فهرست مطالب
- درمان فشار خون بالا در جوانان، ورزش منظم، داشتن رژیم غذایی مناسب و عدم مصرف مشروبات الکلی
- علت فشار خون بالا در جوانان
- آشنایی با علائم فشار خون بالا، پیش زمینه درمان فشار خون بالا در جوانان
- کنترل و درمان فشار خون بالا در جوانان
- ارائه راهکارهایی به عنوان قاتل فشار خون بالا
- علائم فشار خون بالا عصبی
- علت فشار خون بالا در خانمها و درمان قطعی فشار خون بالا در جوانان
- سخن آخر
درمان فشار خون بالا در جوانان، ورزش منظم، داشتن رژیم غذایی مناسب و عدم مصرف مشروبات الکلی
فشار خون بالا (هایپر تنشن) که از آن به عنوان قاتل خاموش یاد می شود، با اعمال آسیب به ماهیچه قلب میتواند ریسک ابتلاء به بیماریهایی نظیر سکته و نارسایی کلیه را در پی داشته باشد. درمان موثر هایپر تنشن در جوانان به علت فشار خون و عدد فشار خون بستگی دارد.
بنابراین برای پیشگیری از عوارض جدی مانند سکتههای قلبی و مغزی کشنده، نارسایی کلیه، خونریزیهای مغزی و خونریزی ته چشم ضروری است که در اولین فرصت به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه شود. هرچند در بیشتر موارد، درمان فشار خون بالا در جوانان با بهبود سبک زندگی از نظر بهترین دکتر فوق تخصص فشار خون امکانپذیر است.
آنچه در این مقاله می خوانید :
علت فشار خون بالا در جوانان
ماهیچه قلب با پمپاژ خون به اندامهای مختلف بدن وظیفه اکسیژنرسانی به آنها را بر عهده دارد. گاهی گرفتگی رگهای منتهی به قلب باعث اشکال در عملکرد آن و افزایش فشار خون ( بلاد پرشن) میشود. ظهور این مشکل در افراد مسن، معمولا طبیعی بوده، در حالیکه بلاد پرشن در جوانان ممکن است عجیب به نظر آید.
بلاد پرشن با دو عدد بیان میشود. عدد بالایی که به فشار خون سیستولیک نیز معروف است، بلاد پرشن موجود در رگها را در هنگام انقباض ماهیچه قلب، نشان میدهد. عدد پایینی که به آن بلاد پرشن دیاستولیک هم میگویند، بیانگر فشار خون موجود در رگها به هنگام شل شدن ماهیچه قلب میباشد.
بلاد پرشن نرمال برای جوانان باید کمتر از ۱۲۰ روی ۸۰ باشد و اگر از ۱۴۰ روی ۹۰ بالاتر رود، فرد به هایپر تنشن مبتلا شده است. این بیماری میتواند ریسک سکته و صدمه به کلیه ها را با افزایش سن در پی داشته باشد.
آشنایی با علائم فشار خون بالا، پیش زمینه درمان فشار خون بالا در جوانان
بیماری بلاد پرشن به صورت اولیه یا ثانویه بروز میکند. بلاد پرشن اولیه معمولا بدون دلیل مشخصی ایجاد شده و به مرور زمان پیشرفت میکند. در حالیکه بلاد پرشن ثانویه ممکن است به دلیل یک بیماری زمینهای، عوامل محیطی و مصرف برخی داروها ایجاد شود.
بیماری بلاد پرشن در جوانان معمولاً با علائم خاصی همراه نیست و اغلب زمانی مشخص میشود که ارگانهای حیاتی بدن فرد در اثر این بیماری از کار افتاده باشند و به همین دلیل به یک بیماری خاموش معروف است.
با تشخیص زودهنگام این بیماری و درمان آن میتوان از آسیبهای جدی که ممکن است در آینده به همراه داشته باشد، در امان ماند. سردردهای صبحگاهی، سرگیجه، بدخوابی، احساس صدای وز وز در گوش، احساس درد در قفسه سینه، داشتن تنگی نفس، خوندماغ، خستگی و بیحالی، داشتن چهره قرمز و برافروخته، داشتن حال تهوع از جمله علائم هایپر تنشن هستند که باید مورد توجه قرار گیرند.
