در باورهای سنتی این اعتقادر از دیرباز وجود داشته که نوشیدنیهای ترشی مثل آبلیمو و آبغوره خصوصاً انواع خانگی آن میتوانند مانع افزایش فشار شوند و یا در صورت ابتلای یه شخص به فشارخون بالا و مصرف این نوشیدنیهای ترش میتوانند منجر به کاهش و پایین آوردن فشار شوند. این باور نه تنها نادرست است بلکه نوشیدن آبغوره برای فشار خون بالا میتواند به دلیل نمک سدیم بحران آور باشد. زمانی که فرد مبتلا به اختلال فشارخون از آنها استفاده میکند، این نمک سدیم باعث بالارفتن فشارخون و بدتر شدن شرایط میشود. تنها داروی گیاهی که در تحقیقات و مقالات علمی به اثبات رسیده است که در درمان فشار بالا موثر است چای ترش خالص است. همانطورکه میدانید به میوه نسبتاً کال انگور غوره گفته میشود و عصارهای که از این میوه کال میگیرند را آبغوره میگویند. اگرچه در ایران آبغوره یکی از بهترین طعمدهندهها برای انواع سالاد و غذاهای مختلف است، در طب سنتی نیز کاربردهای متفاوتی دارد و برای درمان برخی بیماریها مورد استفاده قرار میگیرد هر چند نیاز است حتما در این مورد با بهترین دکتر فوق تخصص فشار خون مشورت کنید.
فهرست مطالب
- آیا واقعاً آبغوره برای فشار خون بالا میتواند موثر باشد؟
- تأثیر خواص آبغوره برای چربی خون و فشار خون بالا چیست؟
- آیا آبغوره میتواند فشار اورژانسی را سریعاً کاهش دهد؟
- میزان مناسب مصرف آبغوره برای فشار خون بالا چقدر است؟
- آیا آبغوره بهتنهایی در رژیم غذایی مؤثر است؟
- مضرات آبغوره برای فشار خون بالا چیست؟
- سایر خواص آبغوره در کنار خاصیت آن برای فشار خون بالا
- خواص غیر خوراکی آبغوره
- آیا موارد منع مصرف برای آبغوره وجود دارد؟
- آیا میتوان از آبغوره کپکزده برای فشار خون بالا استفاده کرد؟
- نحوه آماده سازی آبغوره خانگی
- بهترین صبحانه مناسب فشار خون بالا چیست؟
- سخن پایانی
آیا واقعاً آبغوره برای فشار خون بالا میتواند موثر باشد؟
یکی از این کاربردها که از قدیم الایام نزد ایرانیان بسیار محبوب بوده خواص آبغوره است. در طب سنتی ایران اعتقاد بر این است که آبغوره برای درمان فشارخون بالا بسیار مفید است و میتواند در افراد مبتلا به فشار خون بالا منجر به کاهش فشار و در افراد سالم منجر به تنظیم فشار خون شود؛ اما آیا واقعاً آبغوره برای درمان فشارخون بالا مفید است یا مضر و آبغوره چطور میتواند بر فشار ما تأثیر بگذارد؟
اگر میخواهید پاسخ این سؤالهای اساسی در مورد آبغوره برای درمان فشارخون بالا را بدانید حتماً تا پایان این مقاله با ما همراه شوید.
به گفته متخصصان تغذیه و طب سنتی اگر بخواهیم دقیقتر اثر آبغوره برای فشار خون را بررسی کنیم باید بگوییم در مورد اثرات آبغوره برای درمان فشارخون بالا و همچنین خواص آبغوره برای چربی خون مطالعات مختلفی انجام شده است. نتایج این مطالعات اغلب حاکی از آن هستند که آبغوره برای درمان فشارخون بالا میتواند مفید یا مضر باشد.
در واقع اگر آبغوره بهصورت طبیعی و ارگانیک بدون هیچ نوع افزودنی که اصطلاحاً به آن خانگی نیز گفته میشود مورد استفاده قرار بگیرد میتواند خواص درمانی داشته باشد ولی اگر از انواع آبغورههای صنعتی موجود در بازار استفاده شود نهتنها فشار خون را کاهش نمیدهد، بلکه میتواند فشار خون را افزایش دهد؛ زیرا معمولاً آبغورههای صنعتی دارای نگه دارنههای مضر برای فشارخون بالا، بخصوص سدیم ناشی از نمک هستند که از مضرات آبغوره برای درمان فشارخون بالا محسوب میشود.
