رفع تپش قلب برای بسیاری از افراد دغدغه‌ای روزمره شده است؛ حالتی که به طور ناگهانی قلب شروع به تندتر زدن می‌کند و احساس بی‌قراری ایجاد می‌شود. عوامل زیادی می‌توانند باعث تپش قلب شوند؛ از استرس‌های روزمره و کمبود خواب گرفته تا کم‌خونی یا بیماری‌های تیروئیدی. گاهی حتی مصرف زیاد کافئین یا ورزش سنگین می‌تواند ضربان قلب را افزایش دهد. هرچند این وضعیت در بسیاری مواقع بی‌خطر است، اما اگر مکرراً تکرار شود یا همراه با علائمی چون درد سینه یا سرگیجه باشد، نیاز به بررسی فوری دارد. برای کنترل مؤثر علائم، شناخت دقیق علت و بهره‌گیری از روش‌های علمی ضروری است. در چنین شرایطی آشنایی با روش‌های درمان تپش قلب می‌تواند نقش مهمی در کاهش سریع علائم و بازگرداندن آرامش به بدن ایفا کند.
به منظور آشنایی با رفع تپش قلب و دریافت اطلاعات بیشتر، اکنون تماس بگیرید.
فهرست مطالب
چگونه رفع تپش قلب کنیم؟
ما در حالت نرمال نباید متوجه تپیدن قلب خود شویم. احساس تپش قلب به حالتی گفته می‌شود که فرد متوجه انقباضات قلب به صورت کوبش در قفسه سینه یا احساس پر زدن پرنده داخل قفسه سینه می‌شود. گاهی علت تپش قلب، یک بیماری جدی قلبی یا آریتمی قلبی است. گاهی هم افزایش ضربان قلب، اولین علامت هشدار دهنده وقوع یک حمله قلبی جدی است. استرس، اضطراب یا حملات پانیک هم می‌توانند باعث تپش قلب شود. حتی تپش قلب به دنبال مصرف زیاد چای، قهوه و کافئین هم شایع است.
افراد مبتلا به تپش قلب، بسیاری از موارد به دنبال فعالیت‌های بدنی شدید، دویدن، تکاپو، راه رفتن طولانی یا مصرف نوشیدنی‌های کافئین دار مانند چای قهوه کاکائو و شکلات و یا هیجان زدگی و اضطراب، افزایش ضربان قلب را تجربه می‌کنند. در این موارد که فرد سالم است و فاقد سابقه قبلی بیماری‌های زمینهای قلب است و همچنین فاقد علائم هشدار دهنده مانند تنگی نفس، تعریق سرد فراوان و درد قفسه سینه می‌باشد؛
در این موارد برای برطرف کردن تپش قلب توصیه می‌شود که از خوراکی‌های محرک قلب دوری کند، هرگز سراغ سیگار، الکل و قلیان در این شرایط نرود. دراز بکشد یا در جایی آرام بنشیند، از هیاهو و هوا آلوده دور شود. همچنین مانور والسالوا را چندین نوبت تکرار کند. یعنی دم عمیق انجام دهد، هوا را چند ثانیه نگه دارد و بازدم طولانی را در حالتی که دهان را بسته و با انگشتان بینی را گرفته است، انجام دهد.
مشورت با پزشک متخصص قلب در اولین فرصت برای این افراد توصیه می‌شود. در مواردی که فرد سابقه بیماری قلبی دارد، سن بالایی دارد، سیگاری است، چاق است، دیابت و فشار خون بالا دارد و دچار تپش قلب شده است و یا همزمان دچار علائم هشدار نام برده مانند تنگی نفس، تعریق سرد فراوان، تهوع و استفراغ، ضعف، بیحالی، بی‌حسی اندام‌ها و درد قفسه سینه می‌باشد، در این موارد علاوه بر رعایت نکات گفته شده در قسمت اول، باید فوراً با اورژانس تماس گرفته شود.
در افراد بدون بیماری زمینهای که می‌دانند تپش قلب خود به علت مصرف کافئین و یا دویدن و فعالیت طولانی بوده است، در کنار استراحت ،گاهی مصرف گل گاوزبان، دمنوش سنبل الطیب، اسطوخودوس، پودر زالزالک و کُنار یا سدر نیز که به صورت خانگی تهیه شده باشد، کمک کننده است.
