علائم فشار خون بالا در جوانان

علائم فشار خون بالا در جوانان؛ شناخت بیماری‌ها و مشکلات قلبی پنهان و پیشگیری از حملات قلبی ناگهانی و مرگ پیش بینی نشده

فشار خون بالا یکی از بیماری‌های زمینه‌ای بسیار خطرناک است؛ زیرا در بسیاری از مواقع علائم خارجی ندارد و ممکن است فرد سال‌ها به این مشکل مبتلا باشد ولی نسبت به آن آگاه نباشد. از آنجا که بسیاری از سکته‌های ناگهانی و مشکلات قلبی مربوط به فشارخون است و به همین دلیل به آن قاتل خاموش می‌گویند. شناخت درست علائم فشار خون بالا در جوانان و یا سنین دیگر و مدیریت درست آن، می‌تواند از بسیاری از عوارض فشارخون بالا جلوگیری کنید.

اهمیت دانستن علائم فشار خون بالا در جوانان حتی در سنین 20 الی 30 سالگی

ممکن است این سؤال برایتان پیش بیاید که با توجه به این موضوع که در حال حاضر جوان و سالم هستید واقعاً دانستن نشانه‌های فشارخون بالا در جوانی چه اهمیتی دارد و چرا باید برای چکاپ فشارخون سالیانه به پزشک مراجعه نمایید.

پاسخ تخصصی ما به شما این است که حتی اگر یک جوان هستید، آن‌قدر جوان نیستید که تحت تأثیر فشارخون بالا قرار نگیرید. درواقع، تقریباً نیمی از افراد بالای 20 سال فشارخون بالا را حداقل یک‌مرتبه در طول زندگی خود تجربه کرده‌اند، درحالی‌که قبل از ارزیابی فشارخون خود کاملاً سالم به نظر می‌رسیده‌اند.

مسئله حیاتی در مورد فشارخون بالا چه در جوانان و چه در بزرگسالان و سالمندان این است که احتمال دارد فشارخون بالا وجود داشته باشد ولی فرد به‌هیچ‌وجه علائم فشارخون بالا در جوانی یا سنین دیگر را تجربه نکند.

درنتیجه این بیماری به شکل خاموش در بدن به ایجاد عوارض خود مانند مشکلات قلبی ادامه می‌دهد و ممکن است رفته‌رفته مشکلات به‌قدری شدید شوند که به شکل ناگهانی و بعضاً خطرناک مانند سکته، خود را نشان دهند و تهدیدکننده زندگی باشند.

فشارخون بالا طوری است که به‌تدریج به بدن شما آسیب می‌زند و خطر ابتلا به بیماری‌های جدی را افزایش می‌دهد. به همین دلیل به فشارخون بالا به اصطلاح قاتل خاموش گفته میشود. به‌علاوه، داشتن نشانه‌های فشارخون بالا در جوانان ممکن است خطر ابتلا به بیماری کووید-19 را نیز افزایش دهد که قطعاً شما نیز با این بیماری خطرناک و کشنده آشنا هستید.

شاید بتوان گفت بهترین درمان قطعی فشار خون بالا در جوانان پیروی از یک سبک زندگی سالم مانند داشتن رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم است. اگر می‌خواهید بیشتر با علائم فشار خون بالا در جوانان و درمان‌های مؤثر و کاربردی برای آن‌ها آشنا شوید، در ادامه این مقاله با ما همراه شوید.

به همین دلیل توصیه می‌شود حتی در سنین جوانی برای کنترل فشارخون خود به‌صورت سالیانه به بهترین دکتر فوق تخصص فشار خون در مراکز تخصصی قلب مراجعه نمایید تا سلامتی شما از این نظر بررسی شود.

