واریس، زمانی اتفاق می‌افتند که جریان خون به سمت قلب از داخل رگ‌ها به‌طور طبیعی صورت نگیرد و خون در رگ‌ها تجمع پیدا کند که می‌تواند حتی از سطح پوست قابل‌دیدن باشد. گاهی رگ‌های واریسی هیچ ناراحتی ایجاد نمی‌کنند ولی از نظر زیبایی تأثیر منفی بر روحیه فرد دارند معمولاً پزشکان تا جایی که بتوانند از روش‌های غیرتهاجمی برای درمان واریس استفاده می‌کنند ولی در برخی شرایط عمل واریس پا  برای درمان واریس پا توصیه می‌شود.

آشنایی با رگ‌های واریسی و نحوه تشخیص آن قبل از عمل واریس پا

بهتر است قبل از اینکه به شما در مورد نحوه عمل واریس پا توضیح دهیم کمی شما را بیشتر با نحوه تشخیص پزشک در مورد این بیماری و تجویز عمل واریس رگ پا آشنا کنیم.

همان‌طورکه در مقدمه نیز به آن اشاره کردیم رگ‌های واریسی وریدهایی هستند که به دلیل تجمع خون، متورم و برجسته می‌شوند. اگرچه این رگ‌ها ممکن است در هر قسمت از بدن ایجاد شوند ولی معمولاً در پاها بیشتر شایع هستند.

وریدهای واریسی معمولاً متورم و برجسته به نظر می‌رسند و رنگ بنفش مایل به آبی یا قرمز خواهند داشت که اگر در زمان مناسب نسبت به درمان و پیشگیری از پیشروی آن اقدام نشود می‌تواند دردناک باشد.

از طرفی گاهی رگ‌های واریسی نشانه‌ای از بیماری‌های جدی‌تر مانند ترومبوز ورید عمقی است که باعث لخته شدن خون در رگ‌های عمقی پا شده و می‌تواند با حرکت خود منجر به آمبولی و سکته شود و قطعاً تهدیدکننده زندگی خواهد بود.

اگر شما با دیدن اولین علائم رگ‌های واریسی حتی بدون ایجاد درد و تنها مشخص شدن ظاهر آن‌ها به یک متخصص خوب در این زمینه مراجعه کنید قطعاً می‌توانید با روش‌های آسان و اصلاح سبک زندگی از پیشروی آن جلوگیری کرده و حتی نیازی به عمل واریس رگ پا نداشته باشید.

در غیر این صورت ممکن است رگ‌ها بدتر شده و نیاز به درمان‌های سخت‌تری مانند عمل واریس رگ پا به روش‌های مختلف باشد که مسلماً بدون عوارض نیستند. این عارضه به‌خصوص در زنان بسیار شایع است. حدود 25 درصد از کل بزرگسالان نیز واریس دارند و یک بیماری خاص محسوب نمی‌شود.

علل ایجاد واریس چیست؟

واریس زمانی اتفاق می‌افتد که رگ‌ها عملکرد صحیحی ندارند. وریدها دریچه‌های یک‌طرفه دارند که از جریان خون به عقب جلوگیری می‌کند. هنگامی‌که این دریچه‌ها از کار می‌افتند، خون به‌جای ادامه دادن مسیر جریان خود به سمت قلب، در رگ‌ها شروع به جمع شدن می‌کند.

سپس رگ‌ها بزرگ می‌شوند. رگ‌های واریسی بیشتر  اندام تحتانی به خصوص ساق پا را مبتلا می کند. این رگ‌ها درواقع دورترین رگ‌ها از قلب شما هستند و گرانش زمین نیز جریان خون را به سمت بالا سخت‌تر می‌کند.

برخی از علل بالقوه واریس در بسیاری از بیماران، عبارت‌اند از:

♦ بارداری 

♦ یائسگی 

♦ سن بالای 50 سال 

♦ ایستادن برای مدت طولانی مانند پرستاران و آرایشگران 

♦ چاقی 

♦ سابقه خانوادگی واریس 

علائم واریس چیست؟

شناخت علائم واریس شما را از زمان مناسب برای مراجعه به‌موقع به متخصص آگاه می‌کند تا حتی اگر پزشک عمل واریس پا را برایتان تجویز کرد بهترین نتایج با کمترین عوارض ممکن فراهم شود.

