واریس پا؛ دردِ مزمن و آزاردهنده‌ای است که احتمالاً برای هر فردی ایجاد شود. دردی که روز و شب همراه بیماران می‌شود و تاب‌آوری آن‌ها را به پایین‌ترین حدش می‌رساند. در چنین شرایطی جراحی با اشکال کم تهاجمی یا غیر تهاجمی‌ احتمالاً به داد آن‌ها برسد اما به شرطی که مراقبت‌های بعد از عمل را موردتوجه قرار دهند. در این مجال قصد داریم به انواع تغذیه بعد از عمل واریس پا و عمل واریس پا و سایر مقولات مرتبط بپردازیم.

 

 

چرا تغذیه بعد از عمل واریس پا مهم است؟

قبل از اینکه اهمیت تغذیه بعد از عمل واریس پا را مورد پردازش قرارداده و آن را باهم مرور نمائیم، باید این واقعیت را مدنظر داشته باشیم که عمل واریس یکی از ضرورت‌هایی می‌باشد که به‌محض تشخیص پزشک معالج، نباید آن را تحت هیچ شرایطی نادیده گرفت چراکه ممکن است خطرات جبران‌ناپذیری مانند سکته قلبی را برای فرد به همراه داشته باشد.

این مهم از آنجایی باید موردتوجه باشد که تجمع خون در سیاهرگ‌ها (واریس) باعث ضعیف شدن گردش خون در سراسر بدن می‌شود و عملاً این مایع حیاتی به‌سختی و با موانع فراوان به سمت قلب حرکت می‌کند و بدین لحاظ فشار بیش‌ازاندازه‌ای بر روی بدن و مهم‌تر از همه بر روی قلب وارد می‌کند و ممکن است منجر به بروز عواقب بسیار جدی و حتی مرگ‌آور برای بیمار مبتلا گردد.

همین واقعیت‌ها نشان می‌دهد که درمان به‌موقع و مناسب رگ‌های واریسی چقدر برای قلب انسان ضروری و الزامی می‌باشد و علاوه بر کم کردن درد و التهاب ناشی از این بیماری، می‌تواند جان انسان را هم از خطرات بیشتر نجات دهد.

پس به‌محض ایجاد شرایط اضطراری و لزوم انجام عمل واریس پا، باید به پزشک مراجعه و پذیرای این روش درمانی بوده و خود را از اثرات مخرب واریس مصون بداریم؛ اما آنچه می‌تواند عمل واریس را با موفقیت همراه سازد، تغذیه پس جراحی واریس می‌باشد که عنوان این مقاله را نیز به خود اختصاص داده است.

برای شناسایی اینکه چه مواد غذایی برای بیماری که مورد جراحی قرارگرفته مناسب است و تغذیه بعد از عمل واریس پا باید چه مشخصاتی داشته باشد باهم نظر متخصصین این حوزه را می‌خوانیم و با غذاها و مواد مغذی موردنیاز پس از عمل جراحی واریس پا (و حتی قبل از آن‌که می‌تواند از بروز واریس جلوگیری کند) آشنا می‌شویم.

مناسبترین تغذیه بعد از عمل واریس پا

بهترین تغذیه برای عمل واریس عبارتند از:

 

♦ غذاهای فیبردار 

مصرف غذاهای فیبردار می‌تواند از ایجاد یبوست در بیمار جلوگیری کند و نگذارد فشار وارده بر سیاهرگ‌های پا (هنگام استفاده از سرویس بهداشتی) که به‌تازگی عمل شده‌اند، زیاد باشد و بهبودی وی را به تأخیر اندازد. این نوع تغذیه بعد از عمل واریس پا می‌تواند شامل مصرف گندم، برنج قهوه‌ای، جو، ذرت و حبوباتی مانند عدس باشد.