از طرفی باید به این نکته مهم توجه داشته باشید که حتی اگر از نوع ارگانیک آبغوره برای درمان فشارخون بالا استفاده شود، این روش در طولانیمدت به شما جواب خواهد داد که در این مورد در ادامه مقاله توضیحات بیشتری ارائه خواهد شد.
بااینحال بهطورکلی آبغوره اگر طبیعی و ارگانیک باشد یکی از بهترین چاشنیهای جایگزین نمک در رژیم غذایی افراد دارای فشارخون بالا و چربی خون بالا محسوب میشود. همچنین میتوانید از آبغوره در انواع سسهای سالم به جای سس مایونز برای سالادهای مختلف استفاده کنید که یکی از پرکاربردترین آنها سالاد شیرازی است.
بیشتر بدانید : پایین آوردن سریع فشار خون بالا در منزل
تأثیر خواص آبغوره برای چربی خون و فشار خون بالا چیست؟
در طول مطالعاتی که در مورد تأثیر آبغوره و همچنین چربی خون انجام شده است مشخص شده است که به دلیل وجود ترکیبات اسیدی که در این ماده است میتواند فشار خون را کاهش دهد و تا حدی هم چربیهای خون را تحت تأثیر قرار داده و خواص آبغوره برای چربی خون در جهت کاهش این ماده مضر در خون را به دنبال دارد.
بهطورکلی چربی خون شامل دو نوع کلسترول بد و تریگلیسرید است که بیشتر متخصصان بر کنترل و کاهش کلسترول بد تمرکز دارند که عامل بسیاری از بیماریهای قلبی است. در بررسی خواص آبغوره برای چربی خون بالا و فشار خون مشخص شده است که تأثیر آبغوره بر کم شدن تریگلیسرید کمتر و بر روی کاهش کلسترول بیشتر است و به همین دلیل از قدیم در طب سنتی بر مصرف آبغوره برای فشار خون بالا تأکید میشده است.
بااینحال این به این معنی نیست که افرادی که فشارخون بالا برایشان تشخیص داده شده است میتوانند بهطور کامل داروهای خود را کنار گذاشته و فقط از آبغوره برای درمان فشارخون بالا استفاده نمایند.
زیرا حذف خودسرانه داروهای تخصصی که توسط متخصص فشار خون یا چربی خون برای شما نوشته شده است میتواند عوارض بسیاری داشته باشد و حتی تهدیدکننده زندگی است. پس بههیچوجه بدون اجازه و مشورت متخصص خود هیچ نوع دارویی را با هیچ دارو سنتی یا توصیههای طب سنتی مانند آبغوره جایگزین نکنید.
بخصوص فشار خون که یک بیماری بسیار خطرناک است و اگر بهصورت ناگهانی بالا برود و نتوان آن را کنترل کرد بهراحتی میتواند منجر به سکته قلبی و مرگ بیمار شود. پس در این موضوع دقت کنید و بههیچوجه ریسک خطرات انجام درمانهای خودسرانه و حذف دارو بدون مشورت با پزشک را نپذیرید.
آیا آبغوره میتواند فشار اورژانسی را سریعاً کاهش دهد؟
در توضیحاتی که در قسمتهای قبل گفتیم سعی کردیم تأثیرات آبغوره برای درمان فشارخون بالا را بررسی کنیم؛ اما سؤالی که ممکن است برای بسیاری از افراد پیش بیاید این است که آیا آبغوره برای درمان فشارخون بالا میتواند بهقدری مفید باشد که فشار خون اورژانسی مثلاً بالای 14 را کاهش دهد یا خیر؟
بعضاً هم دیده شده است که در خانوادهها افرادی که دارای بیماری فشار خون هستند وقتی در برخی شرایط فشارشان از حدی بالاتر میرود سریعاً به سراغ آبغوره میروند تا فشار خون خود را به حالت نرمال برگردانند که این کار بسیار اشتباه است. در واقع اگرچه تأثیر آبغوره برای درمان فشارخون بالا مثبت است اما این تأثیر مثبت منوط به شرایطی است که باید رعایت شود.