کنترل و درمان فشار خون بالا در جوانان
بلاد پرشن تحت تاثیر ساعت بیولوژیکی بدن قرار دارد و به صورت طبیعی در نوسان است. به عنوان مثال بلاد پرشن در هنگام خواب کاهش یافته و پس از بیدار شدن افزایش مییابد. بلاد پرشن صبحگاهی معمولا به دلیل تغییرات هورمونی و عصبی ایجاد میشود و به همین دلیل احتمال سکته قلبی و مغزی در ساعات ابتدایی صبح و پس از بیداری بیشتر است.
فاکتور های زیادی می توانند باعث تشدید این بیماری شوند. استفاده از دخانیات و مشروبات الکلی، خوردن غذاهای شور و پرچرب، داشتن استرس، اضافه وزن و چاقی، نداشتن تحرک و فعالیت بدنی، عدم استفاده از میوهها و سبزیهای تازه از مهمترین فاکتورهایی هستند که میتوانند بیماری بلاد پرشن را تشدید کنند.
درمان فشار خون بالا در جوانان تا حدود زیادی با بهبود سبک زندگی، امکانپذیر است. کنترل وزن از طریق داشتن فعالیت بدنی و انجام ورزشهای منظم از جمله عوامل موثر در درمان فشار خون بالاست.
پیروی از رژیم غذایی مناسب از طریق مصرف سبزیجات تازه و اجتناب از غذاهای چرب، تا حدود زیادی جوانان را از ابتلا به بیماری هایپر تنشن مصون میدارد. از سوی دیگر عدم مصرف دخانیات و مشروبات الکلی و پرهیز از شرایط استرسزا فاکتورهای مهمی در کنترل بلاد پرشن هستند و جوانان با در نظر گرفتن این عوامل میتوانند از این بیماری کشنده در امان بمانند.
پیروی از یک رژیم غذایی مناسب با مصرف متعادل میوه و سبزیجات، عدم مصرف غذاهای چرب و پرنمک، به عنوان بهترین درمان فشار خون بالا در جوانان شناخته شده که در اغلب موارد میتواند به بهبود شرایط فرد کمک کند. ورزش منظم و فعالیت بدنی عامل دیگری است که میتواند در کنترل وزن و جلوگیری از چاقی موثر باشد.
پزشکان از ورزش کردن به عنوان درمان فشار خون بالا در جوانان نام میبرند و معتقدند که با فعالیت بدنی میتوان تا حدود زیادی این بیماری را کنترل کرد. از آنجا که ورزش کردن به صورت منظم میتواند در کاهش استرس موثر باشد، نمیتوان اهمیت آن را در درمان هایپر تنشن نادیده گرفت.
البته در فشار خونهای بیمارگونه، الزام مصرف دارو در کنار فعالیت بدنی، رژیم غذایی مناسب و کنترل استرس الزامی است. در این مطلب قصد داریم شما را بیشتر با علائم و نشانههای این بیماری آشنا سازیم و راهکارهای اصولی برای پیشگیری و کنترل آن ارئه دهیم.
ارائه راهکارهایی به عنوان قاتل فشار خون بالا
راهکارهای ارائه شده در زیر را میتوان به عنوان قاتل فشار خون بالا در نظر گرفت که به کمک آنها میتوان تا حدود زیادی از هایپر تنشن در امان ماند:
وزن نرمال: تحقیقات نشان میدهند که حدود 30-20 درصد کسانی که از فشار خون بالا رنج میبرند افراد چاق و دارای اضافه وزن هستند. تاثیر اضافه وزن بر بلاد پرشن، ربطی به سن افراد ندارد و افراد چاق در هر سنی میتوانند به هایپر تنشن مبتلا شوند.
با تجمع بافتهای چربی در بدن چربیها برای زنده ماندن، نیاز به اکسیژن و ویتامین دارند که از خون دریافت میکنند و همین امر منجر به اعمال فشار بر خون و عروق شده و بلاد پرشن را در پی دارد. کنترل وزن از طریق داشتن فعالیت بدنی و رژیم غذایی مناسب، قاتل فشار خون بالاست که باید به آن توجه ویژهای شود.
ورزش منظم: داشتن فعالیت بدنی و ورزش منظم میتواند در درمان فشار خون بالا در جوانان موثر باشد. ورزشهای هوازی در حد متوسط مانند پیادهروی روزانه به مدت ۳۰ دقیقه از جمله ورزشهای مفید برای کنترل این بیماری است. دوچرخهسواری، شنا و ایروبیک از دیگر ورزشهای کمککننده در این زمینه هستند. برای این منظور بهتر است ورزش را از کم شروع کرده و به تدریج افزایش دهید تا نتیجه مطلوبی از آن برای شما حاصل گردد.