علل ایجاد تپش قلب چیست؟
قلب ما در حالت نرمال باید با آهنگ و ریتم خاصی بتپد که اصطلاحا ریتم سینوسی نامیده می‌شود. همچنین قلب سالم در حالت استراحت، در هر دقیقه بین ۶۰ الی ۹۰ ضربه دارد. در این حالت است که خون کافی و اکسیژن دار به همه سلول‌های بدن می‌رسند و فرد هرگز متوجه انقباضات قلب نمی‌شود. پس اگر روزی شما متوجه ضربان قلب می‌شوید، این موضوع را جدی بگیرید.
زیرا احتمالاً مشکلی در تعداد ضربات یا آهنگ تپش قلب به وجود آمده است. عوامل متعددی در تعداد ضربان قلب تاثیر دارند. به عنوان مثال هورمون‌های بدن یکی از عوامل دخیل مهم هستند. مهمترین، اصلی ترین و شایع‌ترین علل ایجاد تپش قلب عبارتند از:
- بیماری‌های قلبی مانند آریتمی‌های قلبی یا ضربان‌های غیرطبیعی قلب؛ به عنوان مثال ریتم AF یا فیبریلاسیون دهلیزی که همراه با خستگی، ضعف و تنگی نفس است، یک اختلال جدی است و در صورت عدم درمان، می‌تواند حتی کشنده شود. بیماری‌های عروق کرونر قلب که همان تنگی و انسداد شریان‌های خونرسان عضله قلب هستند. ناهنجاری‌های دریچه‌ای شدید و بیماری‌های عضلات قلب یا کاردیومیوپاتی‌ها در درجات شدید و پیشرفته
- پرکاری تیروئید یا هیپرتیروئیدی
- مصرف بیش از حد دارو لووتیروکسین
- کم خونی ها یا آنمی‌ها اگر مزمن و شدید شوند و همچنین بیماری‌های مزمن کبد و کلیه که باعث آنمی طول کشیده و مزمن شدهاند.
- فشار خون بالا
- مصرف کافئین زیاد
- مصرف الکل
- ورزش و فعالیت‌های بدنی شدید
- عفونت‌ها، به خصوص عفونت‌های مزمن و طول کشیده، به عنوان مثال تب مالت و یا سل
- مصرف تنباکو
- دیابت
- دردهای شدید بدنی نیز می‌تواند باعث افزایش تپش قلب شود و همچنین استرس و اضطراب و حملات پانیک
- کم آبی بدن؛ کم آبی بدن می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب شود.
- یعضی از داروها که در ادامه اسامی آنها را آورده‌ایم نیز، در برخی موارد با افزایش تپش قلب همراهی دارند. به عنوان مثال برخی از داروهای آسم، مانند اسپره‌های کورتیکواستروئید که در درمان آسم استفاده می‌شود؛ برخی آنتی بیوتیک‌ها مانند آزیترومایسین و سیپروفلوکساسین، برخی داروهای درمان کننده افسردگی و اضطراب مانند فلوکستین، سرترالین و میرتازاپین، سوء مصرف مواد مانند کوکائین، مصرف آمفتامین و دارو ریتالین و همچنین مکمل‌های حاوی جینسینگ.
یادتان نرود که ضربان قلب افزایش یافته گاهی می‌تواند نخستین علامت یک سکته قلبی باشد!
به منظور آشنایی با رفع تپش قلب و دریافت اطلاعات بیشتر، اکنون تماس بگیرید.
چگونه از تپش قلب جلوگیری کنیم؟
برای کاهش تپش قلب چه کنیم؟ راه‌هایی وجود دارد که در صورت تداوم در اجرا، قادر هستند به نحو عالی از ابتلا شما به تپش قلب، عوارض و پیامدهای آن پیشگیری کنند. به نکات زیر که از نظر تخصصی بهترین نکات پیشگیری کننده برای برطرف کردن تپش قلب هستند، دقت کنید.
- ورزش و تحرک بدنی را فراموش نکنید. ورزش منظم می تواند به بهبود سلامت قلب و کاهش استرس کمک کند.
- وزن خود را در محدوده نرمال حفظ کنید. اضافه وزن یا چاقی می تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی و سایر مشکلات سلامتی را افزایش دهد.
