فشار خون انسان اساساً باید پایدارو ثابت باشد. اگر به طور مرتب از خیلی زیاد به خیلی کم تغییر کند ، عوارض خطرناکی گریبان گیر افراد می شود. طبیعی است که فشار خون در طول روز اندکی تغییر کند ، اما فشار خونی که از یک حد زیاد به حد کمی منتقل می شود باید کنترل شود. درمان های خانگی ، تغییر سبک زندگی و برخی داروها می توانند به تنظیم فشار خون کمک کنند. لازم است که فشارخون مرتباً بررسی شود چراکه فشار خون می تواند مشکلات زیادی در مورد سلامتی فرد ایجاد کند. در ادامه عواملی که می تواند باعث نوسانات خطرناک فشار خون شده و به عنوان علت بالا و پایین رفتن فشارخون مطرح شود را ذکر می کنیم.
فهرست مطالب
علت بالا و پایین رفتن فشار خون
-
سندروم کت سفید یا فشارخون بالای کاذب
این اصطلاح فشار خون را وقتی فرد در مطب پزشک حضور دارد توصیف می کند ، اغلب به این دلیل که فرد با پزشک خود ملاقات دارد.
از نظر متخصصین قلب افراد مبتلا به فشار خون بالا در سندروم کت سفید باید از نظر عوامل خطر بیماری های قلبی ، به ویژه سطح غیر طبیعی قند خون ، کنترل شوند. سندروم فشارخون بالای کاذب به اندازه فشار خونی که مرتباً بالا است نگران کننده نیست.
پزشکان معتقدند که افراد مبتلا به پرفشاری خون کاذب کمتر در معرض خطر بیماری قلبی هستند و وضعیت آنها از افرادی که به طور همیشگی به فشارخون بالا مبتلا هستند بهتر است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره نوسان فشار خون نوبت بگیرید
ارتباط با پزشک فوق متخصص قلب در کلینیک فوق تخصصی دکتر تپش
-
داروها
برخی از داروها می توانند به طور موقت فشار خون را کاهش دهند. این دارو ها عبارتند از:
- گروه داروهای ادرار آور
- مسدودکننده های بتا و سایر داروهای قلبی
- داروهای ضد افسردگی
- داروهایی برای فشار خون بالا ، به خصوص اگر دوز دارو زیاد باشد
- داروهای بیماری پارکینسون
- داروهایی برای اختلال نعوظ ، به خصوص اگر با نیتروگلیسیرین مصرف شود.
-
ناراحتی ، اضطراب و استرس
احساسات شدید ، به ویژه استرس و اضطراب ، می توانند فشار خون را افزایش دهند. این پاسخ طبیعی بدن به یک رویداد استرس زا است و با آرام شدن فرد در نهایت فشار به حالت طبیعی برمی گردد.
با این حال ، استرس طولانی مدت و اضطراب درمان نشده می توانند اثرات مضر و پایداری بر فشار خون و سلامت کلی داشته باشند.
-
دمای محیط
علت بالا و پایین رفتن فشار خون میتواند به دمای محیط وابسته باشد، حضور در یک اتاق گرم یا حمام گرم می تواند به طور موقت فشار خون را کاهش دهد. این اتفاق معمولاً جای نگرانی ندارد ، البته به شرطی که فشار خون خیلی پایین نرود.
علائم فشار خون پایین و خطرناک شامل سرگیجه ، حالت تهوع و غش کردن است.
-
مواد مخدر
کوکائین و مت آمفتامین می توانند باعث افزایش شدید فشار خون شوند.
-
غذا و نوشیدنی
آنچه می خورید یا می نوشید ممکن است بر میزان فشار خون شما تأثیر بگذارد. غذاهای سرشار از تیرامین (ماده ای که در بعضی غذاها یافت می شود) می تواند فشار خون را افزایش دهد. مثل مواد تخمیر شده و ترشی،همچنین نوشیدنی های حاوی کافئین می توانند به طور موقت تعداد فشار خون را نیز افزایش دهند.
