شاید شما نیز به مشکل رگ‌های واریسی برخورده‌اید و می‌خواهید بدانید علت واریس پا چیست؟ خب باید گفت علت واریس پا به عوامل مختلفی بستگی دارد که ما در متن زیر به طور کامل به آن‌ها پرداخته‌ایم. همچنین برای کنترل واریس پا یک‌ سری درمان معرفی خواهیم کرد که بسیار کاربردی و مهم هستند. اگر می‌خواهید یک بار برای همیشه اطلاعات جامعی درمورد واریس کسب کنید، این متن را از دست ندهید.

علت واریس پا چیست؟

در پاسخ به این پرسش که “علت واریس پا چیست؟” باید بگوییم که دریچه‌های کوچک موجود در رگ‌ها در انتقال خون به قلب دچار مشکل می‌شوند و وظیفه خود را به‌درستی انجام نمی‌دهند. در یک رگ سالم خون به آرامی به سمت قلب جریان می‌یابد. جریان خون توسط یک سری دریچه‌های کوچک که بازوبسته می‌شوند، کنترل می‌شود.

اگر دریچه‌ها ضعیف شوند یا آسیب ببینند، خون به جای حرکت به سمت قلب به عقب جریان پیدا می‌کند و در وریدها جمع می‌شود. این اتفاق در نهایت باعث تورم و بزرگ شدن رگ‌ها (واریس) می‌شود. برخی موارد می‌توانند شانس ابتلا به واریس را افزایش دهند که عبارت‌اند از:

بارداری

اضافه وزن داشتن

کهنسالی

وریدهای واریسی معمولاً به دلیل ضعیف بودن دیواره سیاهرگ‌ها و دریچه‌ها ایجاد می‌شوند که در ادامه بیشتر توضیح می‌دهیم. در داخل رگ‌های شما دریچه‌های یک طرفه کوچکی وجود دارد که باز می‌شوند تا خون از آن‌ها عبور کند و سپس برای جلوگیری از برگشت خون، بسته می‌شوند.

گاهی اوقات به دیواره وریدها بیش از حد فشار وارد می‌شود به‌طوری‌که خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد. این عامل باعث ضعیف شدن دریچه‌های موجود در رگ‌ها می‌شود. اگر دریچه‌ها به‌درستی کار نکنند باعث نشت خون و جریان آن به سمت عقب می‌شوند. در صورت بروز این اتفاق خون در رگ‌های شما جمع می‌شود.

به همین دلیل آن‌ها متورم و بزرگ می‌شوند. با این حال، باید بگوییم دلایل کشیده‌شدن دیواره رگ‌ها و ضعیف شدن دریچه‌های رگ‌ها هنوز به طور کامل شناخته نشده است.

برخی از افراد بدون هیچ دلیل مشخص و آشکاری دچار این بیماری می‌شوند. پزشک عمومی می‌تواند واریس را بر اساس این علائم تشخیص دهد، اگرچه ممکن است برای اطمینان بیشتر به آزمایشات بیشتری نیاز داشته باشد.

توضیح کلی در مورد واریس پا و علت واریس پا

وریدهای واریسی وریدهای متورم و بزرگ‌شده‌ای هستند که معمولاً به رنگ آبی یا بنفش تیره است. واریس عموما روی پاها ایجاد می‌شود. رگ‌های واریسی همچنین ممکن است ظاهری برآمده یا پیچ خورده داشته باشند. علائم دیگر واریس عبارت‌اند از:

پاها دردناک، سنگین و ناراحت کننده می‌شوند.

پاها و مچ پای ورم کرده

گرفتگی عضلات در پاهای شما

خشکی پوست و تغییر رنگ در ساق پا

چه کسانی تحت تاثیر وارس قرار می‌گیرند؟

واریس یک بیماری شایع است که از هر 10 بزرگسال، 3 نفر به آن مبتلا هستند. باید گفت خانم‌ها به دلیل تغییرات شدید هورمونی بخصوص در بارداری و یائسگی یا در زمان مصرف قرص‌های کنترل بارداری بیشتر از آقایان به واریس مبتلا می‌شوند.

هر سیاهرگی در بدن می‌تواند واریس شود اما باید گفت واریس بیشتر در پاها به ویژه در ساق پا ایجاد می‌شود. این اتفاق به این دلیل است که ایستادن و راه رفتن بیش از حد، فشار مضاعفی بر وریدهای قسمت تحتانی بدن وارد می‌کند.

