درمان واریس پا با زالو؛ روش درمان سنتی برای درمان مشکلات رگ‌های واریسی

هیرودوتراپی یا زالو درمانی روشی نوین است که قبلاً محبوبیت چندانی نداشت ولی اخیرا برای اهداف مختلفی استفاده از زالو تراپی محبوبیت پیدا کرده است. یکی از این مقاصد درمانی همان درمان واریس پا با زالو است.

البته از نظر علم پزشکی اقدامات کمتر تهاجمی مثل اسکلروتراپی یا تزریق داروهای از بین برنده رگ‌های واریسی داخل وریدهای مارپیچی، ایمن‌تر و ارجح نسبت به درمان‌های طبی و سنتی می‌باشد. اگر شما قصد زالو تراپی برای درمان واریس پا را دارید، همراه این مقاله باشید.

آیا واریس پا با زالو درمان میشود ؟

زالو نوعی کرم حلقوی از کلاس poikovyh است که اکثر آن‌ها در آب شیرین زندگی می‌کنند. اندازه کرم‌ها از 5 تا 7 میلی‌متر و حتی تا 45 سانتی‌متر می‌تواند متفاوت باشد و از خون مهره‌داران، نرم‌تنان و کرم‌ها تغذیه می‌کنند.

در پزشکی از زالو برای تحریک گردش خون استفاده می شود، بنابراین جریان خون را در یک منطقه خاص افزایش می‌دهد و رکود وریدی را در رگ‌های سطحی از بین می‌برد. علاوه بر غذا، زالو ماده‌ای را در خون آزاد می‌کند که اثر ضدالتهابی کلی دارد.

اگر با بیماری واریس تا حدودی آشنا باشید میدانید که رگ‌های برجسته‌ای هستند که مانند شاخه‌های درخت و به رنگ آبی و بنفش بیشتر در پاها دیده می‌شوند.

علت اصلی ایجاد واریس تجمع خون در رگ‌ها و عدم حرکت خون به سمت قلب است؛ بنابراین با توجه به اینکه زالو می‌تواند گردش خود را افزایش داده و التهاب را کم کند قطعاً در پاسخ به سؤال آیا واریس پا با زالو درمان میشود باید بگوییم بله ولی اینکه برای شما چقدر مناسب است توسط پزشک باید تشخیص داده شود و ممکن است درمان واریس پا با زالو درمانی برای همه افراد هم مناسب نباشد.

درواقع اگرچه زالودرمانی برای واریس در سال‌های اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده است ولی نسبت به روش‌های علمی اثبات شده پزشکی برای درمان این بیماری ارجحیت ندارد و اگر شما قصد دارید حتما این درمان را انجام دهید قبل از اقدام به آن اکیداً توصیه میشود که با متخصص قلب و عروق در این زمینه مشورت کنید تا مشکلات خطرناکی برایتان ایجاد نشود.

اینکه آیا درمان واریس‌های پا با زالو از نظر پزشکی قابل اعتماد و مطمئن هست یا خیر و اینکه آیا واریس‌های پا با زالو درمان میشوند و اینکه چه عوارضی ممکن است در زالو درمانی واریس وجود داشته باشد موضوعی است که می‌خواهیم در این مقاله به آن بپردازیم.

وریدهای واریسی چطور ایجاد می‌شوند؟

مکانیسم واریس بسیار ساده است. به‌طورکلی خون در رگ‌های پاها با فشار کافی از طریق شریان‌ها به سمت قلب حرکت می‌کند. در صورت خون‌رسانی خوب حتی لازم نیست خون بر نیروی گرانش غلبه کند. در وریدها، خون تحت‌فشار بسیار کمتری قرار می‌گیرد و مجبور می شود به سمت بالا حرکت کند.

ماهیچه‌های دیواره وریدی به یک اندازه برای هدایت خون به سمت بالا بزرگ نمی‌شوند، بنابراین حرکت خون توسط دریچه‌ها تأمین می‌شود. آن‌ها به‌طور متناوب کار می‌کنند. به این صورت که وقتی قسمتی از رگ با خون پر می‌شود، قسمت پایین بسته می‌شود، قسمت بالایی باز می‌شود و خون جریان می‌یابد.