داشتن رژیم غذایی مناسب: مصرف غذاهایی با فیبر بالا مانند سبزیجات و میوهها، غلات و آجیل، عدم مصرف غذاهای چرب و پرنمک میتواند در حفظ سلامت قلب و درمان فشار خون بالا در جوانان موثر باشد. در واقع رژیم غذایی مناسب و کم چرب، از عوامل موثر در کنترل وزن است که میتوان از آن به عنوان قاتل هایپر تنشن نام برد.
عدم مصرف دخانیات: دخانیات و مخصوصا سیگار با ورود مواد سمی به بدن باعث ایجاد اختلالات عروقی خواهد شد. مصرف دخانیات با ایجاد گرفتگی در رگها فشار را بر روی دیواره عروق خونی افزایش میدهد. افزایش فشار بر دیواره رگها در طولانی مدت منجر به پارگی آنها شده و فرد را در معرض سکته و بیماریهای قلبی قرار میدهد.
کنترل استرس: قرار گرفتن در شرایط استرسزا باعث تولید هورمونهایی در بدن میشود که موقتا بلاد پرشن را افزایش داده و منجر به افزایش ضربان قلب و باریک شدن رگهای خونی میشود. بنابراین انجام کارهایی که استرس را کاهش میدهند مانند ورزش کردن منظم میتواند قاتل فشار خون بالا بوده و در کنترل این بیماری موثر باشد.
عدم مصرف مشروبات الکلی: پس از استفاده از مشروبات الکلی ضربان قلب به میزان قابل توجهی افزایش مییابد. در واقع پس از مصرف الکل، بلاد پرشن ابتدا کاهش یافته و سپس افزایش مییابد. مشروبات الکلی با افزایش کورتیزول، افزایش هورمونهای منقبضکننده رگها، افزایش کلسیم و اختلال در عملکرد گیرندههای فشار منجر به افزایش بلاد پرشن شده و خطرات جدی برای افراد مبتلا به بیماری بلاد پرشن، ایجاد میکند. بنابراین عدم مصرف مشروبات الکلی، میتواند به عنوان قاتل بلاد پرشن برای درمان فشار خون بالا در جوانان در نظر گرفته شود.
چکاپ منظم فشار خون:
انجام آزمایش بلاد پرشن در افراد بالای چهل سال به صورت سالانه ضروری است. جوانان بالای 18 سال که به بیماری قلبی یا بلاد پرشن مبتلا نیستند، هر دو تا پنج سال باید این آزمایش را انجام دهند. این چکاپ برای افراد مبتلا به بلاد پرشن باید در فاصله زمانی کوتاهتر و به صورت منظم تکرار شود.
مصرف دارو:
در پارهای از موارد درمان هایپر تنشن تنها با مصرف دارو امکانپذیر است. افرادی که ژنتیک مساعد برای ابتلا به فشار خون بالا دارند، حتی در سنین جوانی لازم است که از چنین داروهایی زیر نظر پزشک متخصص استفاده کنند.
نحوه عملکرد این داروها به گونهایست که با کاهش مقدار آب و نمک در بدن، کاهش ضربان قلب و شل کردن شریانهای خون به کنترل فشار کمک میکنند. لیزینوپریل، فوروزماید، لوزارتان، متوپرولول، هیدروکلروتیازید، آملودیپین، اسپیرونولاکتون، کارودیلول، کلونیدین و آتنولول از جمله داروهای رایج برای کنترل بلاد پرشن در بدن هستند که حتما باید زیر نظر پزشک استفاده شوند. پزشک متخصص با در نظر گرفتن فاکتورهای مختلفی همچون وضعیت جسمانی و نژاد فرد، داروی مناسب را تجویز میکند.
علائم فشار خون بالا عصبی
منظور از بلاد پرشن، فشاری است که در اثر عبور خون از رگهای خونی به دیواره عروق وارد میشود. اگر فشار وارد شده به دیواره عروق زیاد باشد، عارضه فشار خون بالا رخ میدهد. حال اگر این عارضه در اثر استرس و نگرانی ایجاد شود، به آن بلاد پرشن عصبی میگویند. هرچند استرس و نگرانی منجر به بلاد پرشن مزمن نمیشود اما میتواند بلاد پرشن را به صورت ناگهانی افزایش دهد.