اولین شرط این است که شما حتماً از آبغوره برای درمان فشار خون بالا بهصورت طبیعی و ارگانیک استفاده کنید و اگر هر نوع افزودنی در آبغوره وجود داشته باشد بخصوص آبغورههای صنعتی که برای افزایش عمر مفید آبغوره به آن نمک اضافه میکنند نهتنها برای فشار خون مفید نیست بلکه میتواند فشار خون شما را افزایش دهد.
از طرف دیگر وقتی در مورد خواص آبغوره برای چربی خون و فشار خون صحبت میکنیم منظورمان در طولانیمدت است و زمانی شما میتوانید از این خواص بهرهمند شوید که بهعنوان یک سبک زندگی از آبغوره طبیعی به جای چاشنیهای مضر مانند سس مایونز و نمک استفاده نمایید.
با توجه به این توضیحات بههیچوجه آبغوره بخصوص آبغورههای صنعتی برای کاهش فشارخونهای بالا و اورژانسی مفید نیستند و به دلیل خطر زیادی که فشارخون بالا در این شرایط میتواند ایجاد کند مانند ایست قلبی و مرگ بیمار، توصیه میشود تنها کاری که سریعاً البته با حفظ آرامش انجام میدهید تماس با اورژانس 115 باشد تا شما را راهنمایی کنند که چه کاری باید انجام دهید و بتوانید در سریعترین زمان ممکن و با کمترین خطر احتمالی جان بیمار خود را نجات دهید.
میزان مناسب مصرف آبغوره برای فشار خون بالا چقدر است؟
اگرچه آبغوره برای درمان فشارخون بالا بهصورت منظم در طولانیمدت میتواند تأثیرات خوبی داشته باشد ولی میزان مصرف آن نباید بیشازحد باشد. بهطورکلی توصیه میشود روزانه بین 50 الی 70 سیسی آبغوره استفاده شود که میتواند بین یک الی دو واحد فشار خون و بین 10 الی 20 واحد چربی یا کلسترول خون را کاهش دهد.
آیا آبغوره بهتنهایی در رژیم غذایی مؤثر است؟
قطعاً خیر و آبغوره برای درمان فشارخون بالا تنها یکی از آیتمهایی است که میتوانید بهعنوان یک سبک زندگی سالم در کنار سایر توصیههای غذایی مهم برای افراد دارای فشار خون بالا در نظر بگیرید. البته باز هم تأکید میکنیم به شرط اینکه از آبغوره ارگانیک استفاده شود.
برای آنکه بتوانید به درستی با بیماریهایی مانند چربی خون، فشارخون بالا و دیابت مبارزه کنید مهم است که در تمام بخشهای رژیم غذایی به دنبال عادتهای درست غذایی باشید و در کنار آن حتماً ورزش مناسب با شرایط خود را انجام دهید و از یک سبک زندگی سالم پیروی کنید.
بیشتر بدانید : درمان خانگی فشار خون بالا
مضرات آبغوره برای فشار خون بالا چیست؟
آبغوره همیشه مفید نیست و باید مضرات آبغوره را نیز در نظر داشته باشید. از مهمترین مضرات آبغوره برای فشار خون همان استفاده از آبغورههای صنعتی است که به دلیل سدیم زیاد میتوانند خطر فشار خون بالا را افزایش دهند.
از طرفی آبغوره با سیستم گوارشی همه افراد سازگار نیست. اگرچه آبغوره به دلیل ترکیباتی که دارد میتواند با افزایش اسیدیته معده به هضم بهتر غذاهای سنگین و چرب کمک کند و برای سالمندانی که به همین دلیل دچار مشکلات هضم غذا میشوند مفید باشد ولی ممکن است در برخی افراد که مشکل افزایش اسید معده و مشکلات گوارشی دارند برخی ناراحتیها را ایجاد کند و این افراد نتوانند از آبغوره بهرهمند شوند.
