
نکته مهم: در صورت شک به حمله قلبی، حتماً به اورژانس مراجعه کنید.
چه غذاهایی را بخوریم و چه غذاهایی را نخوریم؟
❌ پرهیز شود از:
غذاهای پرچرب (فستفود، سرخکردنی)
شکلات، قهوه، نوشابه، الکل
غذاهای تند و ترش
سیر، پیاز خام، گوجهفرنگی، نعناع
✅ مناسب برای مصرف:
برنج سفید، نان تست، موز، سیب، بلغور جو دوسر
سبزیجات پخته یا بخارپز (هویج، کدو، کلم پخته)
گوشت کمچرب، ماهی کبابی
ماست ساده و لبنیات کمچرب
داروهای مفید و مضر برای سوزش قلب بعد از غذا
داروهای مفید (با تجویز پزشک):
آنتیاسیدها (مثل Gaviscon، Maalox)
مهارکنندههای H2 (رانیتیدین، فاموتیدین)
مهارکنندههای پمپ پروتون (PPI): امپرازول، پنتوپرازول
داروهای تقویتکننده حرکت معده مثل دومپریدون یا سیزاپراید
داروهای مضر:
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، دیکلوفناک
بعضی آنتیبیوتیکها، داروهای ضد افسردگی یا فشار خون که اسفنکتر مری را ضعیف میکنند.
به منظور آشنایی با سوزش قلب بعد از غذا خوردن و دریافت اطلاعات بیشتر، اکنون تماس بگیرید.
سخن پایانی
سوزش قلب بعد از غذا خوردن مشکلی آزاردهنده است که میتواند لذت غذا خوردن را به نگرانی تبدیل کند. اگر شما هم این احساس ناخوشایند را تجربه میکنید، احتمالاً میخواهید بدانید چگونه میتوانید سریعتر آن را برطرف کنید. واقعیت این است که سوزش قلب پس از غذا خوردن اغلب به علت رفلاکس اسید معده ایجاد میشود، بهخصوص وقتی بلافاصله بعد از غذا دراز میکشید یا وعدههای پرحجم مصرف میکنید. خوشبختانه با تغییرات سادهای در سبک تغذیه میتوانید این مشکل را کنترل کنید. تصور کنید با پرهیز از غذاهای محرک مانند فستفود، شکلات یا نوشابه، بهراحتی میتوانید از این سوزش آزاردهنده خلاص شوید. البته اگر این احساس با درد قفسه سینه، حالت تهوع یا کاهش وزن همراه باشد، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید تا احتمال بیماریهای جدیتر مانند زخم معده یا مشکلات قلبی بررسی شود. اقدام زودهنگام میتواند مانع از پیشرفت بیماری شود. سلامت گوارش، کلید آرامش شماست؛ مراقب باشید که غذای دلپذیر به دردسر تبدیل نشود.
دکتر ریحانه شعبانی تخصص بیماریهای قلب و عروق با کدنظام پزشکی: 124112 در شهر تهران است. ایشان با مهارت و تخصص بالایی که در امر تشخیص و درمان دارند، خدمات پزشکی مختلفی به بیماران خود ارائه میدهند. برای نوبت دهی دکتر ریحانه شعبانی به صفحه تماس با ما مراجعه کنید و بهصورت اینترنتی و غیرحضوری نوبت بگیرید.