تکرار این حالت میتواند رگهای خونی را تخریب کرده و مشکلاتی برای قلب و کلیهها به وجود آورد. عادتهای غلط افراد مانند استفاده از سیگار و مشروبات الکلی از جمله عوامل ایجاد بلاد پرشن عصبی هستند. در واقع بین بلاد پرشن عصبی و استرس، یک رابطه دوطرفه وجود دارد. یعنی هایپر تنشن منجر به افزایش استری و بالعکس، نگرانی و اضطراب باعث فشار خون بالا میشود.
از علائم فشار خون بالا عصبی میتوان به احساس درد در ناحیه سینه، احساس تنگی نفس، اختلال بینایی و داشتن سرگیجه اشاره کرد. در واقع علائم بلاد پرشن عصبی هنگامی بروز میکند که فرد در معرض اضطراب قرار گیرد. در این شراط هورمونهایی در بدن تولید میشود که میتواند افزایش بلاد پرشن و ضربان قلب را در پی داشته باشد. گاهی هایپر تنشن در افراد ارثی است. در این صورت حتی در مواقعی که فرد دچار استرس نباشد، علائم فشار خون بالا عصبی در او نمایان خواهد شد.
علت فشار خون بالا در خانمها و درمان قطعی فشار خون بالا در جوانان
از افراد بر این باورند که هایپر تنشن، اکثرا مردان را درگیر میکند. باید گفت که این تصور کاملا غلط بوده و اکثر زنان هنگام شروع سن یائسگی در معرض هایپر تنشن قرار دارند. هرچند مردان، اغلب قبل از سن چهل و پنج سالگی به فشار خون بالا مبتلا میشوند، اما زنانی که از سلامتی کاملی برخوردار نیستند نیز در این سن ممکن است به این عارضه مبتلا شوند. فشار خون بالا در خانمها با علائمی همچون خون دماغ، سرگیجه و سردرد همراه است و میتواند ریسک ابتلا به سکته مغزی، حمله قلبی و مشکلات کلیوی را به همراه داشته باشد.
به طور کلی علت هایپر تنشن در خانمها را نمیتوان در یک مورد جستجو کرد و عوامل زیادی در این مساله درگیر هستند. از مهمترین این فاکتورها میتوان به موراد زیر اشاره کرد:
یکی از مهمترین فاکتورهایی که میتوان از آن به عنوان علت فشار خون بالا نام برد، سن افراد است. آقایان معمولا تا قبل از سن 64 سالگی بیشتر در معرض خطر ابتلا به هایپر تنشن قرار دارند. در حالیکه خانمها از 65 سالگی به بعد، با این بیماری مواجه میشوند. هرچند فشار خون بالا اغلب در بزرگسالان رایج است، اما این بدان معنی نیست که کودکان از ابتلا به این بیماری در امان هستند.
اغلب کودکانی که با این بیماری دست و پنجه نرم میکنند، افرادی هستند که به بیماریهای زمینهای نظیر نارسایی کلیه و قلب مبتلا بوده و یا از سبک زندگی نادرستی برخوردارند. کودکانی که فعالیت زیادی ندارند، چاق هستند و از رژیم غذایی نادرستی پیروی میکنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به هایپر تنشن قرار دارند.
فاکتور مهم دیگری که میتواند به عنوان علت فشار خون بالا در نظر گرفته شود، نژاد افراد است. هایپر تنشن معمولا در سیاهپوستان نسبت به سفیدپوستان بیشتر است. به علاوه افراد آفریقایی تبار، بیشتر در معرض بیماریهای سکته قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه قرار دارند.
چاقی از دیگر عواملی است که از آن به عنوان علت فشار خون بالا در خانمها یاد میشود. از آنجا که بافتهای بدن افراد چاق به اکسیژن بیشتری برای زنده ماندن نیاز دارند و این اکسیژن بایداز طریق خون تامین شود، افزایش حجم خون در داخل رگها، باعث افزایش بلاد پرشن به دیواره رگها شده و هایپر تنشن را در پی دارد.
عدم تحرک و نداشتن فعالیت بدنی را نیز میتوان به عنوان علت فشار خون بالا در خانمها ذکر کرد. افرادی که فعالیت ندارند، ضربان قلب آنها افزایش مییابد. در نتیجه ماهیچه قلب بیشتر منقبض شده و فشار وارده به رگها افزایش مییابد.
علت هایپر تنشن در خانمها گاهی ممکن است به دلیل استفاده از دخانیاتی همچون سیگار، توتون و تنباکو باشد. مواد شیمیایی موجود در این دخانیات، میتواند به دیواره رگها صدمه زده و باعث تنگی رگها شود و فشار خون بالا را به همراه داشته باشد.