علت واریس پا در بارداری چیست؟

در این قسمت می‌خواهیم در مورد علت واریس پا در بارداری صحبت کنیم. در دوران بارداری مقدار خون برای کمک به رشد کودک افزایش می‌یابد. این اتفاق فشار اضافی بر روی رگ‌های خانم باردار وارد می‌کند.

افزایش سطح هورمون در دوران بارداری همچنین باعث شل شدن دیواره‌های عضلانی رگ‌های خونی می‌شود که خطر ابتلا به واریس را نیز افزایش می‌دهد.

رگ‌های واریسی ممکن است همچنان که رحم شروع به رشد می‌کند، در بدن ایجاد شوند؛ چراکه وقتی رحم بزرگ می‌شود به وریدهای ناحیه لگن فشار زیادی وارد می‌کند که گاهی اوقات می‌تواند باعث واریسی شدن آن‌ها شود.

تا به اینجا شما متوجه علت واریس پا در بارداری شدید اما نکته‌ای که وجود دارد این است که اگرچه باردار بودن می‌تواند خطر ابتلا به واریس را افزایش دهد ولی باید گفت در اکثر زنان باردار، رگ‌های واریسی ایجاد شده پس از تولد نوزاد به طور قابل توجهی بهبود می‌یابند.

چه عواملی خطر ابتلا به واریس را افزایش می‌دهند؟

ما در مطالب قبلی در مورد علت واریس پا در بارداری و شرایط عادی صحبت کردیم اما در ادامه می‌خواهیم به مواردی اشاره کنیم که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند. علاوه بر بارداری موارد دیگر نیز در ایجاد واریس پا نقش دارند، این موارد عبارت‌اند از:

جنسیت

همان‌طور که اشاره کردیم خانم‌ها بیشتر از آقایان به واریس مبتلا می‌شوند. تحقیقات نشان می‌دهد که بیشتر بودن ابتلا به واریس در زنان ممکن است به این دلیل باشد که هورمون‌های زنانه دیواره رگ‌ها را شل و دریچه‌ها را بیشتر مستعد نشت می‌کنند.

هورمون‌ها مواد شیمیایی هستند که توسط بدن تولید می‌شوند. تغییر در میزان هورمون‌ها ممکن است در اثر بارداری، سندرم پیش از قاعدگی یا یائسگی  و مصرف برخی داروها ایجاد شود.

ژنتیک

اگر یکی از اعضای خانواده به این بیماری مبتلا باشد، خطر ابتلا به واریس در بقیه افراد افزایش می‌یابد. این اتفاق نشان می‌دهد که رگ‌های واریسی ممکن است تا حدی توسط ژن‌های شما (واحدهای ماده ژنتیکی که از والدین خود به ارث برده اید) ایجاد شوند.

سن

با افزایش سن، وریدهای شما شروع به از دست دادن خاصیت ارتجاعی خود می‌کنند و دریچه‌های داخل آن‌ها نیز از کار می‌افتند.

اضافه وزن داشتن

اضافه وزن فشار مضاعفی بر رگ‌های شما وارد می‌کند، به این معنی که رگ‌ها باید سخت تر کار کنند تا خون را به قلب شما برگردانند. این اتفاق می‌تواند فشار بیشتری را روی دریچه‌ها وارد و آن‌ها را مستعد نشتی کند. به نظر می‌رسد تاثیر وزن بدن بر ایجاد رگ‌های واریسی در زنان بیشتر از مردان باشد.

اشتغال

برخی تحقیقات نشان می‌دهند مشاغلی که نیاز به ایستادن طولانی مدت دارند ممکن است خطر ابتلا به واریس را افزایش دهند؛ چراکه که وقتی برای مدت طولانی ایستاده‌اید، خون شما نمی‌تواند به راحتی به سمت قلب جریان ‌یابد.

سایر شرایط

موارد دیگری که در ایجاد واریس نقش داردند، عبارت‌اند از:

• لخته خون مانده از قبل

• تورم یا تومور در لگن

• عروق خونی غیرطبیعی

علائم واریس پا شامل چه مواردی می‌شوند؟

همان‌طور که قبلا نیز اشاره کردیم رگ‌های واریسی به رنگ بنفش تیره یا آبی هستند و معمولاً ظاهری پیچ خورده و برآمده دارند. بعضی از افرادی که دچار واریس می‌شوند ممکن است درد یا ناراحتی را تجربه کنند. رگ‌های واریسی علاوه بر ظاهر متمایزی که دارند شامل علائم خاصی نیز هستند. این علائم عبارت‌اند از:

پاها دچار سنگینی می‌شوند و دردناک هستند.

