برای درک اهمیت آنژیو بعد از سکته قلبی شخص جوان و فعالی را در نظر بگیرید که تاکنون از سلامت خوبی برخوردار بوده است؛ اما ناگهان با حمله قلبی مواجه شده و با وحشت و نگرانی در بیمارستان بستری میشود. در چنین شرایطی است که آنژیو سکته قلبی به عنوان یک ابزار حیاتی در مسیر بهبودی نقش اساسی ایفا میکند. پزشکان به کسانی که یک سکته قلبی را از سر گذراندهاند بر انجام آنژیو تأکید دارند. زیرا بیماری قلبی ـ عروقی و سکته قلب به عنوان دو عامل مهم در زمینه بیماریهای قلبی محسوب میشوند. سکته قلبی میتواند به آسیب دائمی عضله قلب و کاهش عملکرد قلب منجر شود. ما در این مقاله به بررسی چگونگی انجام آنژیو و تأثیرات این روش تشخیصی در بهبودی و افزایش کیفیت زندگی بیماران میپردازیم. با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
آنژیوگرافی و آنژیو پس از سکته قلبی دو روش متفاوت در زمینه تصویربرداری و درمان بیماریهای عروقی هستند. در ادامه هرکدام از این دو شیوه را مورد بررسی قرار دادهایم.
آنژیوگرافی (Angiography) چیست؟
آنژیوگرافی یک روش تصویربرداری پزشکی است که برای تصویربرداری از عروق و شریانها به کمک مادهای استفاده میشود. این ماده این امکان را فراهم میکند تا عروق و شریانها در تصویر زمینه دیده شود. آنژیوگرافی برای تشخیص و تصویربرداری بیماریهای عروقی مانند تنگی یا بلوک شدگی عروق، آنژینا (درد قلبی)، انسداد عروق و سایر مشکلات عروقی استفاده میشود. این روش توسط جراحان تصویربرداری انجام میشود و به عنوان یک ابزار تشخیصی مؤثر محسوب میشود.
آنژیوپلاستی (Angioplasty) چیست؟
آنژیوپلاستی یک روش درمانی است که برای باز کردن عروق تنگ یا بسته شده به کمک یک بالن وارد شونده به عروق (بالنگذاری) یا با استفاده از یک وسیله کاتری با ابزارهای ویژه (مانند استنت) انجام میشود. آنژیوپلاستی به عنوان یک روش درمانی برای برخی از مشکلات عروقی مانند تنگی عروق کرونر (آنژیوپلاستی کرونر)، آنژیوپلاستی پایین اندام و… مورد استفاده قرار میگیرد. آنژیوپلاستی توسط یک تیم جراحی انجام میشود و به عنوان یک روش غیر جراحی و توسعهیافته در درمان محسوب میشود.
اطلاعاتی درباره آنژیوپلاستی سکته قلبی
آنژیوپلاستی سکته قلبی (Angioplasty) یک روش درمانی است که برای باز کردن عروق خونی تنگ یا بستهشده به کار میرود. در موارد سکته قلبی، این روش ممکن است به عنوان بخشی از درمان اجتنابی یا درمان اورژانس برای باز کردن عروق تنگ یا بستهشده در قلب مورد استفاده قرار گیرد.
سکته قلبی به دلیل بسته شدن یا تنگ شدن عروق و در اثر عدم خون رسانی به قلب ایجاد میشود. آنژیوپلاستی باز کردن عروق خونی است که با استفاده از یک بالن درون عروق، آن را گشوده و مسیر خون رسانی به عضله قلب را بهبود میبخشد.
در آنژیو پس از سکته قلبی معمولاً از یک روش به نام «آنژیوپلاستی توسط بالن» یا PTCA (Percutaneous Transluminal Coronary Angioplasty) استفاده میشود. در این روش، یک بالن ناخن دار که به انتهای یک لوله نازک که به عروق خونی راه یافته است، متصل میشود. سپس بالن به منطقه تنگ یا بستهشده در عروق هدایت میشود و با گسترش آن، عروق را گشوده و فشار خون به قلب را بهبود میبخشد.
گاهی اوقات، پس از آنژیوپلاستی یک استنت (یک لوله فلزی که در محل تنگی یا بسته عروق قرار میگیرد) نیز قرار داده میشود تا جلوی بسته شدن مجدد عروق را بگیرد و عبور خون را تسهیل کند. مهمترین نکته این است که آنژیوپلاستی یکی از روشهای مؤثر در درمان سکته قلبی است. البته دقت کنید که به تجویز و نظارت توسط یک تیم پزشکی متخصص نیازمند است. این تصمیم به شدت به ویژگیهای فردی هر بیمار و جزئیات حالت بالینی او وابسته است.