- فشار خون خود را منظم چک کنید و اگر مبتلا به فشار خون بالا هستید، حتماً به پزشک متخصص برای درمان مراجعه کنید.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید. یک رژیم غذایی سالم می تواند به حفظ سطح قند خون و فشار خون شما در محدوده سالم کمک کند. مصرف نمک سدیم را به حداقل برسانید و در صورت تایید پزشکتان از فرآورده‌های حاوی نمک پتاسیم استفاده کنید. مصرف سبزیجات و میوه‌های تازه را فراموش نکنید. مصرف فست فود، چیپس و پفک، خامه، لبنیات پرچرب، شیرینی و کیک‌های خامه‌ای را به حداقل برسانید. از الکل، سیگار، قلیان و هر نوع دخانیاتی دور بمانید.
- خواب کافی و با کیفیت نقش مهمی در حفظ سلامت قلب دارد.
- اگر بیماری‌های زمینهای دارید، به عنوان مثال مبتلا به بیماری کلیه و کبدی هستید، اگر سابقه بیماری فامیلی قلبی دارید و اگر چاق هستید، حتماً پیگیر چکاپ‌های منظم زیر نظر پزشک متخصص باشید. اگر سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارید، با پزشک خود در مورد خطرات ابتلا به این بیماری صحبت کنید.
چی برای کنترل تپش قلب خوبه؟
اگر تپش قلب دارید، حتماً می‌پرسید چه چیزی بخوریم که برای برطرف شدن ضربان قلب بالا یا برطرف کردن تپش قلب خوب باشد؟ و یا برای کاهش تپش قلب چه کنیم؟. به لیستی که بعد از مشورت با چند پزشک متخصص برای شما فراهم کرده‌ایم، دقت کنید.
- دوری از دخانیات
- ترک الکل
- مصرف خوراکی‌های غنی از پتاسیم مانند پرتقال، موز، انبه، خرمالو و …. (در صورتی که داروهای ذخیره کننده پتاسیم مصرف می کنید، در مصرف این میوه‌ها تعادل را رعایت کنید.)
- مصرف متعادل دانه‌های آجیلی نظیر گردو و تخم کدو تنبل
- پیاده روی منظم با سرعت متعادل ۳۰ دقیقه در روز
- پیگیری درمان فشار خون بالا، دیابت و چربی خون بالا
- مصرف متعادل دمنوشهای خانگی مانند گل گاوزبان، سنبل الطیب و اسطوخودوس به جای نوشابه‌های گازدار، آبجو و نوشیدنی‌های کافئین‌دار
- محدودیت مصرف کافئین
مصرف کافئین زیاد، ورزش و فعالیت‌های بدنی شدید، گرسنگی و افت قند خون، تب و برخی عفونت‌های مزمن با افزایش تعداد انقباضات قلب همراهی دارند. اما بیماری‌های جدی قلب مانند سکته و حمله قلبی، آریتمی‌های خطرناک، بیماری‌های دریچه‌ای و غیره نیز می‌توانند علاوه بر تغییر تعداد ضربان، آهنگ و شکل تپیدن قلب را تغییر دهند؛ که این موارد بسیار خطرناک و حتی کشنده هستند.
لذا درمان و کنترل تپش قلب به خصوص اگر همراه با تنگی نفس، بیحالی، ضعف و خستگی، بی اشتهایی، خواب آلودگی، بی‌حسی اندام‌ها و غش کردن باشد؛ باید به عنوان یک فوریت پزشکی محسوب شود. درمان این شرایط کاملا تخصصی، فوری و اورژانسی است.
به منظور آشنایی با رفع تپش قلب و دریافت اطلاعات بیشتر، اکنون تماس بگیرید.
دارو و درمان‌ها برای برطرف کردن تپش قلب
بهترین دارو و موثرترین درمان برای کاهش تپش قلب چیست؟ برای پاسخ دادن به این سوال باید اول به علت اصلی وجود تپش قلب پی ببرید. بعد از بررسی دقیق و تخصصی توسط پزشک قلب و عروق و مشخص شدن دلایل تپش قلب شما، شیوه درمانی مناسب و نسخه دارویی موثر برای کنترل تپش قلب مشخص می‌شود. برطرف کردن تپش قلب به علت آن بستگی دارد.