ایجاد ورم در پا و همچنین مچ پا

سوزش یا ضربان در پاها

گرفتگی عضلات پاها، به خصوص در هنگام شب

پوست خشک، خارش‌دار و نازک روی ورید آسیب دیده

این علائم معمولاً در هوای گرم یا اگر برای مدت طولانی ایستاده باشید بدتر می‌شوند. اما اگر در بین کارهایتان کمی راه بروید یا استراحت کنید و پاهای خود را بالا آورید، ممکن است علائم واریس کمی بهبود پیدا کنند. بالش‌ها وسیله خوبی برای بالا بردن راحت پاها هستند. وریدهای واریسی معمولاً روی پاها ایجاد می‌شوند، بااین‌حال گاهی اوقات می‌توانند در سایر قسمت‌های بدن شما نیز رخ دهند، مانند:

رحم

واژن

لگن

رکتوم

اگر در مورد ظاهر رگ‌های خود نگرانید و فکر می‌کنید در شرف ابتلا به واریس هستید، حتما به یک متخصص ورید مراجعه کنید تا رگ‌های شما را مورد بررسی قرار دهد.

تشخیص و بررسی علت واریس پا به چه صورت است؟

اگر رگ‌های واریسی دارید و علائمی برای شما ایجاد نمی‌کنند، ممکن است نیازی به مراجعه به پزشک عمومی نداشته باشید. رگ‌های واریسی به ندرت ممکن است یک بیماری جدی باشند و در اکثر اوقات نیازی به درمان ندارند.

با این حال اگر رگ‌های واریسی شما به عامل ایجاد درد و ناراحتی تبدیل شده‌اند، یعنی پوست روی رگ‌های شما دردناک و متورم است یا درد در رگ‌های واریسی موجود در پاهای شما منجر به آزار در شب و اختلال در خوابتان شده است، حتما باید به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص و بررسی علت واریس پا از روی ظاهر رگ‌ها و علائم ایجاد شده به‌راحتی با معاینه فیزیکی انجام می‌شوند. پزشک پاهای شما را در حالی که ایستاده‌اید معاینه می‌کند تا علائم تورم را بررسی کند.

همچنین ممکن است از شما خواسته شود که در مورد دردی که در پاها احساس می‌کنید و اینکه آیا رگ‌های واریسی باعث اذیت شما می‌شوند یا خیر، توضیح دهید. به‌عنوان‌مثال، برخی از زنان متوجه می‌شوند که چرخه قاعدگی آن‌ها بر رگ‌های واریسی‌شان تأثیر می‌گذارد. پزشک برای کسب اطلاعات بیشتر موارد زیر را بررسی می‌کند:

داشتن سابقه خانوادگی واریس

باردار بودن

وجود شاخص توده بدنی (BMI) سالم

داشتن ترومبوز وریدی عمقی (لخته شدن خون در یکی از وریدهای عمیق بدن)

سابقه آسیب پا (مثلاً شکستگی استخوان در پای شما)

در صورت داشتن هر یک از موارد زیر و معاینه توسط پزشک عمومی، پزشک ممکن است شما را به یک متخصص عروق (پزشکی که در شناخت رگ‌ها تخصص دارد) ارجاع دهد:

تغییر در رنگ پوست پای شما که ممکن است به دلیل مشکلات جریان خون در ساق پا ایجاد شود.

بیماری‌های پوستی که روی پای شما تأثیر می‌گذارند مانند اگزما که ممکن است ناشی از مشکلات جریان خون در پا باشد.

وریدهای واریسی سخت و دردناک که ممکن است به دلیل مشکلاتی در جریان خون در پا ایجاد شوند.

مشاهده زخم التیام نیافته در پا (ایجاد پارگی در پوست که در عرض دو هفته بهبود نیافته است) و زیر زانو

در بیشتر موارد آزمایشی به نام اسکن اولتراسوند دوبلکس انجام می‌شود. اولتراسوند دوبلکس یک نوع اسکن است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تصویربرداری از رگ‌های پا استفاده می‌کند.

تصویر گرفته شده، جریان خون موجود در پا را به‌خوبی نشان می‌دهد و به متخصص عروق کمک می‌کند تا دریچه‌های آسیب‌دیده‌ای را که ممکن است باعث رگ‌های واریسی در بدن شما شود، پیدا کند.

برای درمان علت واریس پا باید چه کار کرد؟

قبلا اشاره کردیم که علت واریس پا به عوامل مختلفی بستگی دارد و وقتی مرحله اول یعنی تشخیص را گذراندیم به سراغ درمان علت واریس پا می‌رویم. در بیشتر افراد، واریس مشکل جدی برای سلامتی ایجاد نمی‌کند.