علائم اولیه رگ‌های واریسی این است که رگ‌های بدشکل برجسته و بنفش‌رنگ به‌شدت قابل مشاهده هستند که معمولاً روی پاها ظاهر می‌شوند. همچنین ممکن است درد، تورم، سنگینی و درد در اطراف وریدهای بزرگ شده داشته باشید.

در برخی موارد، ممکن است دچار تورم و تغییر رنگ شوید. در موارد شدید، سیاهرگ‌ها می‌توانند به میزان قابل‌توجهی خونریزی کنند و باعث ایجاد خارش شدید و زخم شوند که بسیار آزاردهنده خواهد بود.

دریچه‌های آسیب‌دیده در رگ‌ها قابل‌درمان نیستند، بنابراین بهترین راه برای درمان این مشکل، برداشتن رگ‌های آسیب‌دیده با انجام عمل واریس رگ پا است. هدف از جراحی برداشتن فشار از روی وریدهای پوستی در ساق پا، با بستن و تقسیم (و اغلب برداشتن) وریدهای پوستی اصلی پا است.

برداشتن رگ‌های واریسی بر جریان خون تأثیری ندارد زیرا رگ‌های دیگر و به‌خصوص سیاهرگ‌های عمقی این کار را بر عهده می‌گیرند و نبود این رگ‌ها خللی در عملکرد بدن ایجاد نمی‌کند.

عمل واریس پا برای چه افرادی مناسب است؟

اینکه واقعاً عمل واریس رگ پا برای شما مناسب است یا خیر و نحوه عمل واریس پا برای شخص شما چگونه است به‌شدت علائم و بیماری و همچنین شرایط سلامتی و نظر متخصصتان بستگی دارد؛ اما به‌طورکلی عمل واریس رگ پا به‌ویژه برای افرادی که دارای شرایط زیر هستند، مناسب است:

♦ زخم یا احتمال ایجاد زخم ناشی از رگ‌های واریسی 

♦ اگر سیاهرگ‌ها باعث خونریزی از طریق پوست شده باشند. این حالت نگران کننده است و ممکن است عود کند. 

♦ وجود فلبیت (التهاب وریدها و پوست روی آن)، رگ‌های واریسی بزرگ و درد در رگ‌ها. 

هدف از انجام جراحی چیست و نحوه عمل واریس پا چگونه است

همان‌طورکه قبلاً نیز به آن اشاره کردیم بسته به‌شدت علائم و شرایط بیمار نحوه عمل واریس پا می‌تواند متفاوت باشد؛ اما هدف از همه روش‌های جراحی کاهش فشار در وریدهای پوست و رساندن آن‌ها به حالت طبیعی است.

این کار از بزرگ شدن بیشتر رگ‌های واریسی موجود جلوگیری می‌کند و از رشد رگ‌های واریسی جدید نیز جلوگیری خواهد کرد.

برای کسانی که تغییرات پوستی در اطراف مچ پا یا زخم قبلی دارند، کاهش فشار از بدتر شدن تغییر پوست جلوگیری می‌کند و معمولاً خطر زخم بیشتر را کاهش می‌دهد. برای این گروه، پوشیدن جوراب ساق بلند بعد از بهبود از جراحی بیشتر از پوست اطراف مچ پا محافظت می‌کند.

اگر قصد دارید بدانید عمل واریس پا چگونه است باید با روشهای مختلف آن آشنا شوید.

کدام روش عمل واریس پا برای من مناسب‌تر است؟

در تصمیم‌گیری برای انتخاب بهترین روش درمان واریس پا باید چندین مورد توسط پزشک شما سنجیده شود که تنها متخصصان حاذق و باتجربه در مراکز قلب و درمان واریس معتبر مانند مرکز ما این کار را انجام می‌دهند. ازجمله:

♦ سن شما و میزان سلامتی کلی شما 

♦ وسعت رگ‌های واریسی شما 

♦ علائم شما 

♦ چقدر خوب می‌توانید با رویه‌های خاص کنار بیایید. 

♦ اهداف و نظرات شما در مورد ظاهر و احساس شما 

♦ آنچه پزشک انتظار دارد بعد از عمل واریس رگ پا برایتان رخ دهد. 