دلایل استفاده از آنژیوپلاستی سکته قلبی
از آنژیوپلاستی سکته قلبی به دلیل علائم و شرایط زیر انجام میشود:
- باز کردن عروق تنگ یا بستهشده: سکته قلبی اغلب ناشی از تنگی یا بسته شدن عروق خونی ایجاد میشود که خون را به قلب نمیرساند. با استفاده از آنژیوپلاستی، بالنی به منطقه تنگ یا بستهشده در عروق هدایت میشود و با گسترش آن، عروق را گشوده و خطر ایجاد سکته قلبی را کاهش میدهد.
- بازگشت بهبودی: آنژیو بعد از سکته قلبی به طور معمول تأثیر سریعی در بازگشت بهبودی بیمار دارد. این روش میتواند به عنوان یک اقدام فوری درمانی در مواجهه با سکته قلبی استفاده شود تا عضله قلب کمترین آسیب را ببیند.
- کاهش نیاز به عمل جراحی باز قفسهای: آنژیوپلاستی معمولاً به عنوان یک جایگزین غیر جراحی برای عمل جراحی باز قفسهای CABG یا Coronary Artery Bypass Grafting درمان سکته قلبی در نظر گرفته میشود. این روش غیر جراحی میتواند به بیمارانی که برای عمل جراحی مناسب نیستند یا نمیخواهند عمل جراحی کنند یک گزینه مناسب فراهم کند.
- پیشگیری از آسیب بیشتر به عضله قلب: با انجام زودهنگام آنژیوپلاستی، میتوان از گسترش آسیب به عضله قلب جلوگیری کرد و عملکرد قلب را بهبود بخشید.
- کاهش علائم و احتمال عود سکته قلبی: آنژیوپلاستی میتواند بهبودی سریع در علائم مرتبط با سکته قلبی، مانند درد در قلب ایجاد کند. این نکته به بیمار احساس راحتی میدهد و احتمال ایجاد سکته قلبی دیگر را کاهش میدهد.
- اصلاح تغذیه خون به عضله قلب: باز کردن عروق تنگ و بهبود عرضه خون به عضله قلب باعث بهبود عملکرد قلب میشود و خطر مشکلات جدی قلبی را کاهش میدهد.
- استفاده به عنوان روش اورژانسی: در مواجهه با سکته قلبی، زمان بسیار حیاتی است. آنژیوپلاستی میتواند به عنوان یک روش اورژانسی به کار گرفته شود تا به سرعت عروق تنگ یا بستهشده را باز و به عضله قلب بیمار کمک کند.
آنژیوپلاستی چه عوارضی دارد؟
استفاده از آنژیوپلاستی برای درمان سکته قلبی معمولاً به طور کلی ایمن و مؤثر محسوب میشود. با این حال میتوان گفت که همانند دیگر شیوههای پزشکی ممکن است برخی عوارض و مشکلات جانبی را به همراه داشته باشد. برخی از عوارض آنژیو بعد از سکته قلبی عبارتاند از:
- ترشحات خونی: در نتیجه آنژیوپلاستی، ممکن است ترشحات خونی در محل ورود بالن یا در مسیر عروق به وجود آید. این موضوع معمولاً توسط پزشکان مدیریت میشود؛ اما در موارد نادر ممکن است به جراحی نیاز داشته باشد.
- تشکیل لخته خون: به دلیل تداخل با ساختار طبیعی عروق یا استفاده از استنت (لولههای فلزی)، خطر تشکیل لخته خون در محل آنژیوپلاستی افزایش مییابد.
- آسیب به دیواره عروق: در برخی موارد، آنژیوپلاستی میتواند باعث آسیب به دیواره عروق شود که ممکن است به نواحی اطراف عروق گسترش یابد.
- تنگی یا بسته شدن مجدد عروق: در برخی موارد، عروق پس از گذشت مدت زمانی ممکن است دوباره تنگ یا بسته شوند. این مشکل را میتوان با استفاده از استنتهای حاوی دارو (استنت دارویی) به حداقل رساند.
- عوارض دارویی: ممکن است از داروهایی که برای جلوگیری از لخته خونی و تنظیم فشار خون تجویز میشود، عوارض جانبی ناخواسته رخ دهد.
- آلرژی: به دلیل مواد مورد استفاده، برخی از افراد ممکن است به مواد، واکنشهای آلرژیک نشان دهند.
- آسیب به سیستم عصبی: در برخی موارد نادر، آنژیوپلاستی ممکن است باعث آسیب به سیستم عصبی شود. این امر ممکن است به درد، احساس سوزش یا اختلالات حسی منجر شود.