آن‌ها ممکن است ظاهر ناخوشایندی داشته باشند اما اکثرا بر گردش خون تاثیر نمی‌گذارند‌ یا باعث مشکلات سلامتی طولانی مدت نمی‌شوند. بیشتر وریدهای واریسی به هیچ درمانی نیاز ندارند، اما اگر درمان لازم باشد، پزشک ممکن است ابتدا تا شش ماه خود مراقبتی در خانه را توصیه کند. این موارد عبارت‌اند از:

استفاده از جوراب‌های فشاری

انجام ورزش منظم

اجتناب از ایستادن های طولانی مدت

بالا بردن ناحیه آسیب دیده (پاهای واریسی) هنگام استراحت

در صورت داشتن موارد زیر ممکن است‌ به جراحی نیاز باشد:

رنگدانه وریدی، اگزمای واریسی یا زخم

دوره‌هایی از ترومبوفلبیت سطحی (التهاب ورید در اثر لخته‌شدن خون زیر سطح پوست) که با اسکن اولتراسوند مشخص شده‌اند.

خون‌ریزی ناشی از ورید واریسی

اگر معیارهای ارجاع به متخصص عروق را دارید، واریس را می‌توان به روش‌های مختلفی درمان کرد که رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:

فرسایش اندوترمال (درمانی که در آن از گرما برای مهر و موم کردن وریدهای آسیب دیده استفاده می‌شود)

اسکلروتراپی (در این روش از تزریق نوعی فوم ویژه برای بستن وریدها استفاده می‌شود)

روش بستن و برداشتن یا فلبکتومی (این شامل جراحی برای برداشتن وریدهای آسیب دیده است)

برای جلوگیری از واریس باید چه کاری انجام داد؟

شواهد کمی وجود دارد که نشان می‌دهد، شما می‌توانید از بدتر شدن رگ‌های واریسی یا به‌طورکامل از ایجاد رگ‌های واریسی جدید جلوگیری کنید. بااین‌حال، راه‌هایی برای کاهش علائم رگ‌های واریسی وجود دارد. این موارد عبارت‌اند از:

اجتناب از ایستادن یا نشستن طولانی مدت

پیاده‌روی کردن به مدت 30 دقیقه در روز

استراحت منظم در طول روز

بالا بردن پاها روی بالش در حین استراحت برای کاهش ناراحتی

ورزش منظم انجام دادن

درمان واریس به چه مواردی بستگی دارد؟

همان‌طور که علت واریس پا به موارد مختلفی بستگی دارد، درمان آن هم به عوامل متفاوتی وابسته است. این موارد عبارت‌اند از:

سلامت عمومی

اندازه رگ‌های واریسی

موقعیت رگ‌های واریسی

شدت وریدهای واریسی

باید گفت یک متخصص عروق می‌تواند به شما مناسب‌ترین شکل درمانی که برایتان مفید است را توصیه کند.

روش‌های کلینیکی برای درمان علت واریس پا چه مواردی هستند؟

بعد از بررسی علت واریس پا برای مرحله درمان باید گفت علاوه بر روش‌های خانگی که قبلبررسی کردیم یک سری درمان کلینیکی نیز وجود دارند که بسیار کارآمدتر هستند. در ادامه بیشتر در مورد آن‌ها توصیح می‌دهیم.

روش اندوترمال

یکی از اولین درمان‌های ارائه شده معمولاً روش اندومتریال است. این روش شامل استفاده از انرژی امواج رادیویی با فرکانس بالا (ابلیشن با فرکانس رادیویی) یا لیزر (درمان لیزر درون وریدی) برای مهر و موم کردن وریدهای آسیب دیده است.

روش بسامد رادیویی

این روش شامل گرم کردن دیواره ورید واریسی با استفاده از انرژی فرکانس رادیویی است. ورید از طریق یک برش کوچک، درست در بالا یا زیر زانو قابل دسترسی است. در این روش یک لوله باریک به نام کاتتر با استفاده از اسکن اولتراسوند به داخل سیاه‌رگ هدایت می‌شود.

بعد از این مراحل یک کاوشگر به داخل کاتتر وارد می‌شود که انرژی فرکانس رادیویی را ارسال می‌کند. این کار ورید را تا زمانی که دیواره‌های آن فرو بریزد گرم می‌کند. فرو ریختن رگ‌ها باعث بسته شدن آن‌ها می‌شود.