همه شرایط بالا در انتخاب نحوه عمل واریس پا می‌تواند تأثیرگذار باشد. به‌عنوان‌مثال، اگر در مورد روش‌هایی که در آن بیهوشی به شما داده می‌شود سؤالی دارید، حتماً با پزشک خود صحبت کنید.

پزشک ممکن است با شما در مورد استفاده از بی‌حسی موضعی صحبت کند که درد را فقط در قسمت کوچکی از بدن شما که قرار است عمل شود از بین می‌برد یا بیهوشی عمومی که در آن شما در طول جراحی به‌طور کامل بی‌هوش هستید.

انواع روش‌های عمل واریس پاو نحوه عمل واریس پا

روش‌های عمل واریس رگ پا و نحوه عمل واریس پا  به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند که عبارت‌اند از:

• روش‌هایی که فقط رگ‌ها را می‌بندند.
• روش‌هایی که به‌طورکلی رگ‌ها را از بین می‌برند.

هنگامی‌که پزشک شما ورید واریسی را می‌بندد، جریان خون شما به‌سادگی به وریدهای دیگر منتقل می‌شود. پس از بسته شدن ورید، رگ موردنظر از نظر ظاهری در نزدیکی سطح پوست کم‌کم محو می‌شود. اما در روش دوم از همان اول رگ مورد نظر به طور کامل برداشته خواهد شد.

اگر بخواهیم به‌طور جزئی‌تر بیان کنیم که عمل واریس رگ پا چگونه است چندین نوع روش می‌تواند این کار را انجام دهد. آن‌ها عبارت‌اند از:

• اسکلروتراپی

نحوه عمل واریس پا در این روش پزشک محلولی را به داخل سیاهرگ تزریق می‌کند که باعث ایجاد اسکار یا جای زخم می‌شود. این امر خون را وادار می‌کند تا مسیر خود را تغییر دهد و در عوض از رگ‌های سالم‌تر عبور کند.

ورید فروریخته شما دوباره جذب بافت اطراف می‌شود و از بین می‌رود. بسیار مهم است که این روش را در مطب پزشک و توسط متخصصان باتجربه در محیطی کاملاً استریل انجام دهید تا از عوارض احتمالی آن مانند عفونت مصون بمانید.

ممکن است برای بستن کامل ورید با این روش، به چندین جلسه درمان معمولاً به فاصله 4 تا 6 هفته نیاز داشته باشید. در این روش تنها ناراحتی که احساس خواهید کرد احساس سوزن‌سوزن‌های کوچک ناشی از تزریق خواهد بود. همچنین پس از هر عمل باید چند هفته از جوراب‌های فشاری استفاده کنید.

• میکرواسکلروتراپی

یکی دیگر از روش‌های عمل واریس رگ پا که شبیه اسکلروتراپی است اما از یک سوزن کوچک‌تر برای درمان وریدهای واریسی کوچک‌تر در آن استفاده می‌شود میکرواسکلروتراپی است. دقیقاً روند به همان شکل است ولی به دلیل کوچک‌تر بودن سوزن‌ها، بیمار کمتر اذیت می‌شود.

• درمان فرسایش درون وریدی

نحوه عمل واریس پا در این روش ، پزشک از لیزر یا امواج رادیویی برای بستن ورید واریسی استفاده می‌کند. در طول این عمل بیدار خواهید بود و نیاز به بیهوشی کامل نیست. برای انجام آن ابتدا ناحیه اطراف رگ را بی‌حس می‌کنند.

سپس یک برش کوچک در پوست شما ایجاد می‌کنند و یک لوله نازک را وارد خواهند کرد. این لوله دارای دستگاهی است که از لیزر یا امواج رادیویی برای ایجاد گرما استفاده می‌کند که رگ موردنظر را می‌بندد. اکثر مردم فقط تزریق عامل بی‌حس‌کننده را احساس می‌کنند.

• جراحی آندوسکوپی ورید

در این روش عمل واریس رگ پا از یک دوربین کوچک روی یک لوله کوچک استفاده می‌شود. پزشک شما آن را از طریق بریدگی در پوست شما وارد رگ می‌کند.