عوامل خطردر نوسانات فشارخون
- برنامه کاری نامنظم ، به ویژه برنامه ای که دارای شیفت شب است
- استعمال دخانیات
- سطح بالای استرس
- اضطراب
- استفاده نادرست از داروهای فشار خون
- تجویز یا دوز غلط داروهای فشار خون
- آپنه انسدادی خواب و سایر اختلالات خواب
- بیماری کلیوی
- دیابت و مشکلات قند خون
- مشکلات تیروئید
- بیماری قلبی
- بیماری های موثر بر سیستم عصبی
روشهای تخصصی و خانگی تشخیص بالا و پایین رفتن فشارخون
تشخیص بالا و پایین رفتن فشار خون میتواند از طریق روشهای تخصصی و خانگی تعیین شود:
۱. تخصصی
- اندازهگیری فشار خون با استفاده از دستگاههای اندازهگیری فشار خون روزمره یا دستگاههای اندازهگیری خانگی. اندازهگیری دقیق فشار خون میتواند نشان دهنده وضعیت فشار خون فرد باشد.
- انجام آزمونهای تشخیصی مانند آزمایش خون برای بررسی سطح کلسترول، قند خون، و دیگر پارامترهای مرتبط با فشار خون.
۲. خانگی
- ثبت فشار خون روزانه: اگر فرد مبتلا به نوسانات فشار خون است، ثبت دقیق فشار خون در طول روز و در زمانهای مختلف میتواند به تشخیص و مدیریت بهتر کمک کند.
- نگهداری یک دفترچه یا برنامه روزانه برای نوشتن علائم و علت احتمالی نوسانات فشار خون میتواند به پزشک در تشخیص و درمان بهتر کمک کند.
- تغییر در سبک زندگی: مدیریت استرس، تغذیه مناسب، و انجام ورزش منظم میتواند به کنترل فشار خون و جلوگیری از نوسانات آن کمک کند.
با این وجود، هرگونه تغییر در درمان یا مدیریت فشار خون باید با مشورت و توصیه پزشک انجام شود.
چگونه نوسان فشار خون درمان می شود؟
در ابتدا ، فوق تخصص قلب علت نوسان فشار خون را تعیین می کند. این افراد در مورد سوابق پزشکی و بیماری یک شخص سوال می کنند و در مورد سبک زندگی و داروهای فعلی او صحبت می کنند. پزشک همچنین ممکن است آزمایشاتی را انجام دهد.
داروها می توانند فشار خون را کاهش دهند و از نوسانات خطرناک جلوگیری کنند. همچنین ممکن است فردی با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی خود بتواند نوسانات فشارخون را مهار کند.
با مراجعه مرتب به کلینیک قلب و عروق و بهترین فوق تخصص قلب ، فرد می تواند اطمینان حاصل کند که فشار خون در حد طبیعی باقی مانده و داروها عوارض جانبی ناخوشایندی ایجاد نمی کنند.
درمان های خانگی بالا و پایین رفتن فشارخون
تغییر در سبک زندگی
- سیگار کشیدن را متوقف کنید: سیگار کشیدن به عروق آسیب می رساند و باعث فشار خون بالا می شود.
- میوه ، سبزیجات ، غلات کامل و پروتئین بدون چربی بخورید: قندهای مصنوعی و غذاهای فرآوری شده را کاهش داده یا حذف کنید.
- ورزش منظم داشته باشید: بهترین فوق تخصص قلب کلینیک دکتر تپش تمرین با شدت متوسط ، مانند راه رفتن با سرعت سریع را توصیه می کند. فرد باید این کار را به مدت 30 دقیقه در روز و حداقل 5 روز در هفته انجام دهد.
- مصرف الکل را محدود کنید: نوشیدن بیش از اندازه می تواند فشار خون را افزایش دهد.