فشار خون بالا چه تعریفی دارد و چطور رخ میدهد؟

فشار خون میزان فشار یا نیروی وارد شده از طریق جریان خون به رگ‌های خونی را نشان می‌دهد. وقتی می‌گویند فشارخون شما بالاست یعنی فشاری که از طرف جریان خون به دیواره رگ‌های خونی وارد می‌شود به‌صورت مداوم یا برخی زمان‌ها بیشتر از حد تحمل آن می‌باشد.

در هر بار اندازه‌گیری فشارخون دو عدد قرائت می‌شود که یکی عدد بالایی یا فشار خون سیستولیک و دیگری عدد پایینی یا فشارخون دیاستولیک است. فشارخون سیستولیک به معنای میزان فشارخون در هنگام فعالیت قلب است ولی فشار دیاستولیک میزان فشار در هنگام استراحت قلب را مشخص می‌کند.

به همین دلیل عدد دوم کمتر از عدد اول است. فشار هر بیمار به‌صورت کسری از فشار سیستولیک و دیاستولیک نشان داده می‌شود که اولی در صورت و دومی در مخرج می‌باشد.

مهمترین علائم فشار خون بالا در جوانان کدامند؟

همان‌طورکه قبلاً نیز گفتیم در بسیاری از بیماران، فشارخون بالا هیچ علائمی ایجاد نمی‌کند. در این شرایط بهترین راه‌حل برای دانستن فشار خون صحیح و دقیق، مراجعه به پزشک و اندازه‌گیری فشارخون توسط ایشان است.

اگر اعداد درست فشار خون خود را بدانید و به‌صورت هفتگی یا ماهیانه در خانه با دستگاه‌های فشارخون خانگی فشار را اندازه‌گیری کنید می‌توانید تغییرات را مشخص کنید و از ایجاد آسیب‌های ناشی از فشارخون بالا در جوانی نیز جلوگیری نمایید.

اگر بخواهیم مهم‌ترین علائم فشار خون بالا در جوانان را بیان کنیم، عبارت‌اند از:

• سرگیجه
• سردرد مخصوصاً در صبح
• اختلالات خواب و پایین آمدن کیفیت خواب
• عصبی بودن
• وزوز گوش
• درد قفسه سینه
• خستگی
• خونریزی بینی
• تنگی نفس
• صورت برافروخته
• حالت تهوع

در مورد حالت سردرد مربوط به نشانه‌های فشار خون بالا در جوانی باید بدانید که این سردرد به‌گونه‌ای است که چند دقیقه بعد از بیدار شدن از خواب رخ می‌دهد. بخصوص افرادی که دچار آپنه خواب نیز هستند، ممکن است احساس بی‌قراری و یا افسردگی نیز داشته باشند.

اعداد فشار خون شما چطور نشانه‌های فشارخون بالا در جوانان را مشخص می‌کند؟

فشار خون به‌طورکلی نیرویی است که خون به دیواره رگ‌ها وارد می‌کند، زیرا در سراسر بدن پمپ می‌شود. رگ‌های شما طوری ساخته شده‌اند که تا حد مشخصی از فشار وارد شده از سمت جریان خون را می‌توانند تحمل کنند، اما برای این رگ‌ها آستانه تحمل نیز وجود دارد.

به همین خاطر اگر به هر علتی مانند انسداد در بخشی از رگ‌های منتهی به قلب، فشار بیش از این آستانه شود اعداد فشارخون در دستگاه فشارسنج بالاتر از رنج طبیعی نشان داده می‌شود و اصطلاحاً می‌گوییم فرد دچار فشارخون بالا شده است.