- عوارض قلبی: هنگامی که آنژیوپلاستی صورت میگیرد ممکن است عوارضی مانند افزایش ضربان قلب، ناراحتی در قلب یا افزایش فشار خون رخ دهد.
- خونریزی: در صورت آسیب به عروق یا سایر موارد ممکن است خونریزی ایجاد شود.
- علائم حساسیتی: برخی از افراد ممکن است به مواد مورد استفاده در آنژیوپلاستی حساسیت نشان دهند و نشانههایی مانند سرفه، خارش یا آبریزش بینی را تجربه کنند.
- عوارض دیابتی: برخی از بیماران ممکن است مشکلات دیابتی را تجربه کنند یا اینکه دچار تغییرات در سطح گلوکز خون شوند.
- آسیب به کلیه: آنژیوپلاستی ممکن است تأثیر مستقیم بر کلیه داشته باشد. این نکته بیشتر باید مورد توجه افراد دارای مشکلات کلیوی قرار بگیرد.
مراقبتهای لازم بعد از سکته قلبی و آنژیوپلاستی
مراقبتهای بعد از سکته قلبی و آنژیو از اهمیت بسیاری برخوردار است. در واقع رعایت آنها میتواند به بهبودی و پیشگیری از عود سکته قلبی کمک کند. از همین رو توصیه میکنیم مراقبتهایی که در ادامه بیان کردهایم را حتماً رعایت کنید.
- پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند که شامل ضد پلاکت، ضد لخته، داروهای کنترل فشار خون، داروهای کنترل چربی خون و داروهای دیگر باشد. مهم است که داروها را به دقت مطابق دستور پزشک مصرف کنید.
- اگر آنژیوپلاستی با استفاده از استنت انجام شده باشد، اطمینان حاصل شود که شما به طور دقیق دستورات پزشک در مورد مراقبت و داروهای پس از عمل را دنبال کنید.
- ممکن است به شما توصیه شود که رژیم غذایی سالمی دنبال کنید که کمترین مقدار چربی اشباع، نمک و قند را شامل شود. مصرف میوهها، سبزیجات، ماهی و محصولات متنوع دیگر پر از مواد مغذی است.
- بعد از مشورت با پزشک، ورزش منظم را به روزهای هفته خود اضافه کنید. ورزش مناسب میتواند به بهبود عملکرد قلب و عروق کمک کند.
- اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن بهبود عملکرد قلب و عروق را تسهیل میکند.
- با دقت فشار خون خود را نظارت کنید و داروها را طبق تجویزات مصرف کنید.
- با مطالعه دقیق نتایج آزمایشهای چربی خون، تغییرات در رژیم غذایی یا داروهای تجویزشده را دنبال کنید.
- زمانبندی مراجعات پزشکی: ادامه مراجعات پزشکی خود را بر اساس توصیههای پزشک زمانبندی کنید.
- ممکن است پزشک بخواهد آزمایشهای قلبی مانند الکتروکاردیوگرافی ECG یا EKG یا آزمایشهای تصویربرداری دیگر را انجام دهد تا عملکرد قلب و عروق شما را ارزیابی کند.
- ممکن است به شما پیشنهاد شود که به مشاوره روانشناختی مراجعه کنید، زیرا سکته قلبی میتواند تأثیرات روحی و روانی زیادی داشته باشد.
با آنژیوگرافی در سکته قلبی آشنا شوید
آنژیوگرافی یک روش تشخیصی است که در تصویربرداری عروق و شریانها برای تشخیص مشکلات قلبی و عروقی مورد استفاده قرار میگیرد. از این روش به عنوان یک ابزار مهم برای تصویربرداری عروق قلب و تشخیص ایجاد خونرسانی ناکافی به قلب مورد استفاده قرار میگیرد. آنژیوگرافی قلب معمولاً به صورت زیر انجام میشود:
- ابتدا یک ماده به عنوان کنتراست تزریق میشود. این ماده باعث افزایش وضوح تصاویر در زمینه عروق و شریانها میشود.
- با استفاده از اشعه ایکس، تصاویر از عروق و شریانهای قلبی گرفته میشود. این تصاویر به دقت نقاط ضعف یا بسترهای تودهای (کلت) در دیواره عروق را نشان میدهند.
- پس از تصویربرداری، تصاویر تحلیلشده و هرگونه تراکم، تنگی یا بسترهای تودهای در عروق قلبی تشخیص داده میشود. این اطلاعات به پزشک کمک میکند تا مشکلاتی مانند تودههای چربی (کلت)، تراکم عروق یا سایر مشکلات عروقی را تشخیص دهد.