اگر تپش قلب شما ناشی از یک بیماری زمینهای مانند بیماری قلبی یا تیروئید باشد، درمان بیماری زمینهای می‌تواند به کاهش تپش قلب کمک کند. در برخی موارد، ممکن است نیاز به دارو یا درمان‌های دیگری برای کنترل تپش قلب وجود داشته باشد. ما به لیست کاملی از دارو و درمان‌های موجود برای برطرف کردن تپش قلب در ادامه اشاره می‌کنیم.
- مانور کاهش تپش قلب ، مانور والسالوا نامیده می‌شود. ابتدا دم عمیقی انجام دهید و سپس بازدم طولانی انجام دهید؛ در حالی که دهن خود را بسته‌اید و بینی خود را با دو انگشت گرفته‌اید. این مانور را چند نوبت تکرار کنید. این مانور تا حد زیادی می‌تواند ضربان قلب بالا را کنترل کند، اما کافی نیست.
- داروها؛ داروهای زیر می‌توانند برای برطرف کردن تپش قلب استفاده شوند:
- بر حسب علت زمینه ای وجود تپش قلب، داروهایی برای کاهش ضربان قلب و یا کنترل ریتم قلب یا کنترل تپش قلب تجویز می‌شود؛
- داروهای ضد آریتمی: این داروها به تنظیم ضربان قلب کمک می‌کنند. مانند دیگوکسین
- مسدودکننده‌های بتا: این داروها ضربان قلب را کند می‌کنند. نظیر متورال، کارودیلول، بیزوپرولول
- مسدود کننده های کانال کلسیم مانند وراپامیل
- شوک الکتریکی قلب یا کاردیوورژن که برای برگرداندن قلب به ریتم طبیعی استفاده می‌شود و در مواردی کاربرد دارد.
- ابلیشن یا سوزاندن کانون ضربان ساز غیر عادی
- تعبیه ضربان ساز مصنوعی یا پیس میکر یا باتری در قفسه سینه
- استرس درمانی؛ درمان‌های استرس مانند یوگا، مدیتیشن یا گفتار درمانی می‌توانند به کاهش استرس و اضطراب کمک کنند که می‌توانند باعث تپش قلب شوند.
- برای درمان علل ناشی از مشکلات روح و روان به موارد زیر توجه کنید. ابتدا باید همه مشکلات فیزیکی و جسمانی مانند مشکلات قلبی، عفونت‌ها، بیماری‌های روماتولوژی، کم خونی و …. رد شده باشد، تا تشخیص ما به سمت مشکلات روح و روان به طور مستقل برود. مشاور با روانپزشک با تجربه برای لزوم آغاز درمان دارویی همزمان با روان درمانی الزامی است.
یوگا، مدیتیشن، تایچا و آروماتراپی نیز می‌تواند در کنار درمان‌های تخصصی اصلی کمک کننده باشد. در مواردی مصرف دمنوش خانگی به حد متعادل، به عنوان مثال با پودر شنبلیله، اسطوخودوس و عصاره سنبل الطیب در صورت تایید پزشک، در طول زمان می‌تواند اثرات فوق العاده خود را نشان دهد.
جمع بندی
کاهش تپش قلب بستگی به علت آن دارد، اما اقدامات عمومی شامل موارد زیر است:
آرام‌سازی فوری:
چند نفس عمیق بکشید
در مکانی آرام بنشینید یا دراز بکشید
تکنیک‌های تنفسی مانند تنفس عمیق شکمی یا تنفس ۴-۷-۸ را امتحان کنید
نوشیدن آب سرد: گاهی کم‌آبی باعث تپش قلب می‌شود.