- راه های سالم برای کاهش استرس را بیابید: یوگا، تمرینات تنفس عمیق و سایر روش های کنترل استرس می تواند به جلوگیری از افزایش فشار خون کمک کند.
- سدیم کمتری مصرف کنید: غذاهای بیش از حد حاوی نمک می توانند باعث افزایش شدید فشار خون شوند.
- مصرف کافئین را کاهش دهید: نوشیدنی های حاوی کافئین باعث افزایش موقت فشار خون می شوند و ممکن است اضطراب را بدتر کنند.
درمان گیاهی نوسان فشار خون
برای کنترل نوسانات فشار خون، ترکیبات گیاهی میتوانند مفید باشند. میتوانید به روشهای زیر اعتماد کنید:
-
زعفران: مطالعات نشان دادهاند که زعفران میتواند فشار خون را کاهش دهد. میتوانید زعفران را به عنوان نوشیدنی یا به صورت عصاره مصرف کنید.
-
ریشه گیاه بومادران: این گیاه ممکن است برای کاهش فشار خون مفید باشد. میتوانید از عصاره یا عصاره آن استفاده کنید.
-
آرتمیزیا: این گیاه به عنوان یک مکمل گیاهی برای کاهش فشار خون مورد استفاده قرار میگیرد. ممکن است باعث کاهش فشار خون و بهبود جریان خون شود.
-
گل کاپیا: این گیاه به عنوان یک مکمل طبیعی مورد استفاده قرار میگیرد و ممکن است به کنترل فشار خون کمک کند.
قبل از استفاده از هر گونه مکمل یا گیاهی، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید، به ویژه اگر داروهای دیگری مصرف میکنید یا شرایط پزشکی خاصی دارید.
عوارض بالا و پایین رفتن فشارخون
- حمله قلبی
- سکته مغزی
- نارسایی قلبی
- بیماری کلیه یا نارسایی کلیه
- از دست دادن بینایی
- اختلال عملکرد جنسی
- بیماری سرخرگ محیطی
پزشکان معتقدند که نوسان زیاد فشار خون فرد را در معرض خطر مشکلات قلبی کلسترول بالا قرار می دهد.
منظور از فشار خون سیستولیک و دیاستولیک چیست ؟
فشار خون سیستولیک و دیاستولیک دو مفهوم مهم در اندازهگیری فشار خون هستند:
-
فشار خون سیستولیک: این فشار، فشار خون در لحظه انقباض قلب است که خون به شدت از طریق عروق پمپ میشود. به طور معمول، این فشار به عنوان عدد بالاتر در خواندن فشار خون اعلام میشود. مثلاً، اگر فشار خون شما 120/80 باشد، عدد 120 فشار خون سیستولیک است.
-
فشار خون دیاستولیک: این فشار، فشار خون در لحظه انبساط کامل قلب است، زمانی که قلب استراحت میکند و خون به آرامی از طریق عروق حرکت مییابد. این فشار به عنوان عدد پایینتر در خواندن فشار خون اعلام میشود. به عنوان مثال در فشار خون 120/80، عدد 80 فشار خون دیاستولیک است.
درک صحیح این دو نوع فشار خون مهم است زیرا میتواند به پزشک کمک کند تا وضعیت سلامت قلب و عروق شما را ارزیابی کند و راهنماییهای لازم را برای مدیریت فشار خون بدهد.
جلوگیری از نوسانات فشارخون
انتخاب سبک زندگی سالم و در بعضی موارد دارو می تواند نوسانات فشار خون را برطرف کند. بنابراین لازم است فشار خون را مرتباً چک کنید و برای هر نوع بیماری که ممکن است بر آن تأثیر بگذارد ، به دنبال درمان آن باشید. درست است که نوسانات فشار خون می تواند خطرناک باشد ، اما داروها و تغییر سبک زندگی می توانند شرایط را کنترل کنند. بعد از اینکه پزشک علت تغییر فشار خون را تشخیص داد ، برنامه درمانی برای فرد در نظر می گیرد. علاوه بر این فرد باید فشارخون را مرتبا بررسی کند.