هنگامی که ورید بسته شد، خون شما به طور طبیعی به یکی از وریدهای سالم هدایت می‌شود. روش فرکانس رادیویی می‌تواند تحت بی‌حسی موضعی یا بی‌هوشی عمومی انجام شود. این روش ممکن است برخی از عوارض جانبی کوتاه مدت، مانند سوزن و سوزنی شدن (پاراستزی) را ایجاد کند. ممکن است لازم باشد تا یک هفته پس از انجام روش فرکانس رادیویی از جوراب‌های فشاری (مخصوص واریس پا) استفاده کنید.

درمان لیزر درون وریدی

همانند روش فرکانس رادیویی، درمان با لیزر درون وریدی شامل قرار دادن کاتتر در ورید و استفاده از اسکن اولتراسوند برای هدایت آن به موقعیت صحیح است. در این روش یک لیزر کوچک از طریق کاتتر عبور داده می‌شود و در بالای ورید واریسی قرار می‌گیرد.

لیزر انفجارهای کوتاهی از انرژی ایجاد می‌کند که باعث گرم شدن ورید می‌شود و درنهایت آن را می‌بندد. لیزر به آرامی در امتداد ورید با استفاده از اسکن اولتراسوند حرکت می‌کند و باعث می‌شود تمام طول ورید بسته شود. لیزر درون وریدی را نیز می‌توان تحت بی‌هوشی موضعی یا عمومی انجام داد.

پس از عمل ممکن است کمی در پاهای خود احساس سفتی کنید. همچنین نواحی آسیب دیده دچار کبودی شوند و دردناک باشند. آسیب عصبی نیز ممکن است اتفاق بیفتد اما معمولاً موقتی است.

علت واریس پا از نظر طب سنتی چیست؟

خب باید گفت علت واریس پا از نظر طب سنتی هم همانند مواردی است که قبلا در مورد علت واریس پا اشاره کردیم. اما درمان‌های سنتی نوع دیگری از درمان هستند که برای واریس به کار می‌روند. با این حال درمان قطعی نیستند و نباید بدون مشورت پزشک بصورت خودسرانه استفاده شوند. برخی از موارد مورد استفاده در طب سنتی که می‌تواند علت واریس پا از نظر طب سنتی را رفع کند عبارتند از:

روغن درخت سرو

روغن درخت سرو یک روغن عالی برای رگ‌های واریسی است که باعث تقویت سیستم گردش خون و افزایش جریان خون می‌شود.

روغن بابونه

بابونه نوعی مسکن به‌حساب می‌آید که می‌تواند ناراحتی و سنگینی حاصل از رگ‌های واریسی را بهبود بخشد. بهترین موقع استفاده از آن شب و هنگام خواب است. سعی کنید برای کارایی بیشتر به هنگام استفاده آن را با روغن نارگیل ترکیب کنید.

روغن گل بی‌مرگ

یکی از درمان‌های سنتی برای واریس پا، روغن گل بی‌مرگ است. این روغن با خاصیت بی‌حس‌کنندگی و ضدانعقادی خود در بهبود رگ‌های واریسی کاربرد دارد.

تغذیه

تغذیه قطعا یک عامل مهم برای رگ‌های واریسی است و می‌تواند نقش مهمی در بهبود آن‌ها داشته باشد. به عنوان مثال غذاهایی مانند غذاهای فیبردار، غذاهای حاوی آنتی‌اکسیدان، غذاهای سرشار از منیزیم و غذاهای پرادویه و تند برای واریس پا بسیار مناسب هستند و آن را کنترل می‌کنند.

نتیجه‌گیری

همان‌طور که اشاره کردیم علت واریس پا می‌تواند دلایل مختلفی مانند بارداری، افزایش سن و غیره داشته باشد. برای درمان این بیماری روش‌های مختلفی ازجمله درمان‌های خانگی و سنتی همچنین درمان‌های کلینیکی وجود دارد که ابتدا پزشک متخصص سعی می‌کند به همان درمان‌های خانگی که توسط خود شخص انجام می‌شود، اکتفا کند ولی اگر این درمان‌ها پاسخ‌گو نبودند به سراغ درمان‌های کلینیکی می‌رود. باید گفت به‌طورکلی درمان‌های کلینیکی بهتر هستند و نتایج قطعی ایجاد خواهند کرد.

اکر به‌دنبال کسب اطلاعات بیشتر در زمینه درمان واریس هستید به قسمت تماس‌ها مراجعه کنید و از طریق راه‌های تماس قرار گرفته در آن قسمت با ما در ارتباط باشید.