اطلاعاتی درباره سکته قلبی و آنژیوگرافی
استفاده از آنژیوگرافی در تشخیص سکته قلبی به دلیل قابلیت ارائه تصاویر دقیق از عروق و شریانهای قلبی و همچنین اطلاعات حیاتی در مورد محل و شدت انسداد عروق مؤثر است. در زیر، علتهای اصلی استفاده از آنژیو سکته قلبی آورده شده است:
- تشخیص و مشخص کردن موقعیت انسداد:
- آنژیوگرافی امکان تصویربرداری دقیق از عروق و شریانهای قلب را فراهم میکند.
- تصاویر به دقت میزان انسداد را نشان میدهند و به پزشک این امکان را میدهند که محل دقیق انسداد را تعیین کند.
- اولویتبندی درمان:
- با تصاویر به دست آمده از آنژیوگرافی، پزشک میتواند میزان شدت انسداد را ارزیابی کند و به ترتیب اولویتهای درمانی تصمیم بگیرد. مثلاً در صورت وجود انسداد شدید، پزشک ممکن است به سرعت به عمل جراحی (آنژیوپلاستی یا قرار دادن استنت) تصمیم بگیرد.
- ارزیابی تأثیرات بر عضله قلب:
- آنژیوگرافی به پزشک این امکان را میدهد تا تأثیرات انسداد بر عضله قلب را بسنجد.
- این اطلاعات مهم است تا پزشک بتواند برنامه درمانی مناسبتری را اجرا کند و تصمیم به انجام عمل جراحی یا درمانهای دیگر بگیرد.
- رصد ویژگیهای عروق قلبی:
- آنژیوگرافی به پزشک این امکان را میدهد تا ویژگیهای عروق قلبی را مشاهده و ارزیابی کند.
- تصحیح مشکلات تودههای چربی:
- آنژیوگرافی ممکن است در تصحیح مشکلات تودههای چربی در دیواره عروق قلبی نیز مؤثر باشد. این تودهها ممکن است جریان خون را محدود کرده و خطر ایجاد سکته قلبی را افزایش دهند.
- ارزیابی تغییرات پس از درمان:
- پس از انجام درمانهایی مانند آنژیوپلاستی یا قرار دادن استنت، آنژیوگرافی ممکن است مورد استفاده قرار گیرد تا اثربخشی درمان را ارزیابی کرده و مشاهده کند که آیا جریان خون به قلب بهبود یافته است یا خیر.
- مشخص کردن آسیبهای احتمالی:
- آنژیوگرافی میتواند به پزشک کمک کند تا آسیبهای احتمالی ایجادشده در دیوارههای عروق قلبی به دنبال انسداد را تشخیص دهد و درمان مناسب برای این آسیبها را تعیین کند.
سخن پایانی
در نهایت باید بگوییم آنژیو بعد از سکته قلبی یک روش مؤثر و حیاتی در تشخیص و درمان انسداد عروق قلبی است. این روش، علاوه بر اهمیت تشخیص سریع انسداد عروق قلبی در درمان فوری و کاهش خطرات پس از سکته قلبی نیز نقش مهمی دارد. با امکانات و پیشرفتهای علم پزشکی، این روش به عنوان یک گام مؤثر در بهبود سلامتی قلبی بیماران ایفای نقش میکند. به همین دلیل همکاری بیمار با تیم درمانی، رعایت دقیق توصیههای پزشک و ادامه مراقبتها و پیگیریهای منظم پس از آنژیو از اهمیت بسیاری برخوردار است. این اقدامات به بیماران کمک میکند تا بهبود بهتری را تجربه کنند و سبک زندگی سالمتری را در دوران پس از سکته قلبی داشته باشند. در این محتوا توصیهها و نکاتی ارائه کردیم تا با اطمینان بیشتری به کلینیک درمانی ما مراجعه کنید. از همین رو توصیه میکنیم به جای اینکه با درمانهای غیر علمی زمان طلایی برای درمان کامل را از دست بدهید، به کلینیک ما مراجعه کرده و با متخصصان مجرب ما مشورت کنید.
دکتر ریحانه شعبانی تخصص بیماریهای قلب و عروق با کدنظام پزشکی: 124112 در شهر تهران است. ایشان با مهارت و تخصص بالایی که در امر تشخیص و درمان دارند، خدمات پزشکی مختلفی به بیماران خود ارائه میدهند. برای نوبت دهی دکتر ریحانه شعبانی به صفحه تماس با ما مراجعه کنید و بهصورت اینترنتی و غیرحضوری نوبت بگیرید.