درواقع فشارخون بر اساس تأثیر آن بر سلامت ما اندازه‌گیری و تقسیم‌بندی می‌شود. اگر بخواهیم رنج نرمال فشار خون و فشارخون بالا را بررسی کنیم، چهار دسته فشارخون عبارت‌اند از:

• فشار خون طبیعی: کمتر از 120/80 میلی‌متر جیوه
• فشار خون بالا: بین 120-129/80 میلی‌متر جیوه
• فشار خون بالا، مرحله 1: بین 130-139/80-90 میلی‌متر جیوه
• فشار خون بالا، مرحله 2: 140/90 میلی‌متر جیوه یا بالاتر

فقط فشار خون طبیعی به معنای سلامت فرد از نظر فشارخون است. فشارخون بالا بسته به میزان فشاری که ایجاد می‌کند می‌تواند به سلامت قلب بیمار آسیب برساند؛ زیرا قلب را مجبور می‌کند تا برای رساندن مقدار مشخصی خون دارای اکسیژن و مواد غذایی به اندام‌های مختلف بدن، بیشتر پمپاژ انجام دهد و این امر به‌مرورزمان باعث ضخیم شدن عضله قلب می‌شود که در نهات پر شدن و پمپاژ خون را برای قلب سخت‌تر می‌کند.

همچنین می‌تواند منجر به تنگ کردن و سفت شدن عروق شما شود که جریان طبیعی خون را محدود خواهد کرد و بازهم برای قلب بسیار مضر است.

علائم فشار خون بالا در جوانان چگونه بر سلامت آن‌ها تأثیر می‌گذارد؟

حتی اگر شما فقط در دهه 20 یا 30 خود هستید، مطالعات طولانی‌مدت در زمینه نشانه‌های فشارخون بالا در جوانی نشان می‌دهد که افزایش فشارخون به‌طور قابل‌توجهی خطر ابتلا به بیماری‌های جدی در زندگی را بیشتر خواهد کرد.

درواقع می‌توان گفت فشارخون بالای کنترل نشده یک عامل خطر اصلی برای بیماری‌های قلبی در میان‌سالی است که علت اصلی مرگ‌ومیر در بسیاری از کشور‌ها می‌باشد. همچنین یک عامل خطر برای سکته مغزی، بیماری کلیوی و چندین بیماری چشمی است.

به‌علاوه فشارخون بالا نه‌تنها بر سلامتی شما تأثیر می‌گذارد، بلکه پیامد‌های مالی نیز وجود دارد. اگر فشارخون بالا کنترل نشود و شرایط پزشکی جدی مانند بیماری قلبی ایجاد شود، این هزینه‌ها به‌شدت افزایش می‌یابد.

چطور نشانه‌های فشارخون بالا در جوانان را کاهش دهیم؟

مراحل کاهش فشارخون آن‌قدرها هم که فکر می‌کنید سخت و دردناک نیستند. اگر سیگار می‌کشید، بهترین راه درمان و قاتل فشار خون بالا ترک آن می‌باشد. همچنین می‌توانید نکات زیر را برای کاهش نشانه‌های فشارخون بالا در جوانی در نظر داشته باشید:

• حفظ وزن سالم. اگر اضافه‌وزن دارید، کاهش 10 پوندی یا 2 الی 3 کیلوگرمی وزن می‌تواند فشارخون شما را تا حد خوبی کاهش دهد.
• مصرف کم‌ نمک. مصرف نمک خود را کمتر از 1500 میلی‌گرم در روز نگه دارید.
• ورزش زیاد. سعی کنید هر هفته حداقل 90 دقیقه ورزش کنید.
• محدود کردن الکل. اگر زن هستید مصرف الکل خود را به یک نوشیدنی در روز یا اگر مرد هستید دو نوشیدنی در روز کاهش دهید.
• تغذیه سالم. رژیم غذایی با چربی‌های اشباع شده و ترانس کم و غنی از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل را هدف قرار دهید.

توجه داشته باشید که نشانه‌های فشارخون بالا در جوانان در صورت عدم درمان می‌تواند بسیار خطرناک و حتی تهدیدکننده زندگی باشد. می‌تواند شما را در معرض خطر سکته مغزی، نارسایی قلبی، نارسایی کلیه و سایر مشکلات پزشکی قرار دهد. تغییر آنچه می‌خورید، ورزش بیشتر و مصرف دارو می‌تواند به شما کمک کند فشار خون خود را به‌خوبی کنترل نمایید.