همچنین افرادی که دائماً دچار افت فشار خون میشوند بهتر است از آبغوره بهصورت محتاطانه استفاده کنند.
سایر خواص آبغوره در کنار خاصیت آن برای فشار خون بالا
از آبغوره طبیعی و ارگانیک تنها برای کاهش فشارخون بالا استفاده نمیشود و این ماده جادویی فواید بسیار دیگری در طب سنتی دارد که میتوانید با مصرف منظم و البته طولانیمدت از آنها بهرهمند شوید. استفاده مداوم از آبغوره ارگانیک به حد نیاز، با توجه به ویتامین C موجود در این ماده میتواند برای کاهش التهاب مخاط دهان و خونریزیهای لثه ناشی از کمبود این ویتامین کمککننده باشد.
همچنین ترکیبات موجود در آبغوره به آن خاصیت تقویت و ضدعفونیکنندگی معده و روده را داده است و در از بین بردن کرم روده نیز میتواند نقش مفیدی داشته باشد.
همچنین در طب سنتی از آبغوره طبیعی بهعنوان یک ماده عالی برای از بین بردن صفرا یاد میشود و میتواند در دفع زردی نیز مؤثر باشد؛ بنابراین در کل، آبغوره ارگانیک میتواند کبد شما را نیز تقویت کند. بهعلاوه به خاطر وجود ترکیبات اسیدهای آلی پتاسیم دار در این ماده احتمال مواردی مانند روماتیسم، سیاتیک، پادرد و کمردرد کم خواهد شد.
از دیگر فواید آبغوره طبیعی میتوان به مدر بودن آن اشاره کرد که با افزایش ادرار به دفع سموم از بدن کمک خواهد شد. این چاشنی خوشمزه و عالی همچنین میتواند با کاهش حرارت بدن به رفع عطش کمک کند. به همین دلیل در طب سنتی از آن برای کاهش تب و بهبود سل ریوی نیز استفاده میشود.
نکته دیگر در مورد آبغوره که باید بدانید این است که اشتها را تحریک میکند و به دلیل طعم مطلوبی که دارد میتواند به انواع غذا و سالاد اضافه شود. البته این ویژگی برای افرادی که قصد کاهش وزن دارند زیاد مفید نخواهد بود.
مصرف آبغوره بهطور منظم همچنین میتواند میزان جذب مواد معدنی از غذاهای غیر حیوانی مانند حبوبات را بیشتر کند. در خانمهایی که به هر دلیلی در بعضی از دورههای قاعدگی نرمال خود دچار تأخیر میشوند که مطمئن هستند مربوط به بارداری نیست میتواند بازکننده قاعدگی باشد. این چاشنی همچنین نقش خوبی در درمان اسهال دارد.
خواص غیر خوراکی آبغوره
شاید برایتان جالب باشد که آبغوره تنها مصرف خوراکی ندارد و میتواند در برخی امور دیگر نیز مفید باشد. بهعنوانمثال در طب سنتی از آبغوره و آب تره بهصورت ترکیبی درمانی به شکل موضعی در محل بواسیر برای بهبود اجابت مزاج استفاده میشده است. همچنین غرغره کرده آبغوره میتواند میزان التهاب و تورم گلو را کاهش دهد که در افراد مبتلا به آنفولانزا و اشکال مختلف سرماخوردگی موثر است.
همچنین میتوانید در صورت خونریزی از بینی، استفاده از چند قطره آبغوره در بینی میزان خونریزی را کم کند. مورد آخر اینکه اگر چند قطره سرکه به آبغوره اضافه کنید و بهصورت پماد در ناحیه گوش بزنید میتواند به دلیل خاصیت ضدعفونیکنندگی عفونت گوش را کاهش دهد.
آیا موارد منع مصرف برای آبغوره وجود دارد؟
در بخشهای قبل به برخی موارد که آبغوره از هر نوعی در آن شرایط نباید استفاده شود، اشاره کردیم؛ اما بهطورکلی باید بدانید از نظر طب سنتی طبع آبغوره سرد است و برای افراد با مزاج سرد مانند بلغمیها و همچنین افرادی که به دلایلی از قبل تشخیص داده شده دچار ضعف اعصاب میشوند، مفید نیست و بهتر است استفاده نشود.