اهمیت تشخیص زودهنگام بیماری
تشخیص زودهنگام بیماری، امکان پیشگیری از عوارض جانبی ناشی از فشار خون بالا یا پایین رفتن فشار خون را فراهم میکند، از جمله حملات قلبی، سکته مغزی، یا آسیب به اعضای حساس مانند کلیهها. با تشخیص زودهنگام، اقدامات درمانی و تغییرات در سبک زندگی میتوانند آغاز شوند که بهبود کیفیت زندگی فرد را تضمین کنند و از عوارض بیماری جلوگیری کنند.
درمان و مدیریت زودهنگام بیماری، میتواند از مراجعات پزشکی مکرر و اقدامات درمانی پیچیده تر جلوگیری کند، که ممکن است هزینههای بهداشتی را کاهش دهد. داشتن دانش در مورد وضعیت فشار خون خود و اقدامات لازم برای مدیریت آن، افزایش اطمینان فرد را در مورد سلامتی و بهبود وضعیتش میدهد. تشخیص زودهنگام بیماری، میتواند به حفظ سلامتی عمومی فرد کمک کند، زیرا بهبود زودهنگام وضعیت فشار خون میتواند از تأثیرات منفی بیماری بر سایر اعضا و ارگانهای بدن جلوگیری کند.
راهنمای مراجعه به متخصص قلب برای نوسان فشار خون
برای مراجعه به پزشک در مورد نوسان فشار خون، میتوانید این مراحل را دنبال کنید:
-
ثبت علائم: نوع و شدت نوسانات فشار خون را ثبت کنید، از جمله هرگونه علائم همراه مانند سردرد، سرگیجه، تاری دید، یا ضعف عمومی.
-
ثبت فشار خون: در صورت امکان، فشار خون خود را در مواقع مختلف از روز ثبت کنید و آن را به پزشک نشان دهید.
-
تهیه تاریخچه پزشکی: تمامی اطلاعات مربوط به تاریخچه پزشکی خود را برای پزشک آماده کنید، از جمله داروهای مصرفی، بیماریهای مزمن، و تغییراتی که در سبک زندگی خود ایجاد کردهاید.
-
مطرح کردن سوالات: قبل از مراجعه، لیستی از سوالات و ابهامات خود را تهیه کنید تا از پزشک در مورد نوسانات فشار خون، علت آن، و راههای مدیریت بپرسید.
-
پیگیری دستورات پزشک: بر اساس تشخیص و دستورات پزشک، اقدامات لازم را انجام دهید، از جمله مصرف داروها، تغییرات در سبک زندگی، و مراجعه به پزشک برای پیگیریهای بیشتر.
سوالات متداول
سوال: آیا نوسان فشار خون خطرناک است؟
پاسخ: نوسانات فشار خون میتواند به طور معمولی ناشی از عوامل مختلفی مانند استرس، فعالیت بدنی، مصرف غذاهای نمکی یا مواد محرک باشد. اما نوسانات مکرر و شدید فشار خون ممکن است عوارض جدی ایجاد کنند. برای مثال، افزایش فشار خون میتواند به بروز بیماریهای قلبی-عروقی، سکته قلبی یا سکته مغزی منجر شود. در عین حال، کاهش ناگهانی فشار خون نیز میتواند به عوارض مانند سرگیجه، از دست دادن هوشیاری و حتی فلج اطلاق کند. بنابراین، تنظیم و کنترل منظم فشار خون از اهمیت بسیاری برخوردار است تا از وقوع عوارض جدی جلوگیری شود.