مصرف زیاد سدیم و غذاهای پرنمک از دیگر علل هایپر تنشن در خانمهاست که به دلیل تجمع مایعات در رگها منجر به این عارضه میشود.
یکی از عناصری که میتواند باعث تعادل سدیم در سلولهای بدن شود، عنصر پتاسیم است. افرادی که در رژیم غذایی آنها به اندازه کافی پتاسیم وجود ندارد، بیشتر در معرض ابتلا به فشار خون بالا قرار دارند.
ژنتیک، عامل دیگری است که میتواند علت هایپر تنشن باشد. افرادی که پدر یا مادر آنها به فشار خون بالا مبتلا هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند و احتمال ابتلا در این افراد نسبت به دیگران حدودا دو برابر است.
حاملگی یکی از فاکتورهای موثر در فشار خون بالا در خانمها بوده که هم برای خود فرد و هم برای جنین خطرناک است و میتواند باعث آسیب به اندامهایی همچون کلیه و کبد شود. این بیماری که به مسمومیت حاملگی معروف است، از هفته بیستم بارداری به بعد اتفاق میافتد و تا هفت روز پس از زایمان ممکن ات در فرد بروز کند.
حتی زنانی که در دوران غیربارداری از بلاد پرشن طبیعی برخوردارند، احتمال ابتلا به چنین عارضهای در آنها وجود دارد و اگر درمان نشود، میتواند نتایج مرگباری را برای مادر و جنین به همراه داشته باشد. مسمومیت حاملگی ممکن است به دلایلی همچون منقبض شدن رگها، عدم تغذیه مناسب، چاقی، عوامل ارثی، نارسایی کلیوی، مرض قند، حاملگی اول، حاملگی چند قلویی، سن کمتر از هجده سال یا بیشتر از سی و پنج سال مادر، رخ دهد.
هایپر تنشن که از آن به عنوان قاتل خاموش یاد می شود، با اعمال آسیب به ماهیچه قلب میتواند ریسک ابتلاء به بیماریهایی نظیر سکته و نارسایی کلیه را در پی داشته باشد. درمان فشار خون بالا در جوانان با بهبود سبک زندگی صورت میگیرد.
پیروی از یک رژیم غذایی مناسب با مصرف متعادل میوه و سبزیجات، عدم مصرف غذاهای چرب و پرنمک، به عنوان بهترین درمان فشار خون بالا در جوانان شناخته شده که در اغلب موارد میتواند به بهبود شرایط فرد کمک کند. ورزش منظم و فعالیت بدنی عامل دیگری است که میتواند در کنترل وزن و جلوگیری از چاقی موثر باشد.
سخن آخر
افراد زیادی در جهان به بیماری فشار خون بالا مبتلا هستند. این بیماری در صورتی که کنترل نشود، میتواند باعث آسیبهای جدی شود. هایپر تنشن در گذر زمان منجر به گرفتگی رگها و ابتلا به تصلب شرایین میشود و عملکرد قلب را با مشکل مواجه میسازد. خطر این بیماری وقتی بیشتر احساس میشود که بدانید فشار خون بالا یک بیماری خاموش است و اکثر افرادی که به این عارضه مبتلا هستند از بیماری خود خبر ندارند. بنابراین تنها راه آگاهی از این بیماری، انجام معاینات منظم و اندازهگیری بلاد پرشن در فواصل زمانی مشخص است.
این بیماری که امروزه در جوانان نیز به وفور به چشم میخورد، با راهکارهایی قابل پیشگیری بوده و میتوان تا حدود زیادی آن را کنترل کرد. درمان فشار خون بالا در جوانان معمولا با بهبود سبک زندگی از طریق رعایت رژیم غذایی مناسب و داشتن فعالیت بدنی، امکانپذیر است. مصرف غذاهای غنی از پتاسیم، عدم مصرف سدیم، محدود کردن مصرف نمک، استفاده از سبزیجات و میوههای تازه و عدم مصرف غذاهای پرچرب، ورزش کردن از جمله راهکارهای موثر در کنترل بلاد پرشن هستند.
دکتر ریحانه شعبانی تخصص بیماریهای قلب و عروق با کدنظام پزشکی: 124112 در شهر تهران است. ایشان با مهارت و تخصص بالایی که در امر تشخیص و درمان دارند، خدمات پزشکی مختلفی به بیماران خود ارائه میدهند. برای نوبت دهی دکتر ریحانه شعبانی به صفحه تماس با ما مراجعه کنید و بهصورت اینترنتی و غیرحضوری نوبت بگیرید.