 

♦ نوشیدن مکرر آب 

پس از عمل جراحی واریس پا، نوشیدن مداوم و مکرر آب می‌تواند گردش خون را در رگ‌ها بهتر نماید و به بهبود سریع‌تر بیمار کمک کند. نوشیدن آب از مهم‌ترین مطالبی است که پزشکان در دستورالعمل ارائه‌شده خود برای تغذیه پس از جراحی واریس می‌گنجانند و توجه مداوم به آن را به بیمار خود یادآوری می‌نمایند.

 

♦ مصرف مركبات 

مرکباتی همچون پرتقال، شاتوت،گریپ‌فروت، توت‌فرنگی، فلفل دلمه‌ای و انواع سبزیجات دارای برگ سبز از منابع غنی برای تأمین ویتامین C بدن هستند که اگر به‌عنوان تغذیه بعد از عمل واریس پا مدنظر قرار گیرند، به استحکام کلاژن‌ها و همچنین به تولید بیشتر آن‌ها در بیمار کمک می‌کند.

 

♦ مصرف مغزها، دانه‌ها و ماهی 

این مواد غذایی که حاوی اسیدهای چرب ضروری بدن می‌باشند برای كمك به تقویت دیواره وریدها مؤثر هستند و به‌عنوان تغذیه پس از جراحی واریس سفارش شده‌اند.

 

♦ غذاهای سرشار از آنتی‌اکسیدان 

بیوفلاونوئیدها نوعی مواد مغذی هستند که در گیاهان، میوه‌ها و سبزیجات وجود داشته و موجب تقویت دیواره رگ‌ها می‌شوند. این مواد خوراکی که از فاکتورهای اصلی تغذیه بعد از عمل واریس پا بوده، به طرز شگفت‌انگیزی از تجمع خون و انسداد رگ‌ها جلوگیری می‌کنند.

بیوفلاونوئیدها در توت‌فرنگی، بلوبری، زغال‌اخته و انگور، مرکبات، آناناس، کلم پیچ، گندم‌سیاه، جعفری، کلم قرمز، سیر، چغندرقند، پیاز، اسفناج و اکثر سبزیجات دارای آنتی‌اکسیدان یافت می‌شود.

 

♦ غذاهای دارای منیزیم

وجود منیزیم در بدن منجر به بهتر شدن حرکت عضلانی، کاهش التهاب و تورم، پایین آمدن فشارخون و… می‌شود و کمبود آن به‌صورت تجمع خون،گرفتگی عضلات و بالا رفتن

 

♦ مصرف میوه 

مصرف میوه‌ها و سبزیجات خاص که سرشار از انواع ویتامین‌ها می‌باشند برای فرد مبتلا به رگ‌های واریسی پس از عمل جراحی ضروری می‌باشد و از مهم‌ترین خوراکی‌هایی می‌باشد که برای تغذیه بعد از عمل واریس پا به بیماران پیشنهاد می‌گردد.

توت و انجیر خشک و برگه زردآلو که هم ملین می‌باشند و هم میزان کالری پایینی دارند برای جلوگیری از یبوست بیمار و نیز برای کاهش وزن مؤثرند.

 

♦ مصرف غذاهای کم‌نمک 

غذاهای پرنمک از جمله غذاهای فرآوری شده مانند کنسروها، انواع ترشی و سوسیس و کالباس باعث غلیظ شدن خون و ضعف جداره رگ‌ها و درنهایت انسداد وریدها می‌گردد که استفاده از این نوع خوراکی‌ها به‌عنوان تغذیه بعد از عمل واریس پا تشدید واریس و عود نمودن این بیماری در رگ‌های ترمیم‌شده را به همراه خواهد داشت.