هنگامی‌که دیواره سیاهرگ و دریچه‌ها نتوانند به هر دلیلی وظایف خود را به میزان مناسب انجام دهند، خون تا حدی به عقب بازمی‌گردد و در بافت‌ها تجمع می‌یابد. در همان زمان ‌بر روی دیواره عروق فشار اضافی در حال گسترش است.

با افزایش جریان معکوس در وریدهای عمیق، فشار روی سطح افزایش می‌یابد و رگ‌ها منبسط می‌شوند و هنگام لمس کردن، برجسته‌تر و دردناک‌تر هستند. این فشار نه‌تنها منجر به تغییر شکل عروق می شود، بلکه منجر به مرگ اعصابی می شود که تن وریدی را تنظیم می‌کنند که باعث افزایش رکود خون در رگ‌ها خواهد شد.

وریدهای واریسی اغلب روی پاها ایجاد می‌شوند، زیرا جریان طبیعی خون مختل می‌شود و حداکثر حرکت خون به سمت قلب و درنتیجه حداقل فشارخون نیز مختل می‌شود. درواقع در حالت طبیعی ماهیچه‌ها منقبض می‌شوند و خون را به سمت بالا می‌برند تا اثر پمپ عضلانی ایجاد شود.

بر این اساس، عدم تحرک طولانی‌مدت، ایستادن یا نشستن پشت میز، باعث اختلال در گردش خون و منجر به تجمع آن در رگ‌ها خواهد شد. اگر بعد از یک روز تورم در پاها درد هم ایجاد شود، این یک علامت هشداردهنده خواهد بود و احتمالاً باید منتظر واریس و بدتر شدن علائم آن باشید.

تاریخچه درمان واریس پا با زالو یا هیرودوتراپی

درمان واریس با زالو به روش‌های طب جایگزین اشاره دارد و در حال حاضر در ایران نیز از محبوبیت خاصی برخوردار است. بااین‌حال، بررسی‌ها بسیار بحث‌برانگیز است. اصلی‌ترین اثر پزشکی زالو را در درمان اثر رقیق‌کنندگی خون توسط زالو می‌دانند که بلافاصله بعد از انجام این روش برخی از رگ‌ها بهبود پیدا می‌کنند.

بااین‌حال هنوز مطالعات متعددی که از سال 1936 تاکنون انجام شده است هیچ اثر طولانی‌مدتی را تأیید نکرده است و این به این معنی است که ممکن است بعد از مدتی مجدداً رگ‌های واریسی بازگشت داشته باشند.

تسکین و رفع موقت درد در درمان واریس پا با زالو نیز به دلیل عادی شدن فشار بین وریدهای سطحی و عمیق است. گاهی اوقات این تأثیر واقعاً تحسین‌برانگیز است. با زاول درمانیِ صحیح وریدهای سطحی در پاها حجم خود را از دست می‌دهند و ادم یا تورم کاهش پیدا می‌کند. بااین‌حال، این فرآیند به‌صورتی است که وضعیت فعلی بیمار را تسهیل می‌کند و بر روی دیواره‌های عروق خونی تأثیر نمی‌گذارد.

یک اثر بارزتر تجمع خون در رگ‌ها التهاب دیواره‌های عروق خونی در پاها است که به آن ترومبوفلبیت گفته می‌شود. در این بیماری دیواره رگ‌ها حالت متراکمی را تشکیل می‌دهند؛ اما با گذشت زمان، آن‌ها دیگر مقاومت نمی‌کنند و لخته خون ممکن است به هر قسمت از بدن انتقال پیدا کند و باعث انسداد ورید یا ترومبوز ورید عمقی شود که کشنده است و نیاز به مداخله جراحی فوری دارد.

نکته قابل‌توجه دیگر در روند درمان واریس با زالو این است که ماده‌ای که زالو در خون ترشح می‌کند باعث می شود خون کمتر چسبنده شود و بهتر جریان یابد. به همین دلیل خطر لخته شدن خون کاهش می‌یابد.