همچنین با توجه به خاصیت قاعده آور آن زنان باردار باید بهصورت محتاط و با مشورت پزشک از این ماده استفاده کنند. بهغیراز خاصیت قاعده آور این ماده به دلیل اینکه آبغوره مدر است میتواند سلامت جنین را به خطر بیندازد.
همچنین همانطورکه در بخشهای قبلی علت آن را توضیح دادیم افراد مبتلا به فشار خون بالا بههیچوجه نباید از انواع آبغورههای صنعتی و فراوردههای آن مانند انواع ترشی استفاده کنند. استفاده از این ماده خوشمزه و چاشنی عالی در افراد مبتلا به زخم معده و یا التهاب روده نیز توصیه نمیشود.
آیا میتوان از آبغوره کپکزده برای فشار خون بالا استفاده کرد؟
معمولاً آبغورههای صنعتی به دلیل نمک زیادی که دارند حداقل تا تاریخ مصرفی که رویشان درج شده است کپک نمیزنند ولی در اغلب موارد، آبغورههای خانگی به دلیل اینکه هیچگونه نگه دارندهای ندارند اگر مسائلی مانند استریل کردن ظرف در هنگام درست کردن آنها یا استفاده از تکنیکهایی مانند کنسرو کردن برایشان به کار نرود ممکن است بعد از مدتی دچار کپک شوند.
در قدیم اغلب افراد این کپک را برداشته و مابقی آبغوره را استفاده میکردند. اگرچه تاکنون مسمومیت خاصی از این کار گزارش نشده است ولی بههرحال این کار از نظر بهداشت و سلامت درست نیست و توصیه نمیشود. همچنین باید کاملاً دقت داشته باشید بههیچوجه خود ماده کپک ایجاد شده در آبغوره استفاده نشود.
همچنین متخصصان بر این اعتقاد هستند که مصرف مداوم و طولانیمدت آبغوره کپکزده میتواند در ایجاد برخی از انواع سرطان نقش داشته باشد و به همین دلیل انجام این کار منع شده است.
نحوه آماده سازی آبغوره خانگی
برای گرفتن آبغوره طبیعی در خانه میتوانید در زمانی که هنوز غورههای انگور نرسیدهاند آنها را برداشت کنید یا از بازار به اندازه کافی و مورد نیاز غوره تهیه کنید. سپس آنها را بهخوبی شسته و کاملاً خشک کنید و آنها را پاک کنید. به این صورت که باید تمامی غورههای خراب و لکدار که احتمال کپک آبغوره را افزایش میدهند و همچنین دم غورهها گرفته شود.
سپس میتوانید غورهها را در آبمیوه گیر بریزید و بعد برای اینکه هستههای آن منجر به تلخی آبغوره نشوند مواد را بهطور کامل از یک صافی مناسب و پارچه حریر رد کنید. همچنین اگر بتوانید به شکل سنتیتر این کار را انجام دهید و از آبمیوه گیر استفاده نکنید نتیجه کار بهتر میشود؛ زیرا آبمیوه گیر برخی از هستهها را نیز خرد میکند که میتواند یک مزه تلخ در آبغوره شما ایجاد کند.
بلافاصله شیشههای مناسب و دربهایشان را با کمک حرارت کتری استریل کنید و آبغوره گرفته شده را به کمک قیف درون آنها بریزید. بعد شیشهها را تا نزدیک جوش در آب درون یک قابلمه حرارت دهید تا باکتریها و آنزیمهای احتمالی کشه شوند. اگرچه این کار میتواند رنگ آبغوره شما را تغییر دهد ولی احتمال کپک و مشکلات سلامتی آبغوره را کم میکند.
بهترین صبحانه مناسب فشار خون بالا چیست؟
افرادی که دارای فشارخون بالا هستند علاوه بر مصرف چاشنیهایی مانند آبغوره باید به سایر قسمتهای رژیم غذایی خود نیز بهطور خاص توجه داشته باشند. یکی از مهمترین وعدههای غذایی برای این افراد صبحانه مناسب فشار خون بالا است.