درمان رگ‌های واریسی با چه جراحی‌هائی امکان‌پذیر می‌باشد؟

پیش از آنکه انواع عمل‌های واریس پا را توضیح دهیم، باید این نکته را یادآور شویم که در بیماری واریس نیز همچون بسیاری از بیماری‌های دیگر پیشگیری از بروز بیماری و جلوگیری از تشدید آن آسان‌تر و مهم‌تر از درمان می‌باشد. این روش‌های پیشگیرانه عبارت‌اند از:

انجام ورزش به‌طور منظم و مستمر

پیروی از یک رژیم غذایی مناسب برای جلوگیری از افزایش وزن

اجتناب از ایستادن‌های طولانی و نشستن‌هایی که به پاها فشار می‌آورد

استفاده از جوراب‌های فشاری ضد واریس

اما درصورتی‌که روش‌های پیشگیرانه موفق نبود و فرد به واریس مبتلا گردید، متخصصین زبده در کلینیک‌های معتبر مانند مرکز ما گزینه‌های مختلفی را برای درمان رگ‌های عنکبوتی معرفی و آن‌ها را به کار می‌گیرند. این روش‌های درمانی عبارت‌اند از:

جراحی برداشتن ورید

در این روش درمانی که بسیار کم‌خطر است و به‌صورت سرپایی هم انجام می‌شود، متخصص جراحی چند بریدگی کوچک در قسمت‌های بالا و پایین سیاهرگ‌های واریسی ایجاد می‌کند و پس از آن ‌یک مفتول پلاستیکی بسیار نازک و منعطف از محل برش به داخل سیاهرگ می‌فرستد. زمانی که این سیم به ورید موردنظر متصل گردید، از طریق برش دیگر بیرون کشیده می‌شود.

فلبکتومی

در این روش پس‌ازاینکه پزشک سیاهرگ‌های واریسی موردنظر را بر روی پای بیمار مشخص و علامت‌گذاری نمود، با استفاده از مواد بی‌حس‌کننده موضعی، اطراف رگ‌ها را بی‌حس می‌کند تا بیمار هنگام جراحی دردی را احساس ننماید.

سپس پزشک مذکور برش‌های خیلی کوچکی (حدود 2 تا 3 میلی‌متر) را در محل جراحی ایجاد و از ناحیه زیر پوست یک قلاب فلبکتومی را فرو کرده و رگ‌های آسیب‌دیده را از محل این برش‌ها بیرون می‌آورد.

فلبکتومی به شیوه ترانس ایلومینیشن

این شیوه درمانی تا حدودی شبیه به فلبکتومی سرپایی می‌باشد که در قسمت قبلی آن را توضیح دادیم. تنها تفاوت آن خاصیت تهاجمی بیشتر و نیاز به بیهوشی در اتاق عمل می‌باشد.

در مرحله بعد پزشک معالج یک کانولای ایلومیناتور (وسیله‌ای لوله‌ای و بسیار نازک شبیه به سوزن ) که یک لامپ فیبر نوری را با خود حمل می‌کند را از طریق بریدگی‌هایی که در ابتدا و انتهای سیاهرگ ایجاد کرده، وارد می‌کند تا سیاهرگ‌ها به‌راحتی برایش قابل‌مشاهده باشند.

پس از آن؛ محلولی را که مقداری داروی بی‌حسی موضعی هم در خود دارد، به زیرپوست بیمار تزریق می‌کند و موجب شل شدن جداره سیاهرگ‌ها می‌شود.

سپس ابزاری را که می‌تواند بافت سیاهرگ را به درون خود بکشد به نزدیکی رگ هدایت می‌گردد. این وسیله سیاهرگ را به قطعات کوچک‌تر برش داده و از زیرپوست بیرون می‌کشد.

جراحی اندوسکوپی واریس

چنانچه بیماری واریس بسیار شدید شده باشد به گونه‌ای که باعث ایجاد زخم بر روی پاهای فرد مبتلا گردد، از این روش استفاده می‌شود که قادر است زخم‌ها را نیز بهبود بخشد.