نشانه‌های فشارخون بالا در جوانان بسته به نوع فشار خون

بسته به نوع فشارخون ممکن است نشانه‌های فشارخون بالا در جوانی نیز متفاوت باشد. متخصصان فشار خون معمولاً دو نوع فشارخون بالا را تشخیص می‌دهند که به شکل زیر می‌باشد:

• فشارخون بالا اولیه که به آن فشارخون ضروری نیز می‌گویند و ممکن است کمتر، نشانه‌های فشارخون بالا در جوانان را مشخص کند، شایع‌ترین نوع فشارخون بالاست و معمولاً در سنین بالاتر رخ می‌دهد ولی ممکن است علائم فشار خون بالا در جوانان از این نوع به دلیل عادات ناسالم مانند ورزش نکردن نیز رخ دهد.
• فشارخون بالا ثانویه که می‌تواند خطر بیشتری داشته باشد و بیشتر به دلیل نوعی مشکلات پزشکی جدی مانند مشکلات کلیوی یا هورمونی و یا مصرف برخی از دارو‌های مورد نیاز رخ می‌دهد.

اگر علائم فشار خون بالا در جوانان درمان نشود چه اتفاقی می‌افتد؟

فشارخون درمان نشده می‌تواند منجر به مشکلات سلامتی جدی و بسیار تهدیدکننده شود ازجمله:

• سکته
• حمله قلبی
• بیماری عروق محیطی
• بیماری یا نارسایی کلیه
• عوارض دوران بارداری
• آسیب چشم
• زوال عقل عروقی

آیا علائم فشار خون بالا در جوانان می‌تواند بر بارداری تأثیر بگذارد؟

فشارخون بالا حدود 10 درصد از تمام بارداری‌ها را پیچیده می‌کند. انواع مختلفی از فشارخون بالا در دوران بارداری وجود دارد که از خفیف تا جدی متغیر است و شامل موارد زیر هستند که حتماً باید تحت نظر متخصص کنترل شود:

• فشارخون مزمن: به معنی فشارخون بالایی که از قبل از بارداری وجود داشته است.
• فشارخون بارداری: فشارخون بالا در مراحل آخر بارداری.
• پره اکلامپسی: این یک وضعیت بسیار خطرناک است که معمولاً در نیمه دوم بارداری ایجاد می‌شود و منجر به فشارخون بالا، وجود پروتئین در ادرار و تورم عمومی در بدن فرد باردار می‌شود. این بیماری می‌تواند سایر اندام‌های بدن را تحت تأثیر قرار دهد و باعث تشنج (اکلامپسی) شود.
• پرفشاری خون مزمن با پره اکلامپسی روی‌هم قرار گرفته: افراد بارداری که فشارخون مزمن دارند در معرض افزایش خطر ابتلا به پره اکلامپسی هستند.

در صورت فشارخون بالا در بارداری، پزشک در طول قرار‌های قبل از زایمان به‌طور مرتب فشارخون شما را بررسی می‌کند، اما اگر در مورد فشارخون خود نگرانی دارید، حتماً با پزشک خود صحبت کنید.

عوامل خطر برای فشار خون بالا در جوانان چیست؟

مهم‌ترین عوامل خطر برای افزایش احتمال فشارخون بالا در جوانی شامل موارد زیر هستند:

• عضوی از خانواده که فشارخون بالا، بیماری قلبی عروقی یا دیابت دارد.
• اضافه‌وزن داشته باشد.
• به‌اندازه کافی ورزش نکند.
• دائماً غذا‌های سرشار از سدیم (نمک) بخورد.
• مدام سیگار بکشد یا از محصولات تنباکو استفاده کند.
• الکل مصرف کند.