شروع روز با یک صبحانه مقوی و مناسب برای فشار خون میتواند تا حد قابلتوجهی به تنظیم فشار خون شما و احساس بهتر در طول روز کمک کند. پس در صورت ابتلا به این بیماری باید استفاده از بهترین صبحانه مناسب فشار خون بالا را در برنامه زندگی خود قرار دهید.
برخی از بهترین مواد غذایی که میتوانید طبق سلیقه خود بهعنوان ترکیبات صبحانه مناسب فشار خون بالا استفاده نمایید، عبارتاند از:
- جو دور سر
- ماست ساده و کمچرب با انواع میوهها بخصوص میوههای دارای آنتیاکسیدانهای بیشتر مانند انواع توت
- تخممرغ (اگر میخواهید فواید بیشتری برایتان داشته باشد و برای چربی خون مضر نباشد باید سعی کنید تنها از سفید تخممرغ استفاده کنید که مانند زرده کلسترول ندارد ولی میتواند پروتئین و مواد مغذی خوبی را بخصوص در صورت ترکیب با انواع سبزیجات برایتان ایجاد نماید.)
- انواع دانهها مانند دانه چیا و کتان
- انواع آجیل (البته به دلیل کالری و چربی بالای برخی از آجیلها باید در میزان مصرف آنها محتاط باشید)
- موز و توتفرنگی یا سایر انواع توت
- استفاده از نانهای سبوسدار
- چای سبز
- شیر کمچرب
- خوراکهای تهیه شده از حبوباتی مانند لوبیا و عدس که میتوانید به جای نمک در آنها از آبغوره استفاده کنید.
با اینحال باز هم تأکید میکنیم بر خلاف اعتقاد برخی افراد آبغوره نمیتواند فشارخون بالا و خطرناک که وضعیت اورژانسی محسوب میشود را بهصورت آنی کاهش دهد و این کار میتواند خطر مرگ را برای بیمار به همراه داشته باشد.
همچنین استفاده از آبغوره بههیچوجه دلیلی برای کنار گذاشتن داروهای فشار خون برای بیماران مبتلا به آن نیست. از طرفی افراد با شرایط خاص مانند بارداری و همچنین افرادی که فشار خون برایشان تشخیص داده شده است نباید بدون مشورت با پزشک آبغوره مصرف کنند؛ زیرا میتواند عوارض مختلفی داشته باشد و ممکن است ترکیبات آن با برخی داروها تداخل ایجاد کند و اثرات آنها را کمتر یا بیشتر از هدف پزشک از تجویزشان نماید.
بیماری فشار خون بالا یک بیماری خاموش است و معمولاً علامت خاصی ایجاد نمیکند؛ بنابراین توصیه میشود بخصوص اگر سابقه فشار خون در خانواده شما وجود دارد با مراجعه به مراکز تخصصی معتبر مانند مرکز ما بهصورت سالیانه چکاپهای لازم را انجام دهید تا از خطراتی مانند سکته مصون بمانید. شماره تماسهای این مرکز جهت گرفتن نوبت در بخش تماس با ما برایتان درج شده است.
سخن پایانی
همانطورکه ملاحظه کردید آبغوره برای فشار خون بالا میتواند مفید یا مضر باشد و این موضوع به شرایط سلامتی شما و همچنین نوع آبغورهای که استفاده میکنید بستگی دارد. اگر از آبغوره طبیعی و ارگانیک بهصورت مداوم و به اندازه مناسب در رژیم غذایی خود استفاده کنید میتواند به جلوگیری از افزایش فشار خون و چربی خون کمک کند.
دکتر ریحانه شعبانی تخصص بیماریهای قلب و عروق با کدنظام پزشکی: 124112 در شهر تهران است. ایشان با مهارت و تخصص بالایی که در امر تشخیص و درمان دارند، خدمات پزشکی مختلفی به بیماران خود ارائه میدهند. برای نوبت دهی دکتر ریحانه شعبانی به صفحه تماس با ما مراجعه کنید و بهصورت اینترنتی و غیرحضوری نوبت بگیرید.