در این نوع جراحی؛ پس‌ازاینکه پزشک معالج یک دوربین کوچک را توسط لوله‌ای باریک به داخل سیاهرگ واریسی وارد کرد و با دقت وضعیت وریدها را موردبررسی قرارداد از طریق ابزار مخصوصی که در انتهای لوله یادشده حمل می‌گردد، سیاهرگ آسیب‌دیده را مسدود می‌سازد.

اسکلروتراپی

اسکلروتراپی یک روش درمانی برای وریدهای واریسی است که طی آن پزشک متخصص محلولی تحریک‌کننده به نام اسکلروزانت را مستقیماً به داخل رگ تزریق می‌کند.

این محلول موجب می‌شود رگ‌ها متورم شده و جداره آن‌ها به هم بچسبد و جریان خون در آن‌ها قطع شود.

باگذشت زمان، این رگ‌ها کوچک‌ شده و از آن حالت ناخوشایند خارج می‌گردند. اسکلروتراپی که انجام آن در هر جلسه بین 30 تا 45 دقیقه زمان می‌برد، از سال 1930 مورداستفاده  قرار گرفته و نتایج خوبی هم داشته است.

درمان با لیزر

یکی از فناوری‌های نوین و تکنولوژی های جدید برای درمان رگ‌های واریسی لیزر درمانی می‌باشد که در این نوع جراحی، نور قوی لیزر به داخل وریدها تابانده می‌شود تا رگ‌های عنکبوتی و آسیب‌دیده به‌تدریج از هم فروپاشیده و درنهایت ناپدید گردند. جالب‌ترین بخش قضیه در این روش عدم استفاده از سوزن یا برش برای درمان است. لیزر درمانی دو نوع است:

درمان رگ با لیزر ساده که رگ‌های واریسی کوچک را در زیر سطح پوست درمان می‌کند.

درمان لیزر اندوونوس که برای درمان رگ‌های واریسی بزرگ‌تر در پاها از آن استفاده می‌شود.

کدام تغذیه بعد از عمل واریس پا با لیزر مناسب است؟

آنچه لازم است بیمار به‌عنوان تغذیه پس از جراحی لیزر واریس موردتوجه قرار دهد و آن را در برنامه غذایی خود لحاظ نماید، نوشیدن فراوان و بی‌وقفه مایعات از جمله آب و آب‌میوه‌های طبیعی می‌باشد که البته در تغذیه پس از جراحی واریس در همه روش‌های درمانی نیز توصیه‌‌ شده‌اند.

آب‌میوه‌هایی همچون پرتقال و تمشک و انجیر و… می‌تواند دوران نقاهت بیمار را بسیار کوتاه کند. علاوه بر مایعات، مصرف روزانه میوه و سبزی‌ها از توصیه‌های مؤکد متخصصین به‌عنوان تغذیه پس از جراحی لیزر واریس پا می‌باشد که برای درمان فرد مبتلا نتایج قابل‌توجهی دارد.

همچنین استفاده منظم از داروهای تجویزشده نیز بخشی از تغذیه بعد از عمل واریس پا با لیزر به‌حساب می‌آید که حتماً باید به‌موقع و بر اساس دستور پزشک از سوی بیمار مصرف گردند.

مراقبت‌های بعد از عمل واریس پا با چه اقداماتی ممکن می‌باشد؟

پس‌ازاینکه بیمارِ مبتلا به رگ‌های واریسی بنا به تشخیص پزشک معالج خود به یکی از روش‌های جراحیِ مندرج در بخش قبلی درمان خود را انجام داد، لازم است برای تکمیل چرخه درمان خویش، اقداماتی را به‌عنوان مراقبت بعد از عمل واریس پا به عمل آورد تا در کمترین زمان ممکن بهبود یابد و با پاهایی سالم و بدون دردهای مزمن به میان جامعه بازگردد.