مانور واگال: با تحریک عصب واگ، ضربان قلب کند می‌شود. مانند:
گرفتن نفس عمیق و زور زدن شبیه موقع اجابت مزاج (مانور والسالوا)
شستشوی صورت با آب سرد
سرفه کردن
علل ایجاد تپش قلب چیست؟
تپش قلب می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد:
| علت | توضیح |
| اضطراب و استرس | شایع‌ترین علت |
| کافئین زیاد | نوشیدن قهوه، چای پررنگ، نوشابه انرژی‌زا |
| کم‌خوابی | باعث تحریک سیستم عصبی می‌شود |
| کم‌خونی | قلب باید بیشتر کار کند تا اکسیژن را تأمین کند |
| اختلالات تیروئید | مخصوصاً پرکاری تیروئید |
| مصرف برخی داروها | مانند داروهای ضداحتقان، ضدافسردگی، آسم |
| اختلالات قلبی | آریتمی، نارسایی قلب، تنگی دریچه‌ها |
| افت قند خون یا افت فشار | در افراد دیابتی یا هنگام گرسنگی زیاد |
چگونه از تپش قلب جلوگیری کنیم؟
کاهش مصرف کافئین، قند و نوشیدنی‌های انرژی‌زا
خواب منظم (۷ تا ۸ ساعت شبانه)
ورزش منظم (پیاده‌روی، یوگا، دوچرخه‌سواری سبک)
مدیریت استرس با مراقبه، تنفس عمیق، یوگا
پرهیز از مصرف سیگار و الکل
چکاپ منظم، مخصوصاً اگر سابقه بیماری قلبی یا تیروئید دارید
نوشیدن آب کافی در طول روز
چی برای برطرف کردن تپش قلب خوبه؟ (مواد غذایی مفید)
| ماده غذایی | خاصیت |
| موز | سرشار از پتاسیم، تنظیم ضربان قلب |
| آجیل‌ها (بادام، گردو) | منیزیم بالا، آرام‌بخش طبیعی |
| آووکادو | پتاسیم و چربی مفید |
| چای بابونه یا اسطوخودوس | آرام‌بخش طبیعی |
| ماهی‌های چرب (سالمون، ساردین) | امگا-۳، ضد التهاب قلب |
| سبزیجات برگ‌سبز (اسفناج، کلم) | منیزیم و فولات بالا |
دارو و درمان‌ها برای کنترل تپش قلب
توجه: دارو فقط با تجویز پزشک باید مصرف شود.
| نوع دارو | موارد مصرف |
| بتا بلوکرها مانند متوپرولول | کاهش ضربان و فشار قلب |
| مسکن‌های اضطراب مانند آلپرازولام (در صورت لزوم) | برای تپش ناشی از اضطراب |
| داروهای ضد آریتمی مانند آمیودارون | در صورت وجود آریتمی قلبی |
| داروهای تیروئید | در صورت پرکاری تیروئید |
| آهن یا مکمل‌های دیگر | اگر کم‌خونی باعث تپش شده باشد |
اگر تپش قلب مکرر، همراه با درد قفسه سینه، سرگیجه، یا بیهوشی باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد چون ممکن است نشانه‌ای از بیماری قلبی خطرناک باشد.
به منظور آشنایی با رفع تپش قلب و دریافت اطلاعات بیشتر، اکنون تماس بگیرید.
سخن پایانی
رفع تپش قلب یکی از اولویت‌هایی است که نباید آن را نادیده گرفت. احساس ضربان قلب شدید یا نامنظم می‌تواند باعث نگرانی شده و کیفیت زندگی شما را تحت تأثیر قرار دهد. اگر این وضعیت را تجربه کرده‌اید، احتمالاً به دنبال روشی فوری و موثر برای آرام کردن ضربان قلب خود هستید. خبر خوب این است که تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق، نوشیدن آب خنک، ماساژ نقطه واگ یا استفاده از دمنوشهای آرام‌بخش می‌تواند به‌سرعت تپش قلب را کاهش دهد. تصور کنید تنها با چند حرکت ساده می‌توانید آرامش را به قلب خود بازگردانید. با این حال، اگر تپش قلب شما مکرر است یا با علائم هشداردهنده همراه می‌شود، نباید تنها به درمان‌های خانگی اکتفا کرد. در چنین مواقعی لازم است برای بررسی دقیق به متخصص قلب مراجعه کنید. درمان به‌موقع می‌تواند از بروز مشکلات جدی قلبی جلوگیری کند. تپش قلب را جدی بگیرید و با انتخاب راهکارهای درست، آرامش و سلامتی را به زندگی خود بازگردانید.
دکتر ریحانه شعبانی تخصص بیماری‌های قلب و عروق با کدنظام پزشکی: 124112 در شهر تهران است. ایشان با مهارت و تخصص بالایی که در امر تشخیص و درمان دارند، خدمات پزشکی مختلفی به بیماران خود ارائه می‌دهند. برای نوبت دهی دکتر ریحانه شعبانی به صفحه تماس با ما مراجعه کنید و به‌‌صورت اینترنتی و غیرحضوری نوبت بگیرید.