نحوه درمان واریس پا با زالو

همان‌طورکه میدانید شریان‌ها خون اکسیژن‌دار را از قلب به سایر قسمت‌های بدن ازجمله بافت‌ها منتقل می‌کنند. از طرف دیگر وریدها خون بدون اکسیژن را برای تصفیه به قلب برمی‌گردانند. این حرکت برخلاف جاذبه زمین است و به‌مرورزمان فشار زیادی به سیاهرگ‌ها وارد می شود.

به‌خصوص به دلیل سن و عوامل دیگری مانند بارداری این فشار بیشتر هم خواهد شد. این امر منجر به تشکیل وریدهای واریسی می‌شود که در صورت عدم درمان می‌تواند عوارضی مانند لخته شدن خون را به همراه داشته باشد و در قسمت قبل به‌صورت کامل در مورد آن توضیحاتی را عرض کردیم.

سال‌هاست که از درمان واریس پا با زالو درمانی استفاده می‌شود. اعتقاد بر این است که وقتی زالو به بدن می‌چسبد، ابتدا روی پوست را گاز می‌گیرد اما نباید نگران باشید، زیرا این گاز گرفتن بدون درد است. افرادی که این روش را انجام داده‌اند می‌گویند گزش زالو بی‌حس‌کننده است و به همین دلیل گزش بدون درد است.

زالو بین 20 تا 40 دقیقه خود را به پوست می‌چسباند و خون را میمکد. بزاق زالو دارای خواص رقیق‌کنندگی خون است که به جلوگیری از لخته شدن خون کمک می‌کند و درعین‌حال لخته‌های خونی که می‌توانند تهدیدکننده زندگی باشند و احتمال سکته‌های قلبی، مغزی و آمبولی ریه را ایجاد کنند را رقیق می‌کند. نتیجه نهایی، جریان بهتر خون و رسیدن بهتر مواد مغذی در سراسر بدن است.

بنابراین با توجه به اینکه اگر وریدهای واریسی درمان نشوند، می‌توانند منجر به سایر بیماری‌های پزشکی مانند زخم و خونریزی شوند، می‌توان از یک درمان غیرجراحی راحت مانند درمان واریس پا با زالو درمانی استفاده کرد. استفاده از زالو به‌عنوان یک روش درمانی طبیعی برای واریس پذیرفته‌ شده است؛ اما اینکه چه کسانی باید زالو درمانی کنند و این روش برای چه افرادی مناسب نیست به نظر متخصص شما بستگی دارد.

از طرفی هر کسی انجام این روش را بلد نیست و حتماً برای انجام آن باید به مراکز تخصصی و کاملاً بهداشتی و متخصصان امر مراجعه نمایید که در این کار تجربه و مهارت داشته باشند.

زمانی که زالو خون را می‌مکد، فشارخون جمع شده در قسمت پایین پا کاهش می‌یابد. ممکن است چند ساعت پس از جدا شدن زالو از بدن خونریزی ادامه یابد، اما این خونریزی جدی نیست. با این حال نیاز به مراقبت دارد تا منجر به عفونت نشود.

اهمیت مراجعه به یک مرکز تخصصی برای درمان واریس پا با زالو درمانی

شما حتماً باید در صورت صلاحدید پزشکتان برای انجام این روش به یک مرکز تخصصی و کاملاً بهداشتی که در یک محیط استریلیزه این کار را انجام دهند مراجعه کنید. در غیر این صورت احتمال انتقال میکروب‌های مختلف به خون و ایجاد عفونت‌های خطرناک وجود خواهد داشت.

از طرفی بسیار مهم است که فرد انجام دهنده زالوها را بعد از مدت‌زمان مورد نیاز بردارد و نباید بیش از یک حد مشخصی زالو روی پوست بماند. در این مرحله، زالو به دلیل خون مصرفی، به‌اندازه قابل قبولی بزرگ‌تر شده است و نباید بیشتر روی پوست بیمار باشد.