بخشی از تأثیرگذارترین انواع مراقبت‌های‌ بعد از عمل جراحی واریس عبارت‌اند از:

پوشیدن مداوم جوراب‌های فشرده تا 2 هفته پس از عمل. ( انجام این کار به حدی در مراقبت بعد از عمل واریس پا اهمیت دارد که پزشکان می‌گویند چنانچه در هنگام شب و فرارسیدن موعد خواب، پوشیدن این جوراب‌ها برای بیمار سخت باشد و ناچار به کندن جوراب‌ها گردد حتماً صبح‌ها قبل از پایین آمدن از تخت و بیرون آمدن از رختخواب، باید دوباره آن‌ها را بپوشد.)

رانندگی نکردن تا 48 ساعت پس از عمل

پیاده‌روی پس از عمل و همچنین در روزهای بعدی به‌طور روزانه حتی اگر منجر به ناراحتی گردد. (حداقل 30 دقیقه و حداکثر یک ساعت به طول انجامد)

خودداری از نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت از آیتم‌های مهم در مراقبت‌های بعد از عمل جراحی واریس پا شمرده می‌شوند.

اجتناب از انجام فعالیت‌های ورزشی سنگین تا 2 هفته پس از عمل واریس پا

خودداری از اقدام برای باردارشدن در طول دوره درمان

توقف درمان‌های هورمونی تا 4 هفته قبل و بعد از عمل جراحی واریس پا

عدم استفاده از مکمل‌های آهن و ویتامین E

خودداری از مصرف کرم‌های ضد کبودی یا کرم‌های دارای ویتامین E بر روی پاهای تحت درمان

خودداری از اپیلاسیون پاهای تحت درمان

خودداری از سفر و گردش‌های تفریحی (تا 4 هفته پس از درمان)

درنیاوردن جوراب‌های مخصوص در هنگام استحمام.(هنگام دوش گرفتن می‌توان این جوراب‌ها را با نایلون پوشاند تا خیس نگردد.)

عوارض بعد از عمل واریس پا چگونه خود را نشان می‌دهد؟

هرچند عمل‌های جراحی واریس پا همواره از کم‌خطرترین جراحی‌ها محسوب می‌گردند و معمولاً مشکلات حادی برای بیمار ایجاد نمی‌کنند اما به‌هرحال ممکن است عوارض بعد از عمل واریس پا در برخی بیماران به اشکال مختلف خود را نشان دهند. مهم‌ترین و بیشترین عوارض احتمالی عبارت‌اند از:

خونریزی

طبیعی‌ترین و محتمل‌ترین عارضه‌ای است که در میان عوارض احتمالی بعد از عمل واریس پا برای بیمار ایجاد می‌شود.

واکنش‌های آلرژیک

از محتمل‌ترین عوارض احتمالی بعد از عمل جراحی واریس پا به‌حساب می‌آید که ناشی از حساسیت‌های دارویی برخی مبتلایان به واریس می‌باشد.

عفونت زخم

این عفونت‌ها که از عوارض احتمالی بعد از عمل جراحی واریس پا محسوب می‌گردند ناشی از زخم‌های به‌جامانده از انجام جراحی بر روی پاها در مراکز غیر استریل و غیرمجهز بوده که با مراقبت و استفاده از داروهای آنتی‌بیوتیک درمان می‌شوند.

عفونت قفسه سینه

این عفونت‌ها معمولاً در افراد سیگاری بیشتر مشاهده‌شده است.

آسیب رسیدن به بعضی رگ‌های عصبی

این آسیب با احساس گزگز کردن همراه می باشد.

آسیب به بافت لنفاوی

بیشتر در وریدهای عمقی ایجاد شده و خود را نشان می دهد.

آمبولی ریوی

این حالت در اثر حرکت و جابه‌جایی لخته خون به داخل ریه اتفاق می افتد که البته بسیار خطرناک می‌باشد.

تورم

بیشتر در پا و مچ پا بروز پیدا می‌کند و از مهم‌ترین عوارض بعد از عمل واریس پا می‌باشد.