پزشک چطور درمان قطعی فشار خون بالا در جوانان را مشخص می‌کند؟

برای درمان قطعی فشار خون بالا در جوانان، ابتدا باید علت آن و میزان فشارخون مشخص شود. با توجه به اینکه علائم فشار خون بالا در جوانان در اکثر مواقع به‌صورت دائمی نیست، پزشک باید فشارخون شما را با کاف فشارخون در زمان ملاقات بررسی کند. پزشکان معمولاً فشارخون شما را در هر چکاپ یا قرار ملاقات سالانه بررسی می‌کنند.

اگر در دو نوبت یا بیشتر، فشارخون بالا نشان داده شود ممکن است پزشک به شما بگوید که فشارخون بالا دارید. همچنین اگر پزشک تشخیص دهد که ترس و نگرانی محیط منجر به افزایش فشار شما شده است ممکن است شما بخواهد دستگاه‌های فشارسنج 24 ساعته را بپوشید که در موقعیت‌های مختلف فشار را اندازه گرفته و ثبت می‌کند و درنهایت پزشک می‌تواند با توجه به نتایج ثبت شده بهترین درمان را ارائه دهد.

در صورت وجود علائم فشار خون بالا در جوانان چطور می‌توان درمان را شروع کرد؟

اگر پزشک شما را مبتلا به فشارخون بالا تشخیص داده باشد، با شما در مورد هدف فشارخون مناسب صحبت خواهد کرد. بهترین راه‌حل‌هایی که به‌عنوان درمان قطعی فشار خون بالا در جوانان نیز شناخته می‌شوند، عبارت‌اند از:

• فشارخون خود را به‌صورت منظم بررسی نمایید. فشارخون را به‌طور منظم با فشارسنج خانگی اندازه‌گیری کنید.
• غذا‌های سالم و کم‌نمک و کم‌چربی بخورید.
• سعی کنید به بهترین میزان وزن بدن خود برسید و آن را حفظ کنید.
• فعالیت بدنی بیشتر و منظم‌تری داشته باشید.
• روی مدیریت خشم و مدیریت استرس کار کنید.

چه نوع رژیم غذایی می‌تواند به‌عنوان قاتل فشار خون بالا عمل کند؟

غذا‌هایی قاتل خاموش فشارخون بالا هستند که مانند شیر بدون چربی یا یک درصد چربی، سبزیجات و میوه‌های تازه و برنج و پاستا سبوس‌دار، چربی، نمک و کالری کمتری دارند. همچنین می‌توانید از متخصص خود بخواهید یک رژیم مناسب برای وضعیت شما ارائه نماید که معمولاً بهترین رژیم غذایی برای افراد دارای فشارخون بالا رژیم دش است.

این رژیم بیشتر بر پایه مواد غذایی فوق‌الذکر می‌باشد. همچنین بهتر است به‌طورکلی از طعم‌دهنده‌ها، ادویه‌ها و گیاهان برای خوش‌طعم کردن غذا‌ها به‌جای استفاده از نمک استفاده کنید. توصیه بهینه برای نمک در رژیم غذایی، داشتن کمتر از 1500 میلی‌گرم سدیم در روز است. فراموش نکنید که اکثر غذا‌های رستورانی (به‌ویژه فست فود‌ها) و بسیاری از غذا‌های فرآوری شده و منجمد حاوی مقادیر زیادی نمک هستند.

همچنین از پزشک خود سؤال کنید که آیا باید پتاسیم را در رژیم غذایی خود افزایش دهید یا خیر؟ در مورد رویکرد‌های غذایی برای توقف رژیم غذایی فشارخون بالا (DASH) با پزشک خود صحبت کنید.

رژیم غذایی DASH بر افزودن میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل به رژیم غذایی شما و درعین‌حال کاهش میزان سدیم تأکید دارد. ازآنجایی‌که این رژیم سرشار از میوه‌ها و سبزیجات است به‌طور طبیعی سدیم کمتری نسبت به بسیاری از مواد غذایی دیگر دارند، رژیم DASH مصرف کمتر نمک و سدیم را آسان‌تر می‌کند.