پس از انجام زالو درمانی به روش صحیح، وریدهای پا نرمال می‌شوند و می‌توانند وظیفه انتقال خون بدون اکسیژن را به‌راحتی انجام دهند. زالو درمانی قطعاً یک درمان طبیعی واریس است زیرا قبل از بروز هرگونه مشکل غیرمنتظره مشکل را حل می‌کند.

این روش درمانی موفقیت‌آمیز بوده و توسط بسیاری از مؤسسات و معتقدان به روش‌های درمانی آیورودا استفاده می‌شود. این واقعیت که زالوها بدون هیچ‌گونه برش جراحی به بدن راه پیدا می‌کنند، یک مزیت قطعی برای این روش درمانی است زیرا بسیاری از افراد از جراحی هراس دارند و از آن اجتناب می‌کنند مگر اینکه کاملاً ضروری باشد.

درمان واریس پا با زالو طی چند جلسه انجام می‌شود؟

جلسات هیرودتراپی در فواصل چند روزه مثلاً 4 الی 5 روز پشت سر هم برگزار می‌شود. به‌هیچ‌وجه خودتان به‌صورت خانگی درمان واریس را انجام ندهید.

بخصوص استفاده از زالوهایی که در حوض‌های محلی و غیربهداشتی پرورش داده شده‌اند می‌تواند خطرناک باشد، زیرا بزاق این زالوها معمولاً حاوی مقدار زیادی باکتری بیماری‌زا هستند. این در حالی است که در مراکز ویژه از زالوهای طبی که در آکواریوم رشد می‌کنند استفاده می‌شود.

زالوها تا چندین ماه قادر به زندگی بدون غذا هستند، بنابراین پس از یک بار عمل بی‌فایده شده و از بین می‌روند و در مراکز تخصصی و بهداشتی هیچ‌وقت از یک زالو دو بار استفاده نمی‌شود و بنابراین اصلاً آلودگی وجود ندارد.

برای درمان واریس زالوها را چگونه روی پاها قرار می‌دهند؟

در طرفین پاها و جایی که رگ‌های منبسط‌شده وجود دارد، 5 تا 10 زالو را در یک الگوی شطرنجی قرار می‌دهند. مدت‌زمان این روش توسط متخصصین از 5 تا 40 دقیقه انجام می‌شود.

پس از پایان جلسه، زخم‌هایی که به دلیل مکش خون توسط زالو ایجاد شده‌اند با باند پوشانده می‌شوند، چون خون و لنف تا مدتی تراوش می‌کند و انعقاد طبیعی خون تا چند ساعت الی چند روز سخت است.

با توجه به خونی که از بدن خارج می‌شود پس از عمل ممکن است احساس ضعف و گاهی اوقات افزایش دما داشته باشید که طبیعی است و باید با توصیه‌های پزشک این علائم را بهبود دهید.

چه کسانی باید زالو درمانی کنند ؟

همان‌طورکه در قسمت‌های قبل نیز به آن اشاره کردیم درمان واریس با زالو برای همه افراد مناسب نیست و در برخی موارد استفاده از زالو در درمان واریس اکیداً ممنوع است. این شرایط عبارت‌اند از:

• هموفیلی؛
• کم‌خونی؛
• فشارخون پایین، زیرا زالوها به‌طور مؤثر فشار را کاهش می‌دهند.
• در دوران بارداری و شیردهی؛
• در صورت بالا بودن سن و فرسودگی عمومی؛
• ترومبوفلبیت چرکی؛
• عدم تحمل بیمار برای انجام این روش؛

لازم به ذکر است هیرودوتراپی برای وریدهای واریسی پا درهرصورت یک روش درمان قطعی برای واریس نیست و مکمل روش اصلی درمان به‌خصوص در بیماری پیشرفته است. زالو گردش خون را تحریک می‌کند و استاز وریدی را کاهش می‌دهد، اما نمی‌تواند درمان قطعی محسوب شود.