وی از یک وسیله جراحی در انتهای لوله برای بستن رگ شما استفاده می‌کند. احتمالاً نیازی به این روش نخواهید داشت مگر اینکه رگ‌های واریسی شما باعث زخم‌های شدید پوستی شوند. اگر جراحی ورید آندوسکوپی داشته باشید، می‌توانید ظرف چند هفته به روال عادی زندگی خود بازگردید.

اقدامات موردنیاز قبل از عمل واریس پا

قبل از جراحی واریس، تعدادی آزمایش وجود دارد که باید انجام شود. این آزمایش‌ها دو نوع هستند که شامل آزمایش‌هایی که برای ارزیابی واجد شرایط بودن برای عمل واریس رگ پا و برخی آزمایش‌های فوری قبل از عمل هستند، می‌شوند. ازجمله این تست‌ها می‌توان به معاینه با داپلر دستی و اسکن اولتراسوند (سونوگرافی) اشاره کرد. آزمایشات فوری قبل از عمل واریس رگ پا نیز که توسط پزشک معالج جراحی می‌شوند، عبارت‌اند از:

• آزمایش خون
• ECG (الکتروکاردیوگرام) یا همان تست نوار قلب

این آزمایشات فوری قبل از عمل معمولاً در یک ویزیت قبل از پذیرش در بیمارستان، مدت کوتاهی قبل از عمل واریس رگ پا جهت جلوگیری از عوارض احتمالی بعد از عمل انجام می‌شود.

عوارض عمل واریس پا با لیزر

فناوری لیزر یکی از روش‌های نوین، قطعی و عالی برای درمان واریس پا است و عوارض عمل واریس پا با لیزر نسبت به سایر روش‌ها نسبتاً ناچیز در نظر گرفته می‌شود. در این روش پزشک شما ورید را با ضربه زدن به آن از طریق امواج لیزر با انفجار نور با شدت بالا می‌بندد. آن‌ها در این روش نیازی به برش یا استفاده از سوزن ندارند؛ اما لیزر سطحی بیشتر برای وریدهای واریسی کوچک‌تر استفاده می‌شود. برای جلوگیری از عوارض عمل واریس پا با لیزر که ممکن است ایجاد شود باید حتماً این کار توسط دستگاه‌های مدرن و متخصصان باتجربه در مراکز استریل انجام شود. برای رگ‌های بزرگ‌تر از لیزر درون وریدی استفاده می‌شود که نسبت به لیزر سطحی تهاجمی‌تر است. خوشبختانه بهترین عمل لیزر برای واریس پا با دستگاه‌های عالی و مدرن توسط متخصصان باتجربه در مرکز ما انجام می‌شود که عوارض عمل واریس پا با لیزر را به حداقل ممکن می‌رساند. جهت گرفتن مشاوره و نوبت برای این نوع عمل واریس رگ پا می‌توانید از طریق لینک‌های موجود در سمت چپ همین صفحه با ما در ارتباط باشید.

در روز عمل واریس پا باید چه انتظاری داشت؟

جراحی واریس اغلب به‌صورت یک مورد روزانه و سرپایی انجام می‌شود. معمولاً نیاز دارید یکی از اعضای خانواده شما را به خانه ببرد و یک شب در کنار شما بماند؛ بنابراین از قبل برای این موضوع برنامه‌ریزی کنید.

کسانی که جراحی پیچیده‌تری دارند و کسانی که به‌تنهایی زندگی می‌کنند یک شب در بیمارستان می‌مانند. شما باید تمام داروهایی را که در حال حاضر مصرف می‌کنید، به همراه داشته باشید. شما توسط یکی از پرستاران که سوابق پرستاری شما را نیز تکمیل می‌کند در تخت خود بستری می‌شوید.

جراحي كه عمل شما را انجام خواهد داد بلافاصله قبل از عمل شما را ويزيت می‌کند. او رگ‌های شما را با یک خودکار ضد آب مشخص می‌کند و برای شما توضیح می‌دهد که کدام رگ‌ها برداشته می‌شوند.

دکتری که به شما داروی بیهوشی می‌دهد نیز شما را ویزیت می‌کند و نوع و عوارض داروی بیهوشی را برای شما توضیح می‌دهد. شما باید با توجه به آگاهی‌هایی که به شما می‌دهند قبل از عمل یک رضایت نامه نیز امضا کنید.