آیا فشار خون 15 خطرناک است و نیاز به مصرف دارو دارد؟

در پاسخی کوتاه به سؤال آیا فشار خون 15 خطرناک است باید بگوییم بله می‌تواند خطرات و عوارض جدی و طولانی‌مدتی را برایتان ایجاد نماید. در بسیاری از افراد فشارخون 15 علامت خاصی را ایجاد نمی‌کند ولی می‌تواند به‌تدریج آسیب‌های زیادی را به قلب و عروق وارد کند و حتی شما را در معرض فشارخون بحرانی و بسیار خطرناک قرار دهد. در پاسخی دیگر به سؤال آیا فشار خون 15 خطرناک است باید بگوییم بله به دلیل عوارضی که می‌تواند ایجاد کند، خطرات زیادی دارد و این عوارض عبارت‌اند از:

• خطر سکته قلبی
• احتمال نارسایی قلبی
• ایجاد درد در قفسه سینه
• ایجاد آسیب‌های کلیوی
• مشکلات بینایی
• اختلال در عملکرد جنسی
• بیماری شریان محیطی (PAD) که منجر به گرفتگی عروق، درد، سفتی و خستگی می‌شود و شما را در معرض خطر سکته قرار می‌دهد.

در این شرایط اگر به موقع فشارخون بالای شما مشخص شود، احتمالاً پزشک با تجویز برخی دارو‌های مناسب، درمان و کنترل فشار خون را آغاز می‌کند. ازجمله این دارو‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) که تولید هورمون آنژیوتانسین II را که بدن به‌طور طبیعی برای کنترل فشارخون استفاده می‌کند، مسدود می‌کند. وقتی آنژیوتانسین II مسدود می‌گردد، رگ‌های خونی شما باریک نخواهند شد. ازجمله این مهارکننده‌ها می‌توان به لیزینوپریل، انالاپریل یا کاپتوپریل اشاره کرد.
• مسدود‌کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II (ARBs) که اتصال به گیرنده‌های موجود در رگ‌های خونی را مسدود می‌کنند. ARB‌ها مانند مهارکننده‌های ACE عمل می‌کنند تا از باریک شدن رگ‌های خونی جلوگیری کنند. ازجمله این دارو‌ها می‌توان به متوپرولول، والزارتان یا لوزارتان اشاره نمود.
• مسدود‌کننده‌های کانال کلسیم که از ورود کلسیم به سلول‌های عضلانی قلب و رگ‌های خونی جلوگیری می‌کنند و به این رگ‌ها اجازه استراحت می‌دهند مانند آملودیپین و دیلتیازم
• دیورتیک‌ها (قرص‌های آب یا مایع) که سدیم اضافی را از بدن شما خارج می‌کنند و میزان مایعات موجود در خون را کاهش می‌دهند مانند اینداپامید، هیدروکلروتیازید و یا کلروتیازید.

سخن آخر

همان‌طورکه ملاحظه کردید علائم فشار خون بالا در جوانان موارد متعددی هستند که با شناخت آن‌ها می‌توانید زودتر برای ارزیابی فشارخون خود و درمان در صورت نیاز، اقدام نمایید.

در بسیاری از مواقع فشارخون بالا بخصوص در جوانان علائم ظاهری ندارد و به‌تدریج می‌تواند منجر به مشکلات جدی مانند بیماری‌های قلبی، کلیوی و… شود؛ بنابراین حتی به جوانان توصیه می‌کنیم به‌طور سالیانه فشار خون خود را توسط یک متخصص فشارخون خوب و باتجربه ارزیابی نمایند تا دچار عوارض خطرناک آن مانند حملات قلبی نشوند.

شما می‌توانید جهت ارزیابی‌های کامل سلامت قلب و فشارخون خود توسط متخصصانی حاذق و باتجربه و با کمک تجهیزات پزشکی بروز دنیا به مرکز تخصصی ما نیز مراجعه نمایید. راه‌های ارتباطی با این مرکز در سمت چپ صفحه و بخش تماس با ما برایتان قرار داده شده است.