در درمان چه موارد دیگری از زالو درمانی استفاده می‌شود؟

در موارد مختلفی از زالو درمانی استفاده می‌شود و با توجه به توانایی زالو برای رقیق کردن خون بیشتر برای کاهش تجمع خون و حرکت بهتر آن در رگ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد که اگر بخواهیم به‌صورت جزئی‌تر توضیح دهیم، عبارت‌اند از:

فلبیت حاد یا ترومبوز سطحی حاد

در این حالت شش تا ده زالو با فاصله نزدیک به‌صورت دوره‌ای بر روی ناحیه مورد نظر استفاده می‌شود. زالو زدن باید دو تا سه بار در یک دوره زمانی تقریباً یک‌هفته‌ای انجام شود تا زمانی که علائم به‌طور کامل فروکش کنند. قبل از انجام هرگونه درمان مکرر، شمارش گلبول‌های خون باید از طریق آزمایش انجام شود تا خطری برای بیمار ایجاد نگردد.

سندرم پس از ترومبوز ثانویه و تبدیل به ترومبوز ورید عمقی پا

زالو را می‌توان در این شرایط برای درمان کمکی سطحی (فقط پس از اتمام درمان دارویی ضد انعقاد) در ناحیه آسیب‌دیده استفاده کرد. درصورتی‌که درمان اولیه منجر به بهبود علائم و اثرات درمانی طولانی‌مدت شود، می‌توان درمان‌های تکراری را در نظر گرفت. برای جلوگیری از مشکلات در ترمیم زخم، زالو را هرگز نباید مستقیماً در مناطقی با علائم مشخص درماتیت یا زخم استفاده کرد.

نارسایی مزمن وریدی

علائم CVI (به‌عنوان‌مثال، احساس سنگینی، درد، تورم و خارش در پاها) معمولاً پس از استرس ارتوستاتیک رخ می‌دهد. شدت علائم، نیاز به درمان را تعیین می‌کند. در افراد مبتلا به نارسایی مزمن وریدی چهار تا شش زالو به‌طور مساوی در کنار رگ‌های آسیب‌دیده توزیع می‌شوند.

درمان باید در فواصل چهار تا شش هفته‌ای یعنی هر بار پس از کاهش اثر درمانی تکرار شود. در مورد واریس شدید در ناحیه ران و ساق پا، ممکن است لازم باشد زالوهای بیشتری (10-12) در اطراف رگ قرار داده شوند تا ناحیه علامت‌دار به‌اندازه کافی پوشش داده شود. مجدداً شمارش گلبول‌های خون باید قبل از استفاده دوطرفه یا مکرر زالو انجام شود.

رگه‌های عنکبوتی

تعداد زالوهای مورد استفاده در رگه‌های عنکبوتی بستگی به میزان گشاد شدن ورید دارد. به‌عنوان یک قاعده، بیش از 4 تا 5 زالو برای یک ناحیه کانونی رگ‌های عنکبوتی لازم نیست. زالوها را می‌توان مستقیماً در ناحیه انفجار رگ‌های عنکبوتی و اطراف آن اعمال کرد.

آرتروز

ازآنجایی‌که نمی‌توان انتظار داشت که فعالیت اولیه زالو در مفاصل و غضروف مفاصل ایجاد شود، اثربخشی زالو در درمان بیماری‌های علامت‌دار مفصلی سؤالات مهمی را در مورد مکانیسم عمل بزاق زالو ایجاد می‌کند.

سندرم‌های درد مزمن مرتبط با بیماری‌های دژنراتیو مفصلی نه‌تنها با تخریب غضروف همراه با واکنش‌های التهابی در مفصل مشخص می‌شوند، بلکه تعدادی از ساختارهای اطراف را نیز شامل می‌شوند که از مفصل، سیستم تاندون، عضله و رباط حمایت می‌کنند. تغییرات ثانویه در بافت‌های همبند اطراف مفصلی نیز ایجاد می‌شود.

تزریق مواد شیمیایی موجود در بزاق زالو به بافت‌های آسیب‌دیده اطراف مفصل اثرات مفید مختلفی بر ساختارهای اطراف مفصلی دارد. اثرات ضدالتهابی موضعی و افزایش گردش خون بزاق زالو تأثیر مثبتی بر بافت‌های آسیب‌دیده و فرآیندهای متابولیک خواهد داشت. علاوه بر این، تخلیه خون و مواد لنفاوی منجر به رفع گرفتگی موضعی با اثرات مفید بیشتر می‌شود.