در طول عمل واریس پا چه اتفاقی می‌افتد؟

بسته به اینکه از چه روشی برای عمل شما استفاده می‌شود مراحل کمی با هم متفاوت هستند؛ اما به‌طورکلی جراحی واریس کاملاً تهاجمی تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. سپس یک سوزن کوچک در پشت دست شما قرار می‌گیرد.

داروی بی‌حسی از طریق سوزن تزریق می‌شود و در عرض چند ثانیه به خواب خواهید رفت. درحالی‌که خواب هستید، از بی‌حس‌کننده موضعی در اطراف برش کشاله ران و برش پشت زانو (در صورت استفاده) استفاده می‌شود. هنگامی‌که از خواب بیدار می‌شوید، برش‌ها باید بی‌حس شوند.

گاهی اوقات یک سرم در ورید بازوی شما (معمولاً مچ دست) قرار می‌گیرد تا در حین و بعد از جراحی مقداری مایعات موردنیاز را به شما بدهد.

بسته به محل قرارگیری دریچه‌های نشتی، عملیات در هر مورد کمی متفاوت است. به‌طور معمول یک برش اریب به طول حدود 4 الی 6 سانتی‌متر در چین پوست کشاله ران انجام می‌شود.

از طریق این برش انتهای بالایی ورید پوستی معیوب (ورید صافن بلند) بسته می‌شود تا جریان خون در آن متوقف شود که به آن بسته شدن رگ‌های واریسی نیز گفته می‌شود. سپس یک سیم به داخل رگ وارد می‌شود و تا سطح زانو پایین می‌آید.

در سطح زانو برش دوم ایجاد می‌شود و رگ (با سیمی که از آن عبور می‌کند) بیرون کشیده می‌شود. به این روش stripping می‌گویند.

به‌ندرت، زمانی که ورید اصلی پشت زانو دارای دریچه نشتی باشد، این رگ نیز نیاز به بستن دارد. این کار از طریق یک برش افقی به طول حدود 3 سانتی‌متر در پشت زانو انجام می‌شود.

سپس ورید مانند قبل برداشته می‌شود. این ورید به‌ندرت از ساق پا جدا می‌شود، زیرا نزدیک به عصب قرار دارد و ممکن است برداشتن آن آسیب عصبی دائمی مانند از دست دادن حس در این ناحیه را ایجاد کند.

درنهایت، در بیشتر موارد، رگ‌های واریسی قابل مشاهده از طریق برش‌های کوچکی به طول حدود ۲ تا ۳ میلی‌متر از پا برداشته می‌شوند. برش‌ها به فاصله 3 الی 5 سانتی‌متر از هم در امتداد خط ورید واریسی داده می‌شوند.

اگر وریدهای واریسی گسترده باشند، ممکن است تعداد زیادی برش کوچک نیاز باشد. برش‌های بزرگ‌تر با یک بخیه بسته می‌شوند که در زیر پوست قرار دارد و نیازی به برداشتن ندارد. برش‌های کوچک‌تر بخیه نمی‌شوند زیرا خودشان به‌خوبی بهبود می‌یابند. پا در پایان عمل از انگشت پا تا کشاله ران محکم بانداژ می‌شود.

پس از عمل واریس پا چه اتفاقی می‌افتد؟

معمولاً پس از عمل به منطقه ریکاوری برده می‌شوید و در آنجا به هوش خواهید آمد. وقتی کاملاً بیدار شدید (معمولاً بعد از 20 الی30 دقیقه) به بخش بازگردانده می‌شوید.

اکثر مردم وقتی از خواب بیدار می‌شوند، احساس سوزش در پا را توصیف می‌کنند ولی بیش‌ازحد دردناک بودن پا غیرعادی است. پس‌ازاین نوع جراحی، بعید است که احساس بیماری کنید و باید بتوانید ظرف چند ساعت دوباره بخورید و بنوشید.

برخی از برش‌های کوچک‌تر ممکن است در طی 24 تا 48 ساعت اول کمی خونریزی کنند. به همین دلیل، بهتر است تا 48 ساعت اول پا را با باند یا جوراب بپوشانید. پس‌ازاین مدت، استفاده از جوراب‌ها ممکن است از کبودی جلوگیری کرده و ساق پا را راحت‌تر کنند.