سوال: چرا فشارم بالا پایین میشه ؟
پاسخ: فشار خون یک پارامتر دینامیکی است که تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار میگیرد. این نوسانات در فشار خون میتواند به دلایل متعددی رخ دهد. به عنوان مثال فعالیت بدنی، استرس، مصرف غذاهای نمکی و مواد محرک میتوانند به طور موقت فشار خون را بالا ببرند یا کاهش دهند. فشار خون در طول روز ممکن است بر اثر تغییرات فعالیت بدنی، استراحت و مصرف غذاها تغییر کند. برخی بیماریها مانند فشار خون بالا (هایپرتانسیون)، بیماریهای قلبی-عروقی و اختلالات کلیوی میتوانند باعث نوسانات فشار خون شوند. تغییرات جوی، مصرف الکل، دخانیات و مصرف داروهای خاص نیز میتوانند تأثیرگذار باشند.
سوال: علت ثابت ماندن فشار خون بالا چیست ؟
پاسخ: علل ثابت ماندن فشار خون بالا ممکن است شامل عوامل ژنتیکی، سبک زندگی، و شرایط پزشکی باشد. ژنتیک و موروثی بودن برخی از عواملی است که میتواند فشار خون را تحت تأثیر قرار دهد. عوامل سبک زندگی مانند تغذیه ناسالم، کمبود فعالیت بدنی، مصرف مواد مخدر و الکل، و استرس نیز میتوانند به بالا رفتن فشار خون کمک کنند. همچنین، برخی شرایط پزشکی مانند چاقی، دیابت، اختلالات کلیوی، و بیماری های قلبی نیز میتوانند باعث بالا رفتن فشار خون شوند.
سوال: آیا فشار خون در طول روز ثابت است یا متغیر؟
پاسخ: فشار خون در طول روز متغیر است و تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله فعالیت فیزیکی، استراحت، استفاده از مواد محرک، و میزان استرس قرار میگیرد. به طور کلی، فشار خون در طول روز بالاترین مقدار خود را در زمان بیداری و فعالیت دارد و پس از آن به مرور کاهش مییابد، تا که در زمان استراحت و خواب به حداقل میرسد. اما در هر فرد، میزان و تغییرات فشار خون ممکن است متفاوت باشد و بستگی به عوامل فردی و محیطی داشته باشد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره نوسان فشار خون نوبت بگیرید
ارتباط با پزشک فوق متخصص قلب در کلینیک فوق تخصصی دکتر تپش
سخن پایانی
نوسان فشار خون ممکن است عوارض جانبی از بیماریهای مختلف یا نشانهای از وضعیت سلامتی نامناسب باشد. اگر این وضعیت را تجربه میکنید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت بالا و پایین رفتن فشارخون را تشخیص دهد و برنامه درمانی مناسب را برای شما تعیین کند. حفظ سلامتی قلب و عروق، اهمیت زیادی دارد، بنابراین همیشه از نظرات و راهنماییهای پزشک خود پیروی کنید و به مواردی که او پیشنهاد میدهد توجه کنید.
شما می توانید با مراجعه به کلینیک قلب دکتر تپش، سلامت قلب خود را زیر نظر متخصصین مجرب و حاذق، تحت کنترل باشید و مراقبت کنید. هم چنین می توانید برای آگاهی از تازه های درمان بیماری های قلبی و دیدن فیلم ها و مطالب آموزشی ، از طریق آیکون های سمت چپ وارد صفحه اینستاگرام ما شده و سوالات خود را به طور مستقیم با پزشکان در میان بگذارید.
دکتر ریحانه شعبانی تخصص بیماریهای قلب و عروق با کدنظام پزشکی: 124112 در شهر تهران است. ایشان با مهارت و تخصص بالایی که در امر تشخیص و درمان دارند، خدمات پزشکی مختلفی به بیماران خود ارائه میدهند. برای نوبت دهی دکتر ریحانه شعبانی به صفحه تماس با ما مراجعه کنید و بهصورت اینترنتی و غیرحضوری نوبت بگیرید.