جای زخم

این زخم‌ها در اثر برش‌های انجام شده در ابتدا و انتهای وریدها باقی می‌مانند. این زخم‌ها باگذشت زمان محو می‌شوند.

لکه‌های قهوه‌ای پوست

برای مدتی بر روی پاها باقی می مانند اما باگذشت زمان از بین می‌رود.

درد، تورم و کبودی در پوست و ماهیچه ساق پا

این حالت نیز از عوارض بعد از عمل واریس پا به‌حساب می‌آید که معمولاً در میان بیماران شایع می‌باشد و با بهبودی و استفاده از برنامه مناسب تغذیه بعد از عمل واریس پا کم کم از بین خواهند رفت. اگر این علائم بهبود پیدا نکردند حتما به متخصص گزارش دهید تا اقدامات درمانی لازم انجام شود.

مراقبت بعد از عمل واریس پا چه زمانی آسان‌تر می‌باشد؟

بر اساس نظر متخصصین، ماه‌های سرد سال در فصل زمستان بهترین زمان برای درمان وریدهای واریسی و انجام برخی روش‌های درمانی همچون اسکلروتراپی (برداشتن ورید عنکبوتی) و جراحی واریس کم تهاجمی می‌باشد تا مراقبت بعد از عمل واریس پا ساده‌تر باشد؛ اما در مورد اینکه چرا ماه‌های سرد را فصل مناسبی برای این‌گونه اقدامات درمانی می‌دانند لازم است به چند نکته اشاره نمائیم:

اول اینکه در فصل زمستان، دمای هوای سردتر باعث می‌شود تورم کمتری نسبت به ماه‌های گرم سال در بدن ایجاد شود و همین دمای تقریباً ثابت و آرام می‌تواند روند بهبودی را برای بیمار سهل‌تر و آسان‌تر نماید.

دوم اینکه با توجه به‌ضرورت پوشیدن جوراب‌های فشاری پس از عمل جراحی واریس (به‌منظور کاهش هرگونه ناراحتی و کبودی‌های احتمالی و همچنین بهبود گردش خون)، قطعاً استفاده ازاین‌گونه جوراب‌های گرم در تابستان آزاردهنده می‌باشد اما در زمستان با آسودگی بیشتر و آرامش بهتری می‌توان جوراب‌های فشاری را پوشید.

سوم اینکه اشعه‌های مضر خورشید (که به UV معروفند) برای پوستِ ترمیم‌شده، آسیب‌رسان می‌باشند و اثرات درمان واریس را معکوس می‌نمایند. به همین دلیل استراحت در روزهای زمستانی که نور آفتاب کمتر است کمک می‌کند که درمان رگ‌های واریسیِ عمل شده در شرایط بهتری ادامه یابد.

نتیجه‌گیری

سالهاست که علم پزشکی برای درمان واریس پا برخی روش‌های درمانی کم تهاجمی را بکار می‌گیرد که تاکنون در درمان مبتلایان به واریس مؤثر بوده‌اند؛ اما توفیق این روش‌های درمانی زمانی میسر و قابل ‌بیان می‌باشد که تغذیه بعد از عمل واریس پا و همچنین شیوه‌های مراقبت از پاهایِ جراحی‌شده با دقت و حساسیت فراوان اعمال گردند.

همچنین نتایج عالی زمانی دست می‌دهد که انجام روش‌های درمانی توسط متخصصین به نام و حاذق انجام شود.

شما می‌توانید جهت ارزیابی‌های کامل رگ‌های واریسی، انجام عمل واریس پا توسط متخصصینی باتجربه و حاذق و گرفتن یک برنامه تغذیه مناسب بعد از عمل جراحی واریس به این مرکز مراجعه کنید. برای گرفتن مشاوره از شماره تلفن‌های موجود در بخش تماس با ما استفاده کنید.