ممکن است نیاز باشد تا 10 روز آن‌ها را بپوشید اما معمولاً بیشتر از این زمان کمکی نمی‌کنند. جای برش‌ها، اگرچه در ابتدا بسیار قابل مشاهده هستند، در عرض 9 تا 12 ماه کاهش می‌یابند و عملاً نامرئی می‌شوند. معمولاً کبودی شدید در ساق پا، به‌ویژه در قسمت داخلی ران وجود دارد. بهبودی این کبودی اغلب 3 الی 4 هفته طول می‌کشد.

اکثر مردم وقتی به خانه می‌رسند، پا را کمی دردناک و ناراحت‌کننده توصیف می‌کنند. علائم از روز دوم بعد از عمل به‌طور پیوسته افزایش می‌یابد و معمولاً در روز هشتم تا دهم پس از عمل در بدترین حالت خود قرار دارند. این ناراحتی عموماً 12 الی 14 روز پس از عمل برطرف می‌شود.

گاهی اوقات، هنگامی‌که فلبیت (برداشتن رگ) انجام می‌شود، ساق پا دردناک خواهد بود. در این شرایط درد ممکن است تا سه هفته ادامه داشته باشد.

ورزش منظم روزانه مانند پیاده‌روی یا استفاده از دوچرخه ورزشی برای بازگشت تدریجی به فعالیت عادی توصیه می‌شود. استراحت پس از عمل خطر ایجاد لخته‌های خون در وریدهای عمقی (ترومبوز ورید عمقی یا DVT) را افزایش می‌دهد. ورزش منظم این خطر را کاهش می‌دهد، اما باعث ناراحتی بیشتر پا می‌شود.

شما می‌توانید ظرف 48 ساعت پس از عمل رانندگی کنید، مشروط بر اینکه علائم خیلی ناراحت‌کننده نباشد.

در مورد حمام کردن شما می‌توانید ظرف 48 ساعت بعد از عمل حمام یا دوش بگیرید. گاهی اوقات حمام کردن یا دوش گرفتن بلافاصله پس از جراحی ممکن است منجر به خونریزی از برش‌های کوچک‌تر شود و به همین دلیل بهتر است کمی صبر کنید.

بسته به شغلتان باید بتوانید ظرف 1 تا 3 هفته پس از جراحی به سر کار خود بازگردید. پزشک دستورات لازم در این مورد را به شما توصیه می‌کند که بسته به شرایط هر بیمار متفاوت است. همچنین هیچ محدودیتی برای بلند کردن اجسام وجود ندارد.

معمولاً با تجویز مقداری مسکن به خانه فرستاده می‌شوید. قبل از ترک بیمارستان در مورد استفاده از آن‌ها به شما توصیه‌هایی می‌شود که باید به آن‌ها عمل کنید.

عوارض عمل واریس پا چیست؟

عوارض بعد از جراحی واریس غیرمعمول است؛ اما برخی از آن‌ها که در صورت انجام عمل واریس رگ پا توسط افراد بی‌تجربه و در محیط‌های غیر استریل و غیر مجهز ایجاد می‌شوند، عبارت‌اند از:

♦ عفونت زخم 

♦ نشت مایع از زخم 

♦ آسیب‌های عصبی 

♦ ترومبوز ورید عمقی و خطر آمبولی ریه یا سکته قلبی 

♦ عود وریدهای واریسی در حدود 1 نفر از هر 15 بیمار در یک دوره ده‌ ساله 

سخن آخر

همان‌طورکه ملاحظه کردید عمل واریس رگ پا درصورتی‌که نیاز باشد، عمل سختی نیست و می‌تواند شما را از شر ظاهر ناراحت‌کننده رگ‌های واریسی به‌علاوه علائم آن مانند درد و خارش یا تورم راحت کند.

نکته قابل‌توجه اینجاست که برای انتخاب بهترین روش جهت عمل واریس رگ پا حتماً به مراکز تخصصی قلب و درمان واریس مجهز و معتبر مانند مرکز ما مراجعه کنید تا از نوین‌ترین تکنیک‌ها مانند فناوری لیزر با بهترین دستگاه‌ها و کمترین عوارض برایتان استفاده شود. در غیر این صورت ممکن است دچار عوارض جدی مانند عفونت و حتی سکته شوید که غیرقابل‌جبران است.