مراقبت‌های بعد از درمان واریس پا با زالو درمانی

پس از انجام این روش معمولاً نیازی به اقامت در بیمارستان و یا مرکز پزشکی انجام دهنده نیست. بااین‌حال باید تا زمانی که پزشک برایتان مشخص می‌کند از خوردن یا نوشیدن غذاهای دارای کافئین و نیکوتین مانند نوشابه‌های انرژی‌زا، چای و قهوه یا مصرف الکل و سیگار اجتناب کنید؛ زیرا ترکیبات موجود در این خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها می‌توانند باعث باریک شدن مجدد رگ‌ها شده و تأثیر درمان واریس با زالو را کاهش خواهند داد.

معمولاً تا 24 ساعت پس از اتمام درمان، باید مصرف آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از احتمال عفونت ناشی از زخم‌هایی که زالوها ایجاد کرده‌اند را ادامه داد. همچنین اگر بعد از انجام این روش یا تا چند روز بعد احساس ناخوشی زیادی مانند تب، قرمزی یا درد در ناحیه درمان داشتید و حال عمومی شما خوب نبود حتماً با پزشک انجام دهنده یا متخصص خود تماس گرفته و موارد را گزارش دهید.

آیا انجام درمان واریس پا با زالو خطر هم دارد؟

اگر زالو درمانی توسط افراد ماهر و در محیطی کاملاً استرلیزه انجام شود معمولاً مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند. در غیر این صورت ممکن است دچار خطراتی شوید که عبارت‌اند از:

احتمال خونریزی زیاد

اگرچه به‌طور طبیعی بعد از درمان واریس پا با زالو تا چند ساعت خونریزی خواهید داشت ولی درصورتی‌که یک فرد بی‌تجربه و ناشی این کار را انجام دهد و از قبل شرح‌حال پزشکی شما را نگرفته باشد، اگر مثلاً خون رقیقی داشته باشید و یا از داروهای رقیق‌کننده استفاده کنید و بدون انجام اقدامات لازم زالو درمانی انجام دهید این احتمال وجود دارد که بعد از زالو درمانی دچار خونریزی شدید و خطرات ناشی از آن مانند کم‌خونی یا افت فشار شدید و خطرناک شوید.

عفونت

مورد دیگری که معمولاً در اثر انجام درمان زالو در خانه یا مراکز غیربهداشتی و نامعتبر به وفور دیده می‌شود عفونت ناشی از زالو درمانی است؛ زیرا زالوهایی که در محیط بهداشتی و آکواریوم‌های پزشکی پرورش داده نشده باشند دارای بزاق‌های پر از باکتری هستند که با چسبیدن روی پوست شما و مکیدن خونتان این باکتری‌ها را منتقل کرده و منجر به عفونت می‌شوند.

از طرفی با توجه به اینکه بعد از زالودرمانی خونریزی وجود دارد، اگر مراقبت مناسب انجام ندهید و آنتی‌بیوتیک‌های خود را طبق دستور پزشک مصرف نکنید احتمال بروز عفونت وجود دارد.

سخن آخر

همان‌طورکه گفتیم درمان واریس پا با زالو یک درمان غیرتهاجمی و مناسب بخصوص برای افرادی است که دارای واریس خفیف تا متوسط هستند. بااین‌حال این روش یک روش درمان قطعی نیست و باید به‌صورت مکمل تحت نظر متخصص در کنار سایر روش‌های درمانی مورد نیاز انجام شود.

باز هم تأکید می‌کنیم که بسیار مهم است این روش طبق تجویز پزشک و در یک مرکز معتبر و توسط افراد ماهر در این زمینه انجام شود. در غیر این صورت نه‌تنها درمانی صورت نمی‌گیرد بلکه عوارض بسیاری را برایتان ایجاد خواهد کرد که بعضاً مانند عفونت خطرناک و غیرقابل‌جبران هستند.